Nummer:oub0927 | Datum:Aurich, 22. Jan. 1474 | Overlevering:Editie | Vindplaats:Ostfriesisches Urkundenbuch, II, S. 27, nr. 927 |
Gräfin Theda klagt der Stadt Bremen die vom Grafen Gerd von Oldenburg und dem Häuptling Sirk zur Friedeburg gegen ihr Land und ihre Unterthanen ausgeübten Gewaltthaten und bittet um Hülfe.
Den erbern ersamen unde wysen borghermeystern unde raytmaunen der stad Bremen, unsen andechtighen gunstighen unde besunderen gueden frunden.
Thede, naghelatene wedewe seligen greve Oelrijcks, grefynne in Oestfriesland.
Unsen vruntlichen groet myd vormoeghe alles gueden tovoren. Ersamen besunderen gueden frunde. Iuw gheleve to weten, dat greve Gherd van Oldenborch hevet uns, unsen landen unde lueden jeghen God, ere unde recht boven syne bezegelden breve unde recesse in gueden gheloven in vasten vrede vorgheten syner ere inde ghelofften, he uns oek persoenlicken sulffs hevet toghesecht unde ghelovet myd synen handen, unse unde der unser beste alleweghe to wetene inde to doene, dairto unvorwaert syner ere unde ane entsecht in korten vorleden overghefallen myd rovende inde nemende, wedemen inde krame gheschynnet unde unse luede in unsen inde oek in synen eghenen lande unde straten ghefangen in eynen mercklyken tale, de dair eyn deel weren umme nerynge unde kopenscap to done in sodanen vrede unde gueden gheloven, dair wij myd eme inne stoenden, unde de in syne venghenscap ghesettet unde zeer unmynschlicken ghetoegen unde ghepynet, unde dairto schattet in eren ewigen vorderfflichen schaeden, des he doch ghene redelyke tosaghe, soe wij vorhoepen, to uns effte toen unsen en hedde, noch huete to daghe en hevet. Oek hevet desulve greve Gherd nicht langhe hijr tovoren by unses leven selighen heren tijden, greve Oelrycks mylder ghedaehte, desghelyken boven syne bezegelden breve in gueden gheloven unde vrede ane entsecht in unse land, gheheten Lenghenerland, inghetastet, dat gherovet, ghebrand, luede ghemordet unde in eren hueseren vorbrand, wedeme unde krame nicht ghespaert unde vele meer quaedes ghedaen, dat to langh ghevelle to scryvende, unde welck dairnaest nae eyner veyde doe wedder in eyn bestand unde vasten vrede waert ghesettet, wante he bekande, dat he ovele ghedaen unde van quaeden raede dairto ghesproeken weer, unde wolde dair wandel unde ghelijck nae erberer unde vromer luede zegghen ende kentenisse voir doen, dat he oek vorpenet hevet, dair he doch dat aldermynneste nicht voir ghedaen en hevet. Dair dan eyn gheheten Syrck tor Vredeborch ime in deme vorgherepten arghe unde boesheyden syn hulper ys, unde de vorben. Syrck unsen leven heren seligher gedachtenissen syn ghehuldigede man ys unde de Vredeborch to eynen openen hues unde synen erffghenamen vorsegelt unde in den sulven breve [*] mede lijfflyken gelovet unde to den hilgen ghesworen hefft, soe wij dat wal bewisen unde naebrengen konnen, myd deme vorg. breve he sulffs myd synen zegele vorzegelt hefft, unde uns hijr en boven overfallet myd aldusdanegen ungeborlicken unrechte unde wredicheit unde aldus den unschuldigen koepman, beyde to lande unde to water, beschedighet unde vornedert in eer ewighe vorderff hevet langhe tijd unde noch doen let, dat uns van grunde unses herten leyt is, des wij nicht en konnen allene myd unser macht unde lueden hebben konnen keren unde behinderen. Welke vorghescrevcn ghewalt, overfall unde groet unrecht wij juwen ersamheyden neghest Goede deme Heren kundich doen unde klagnen, soe wij alderklaghelykest konnen, up dat juwe ersamheit moeghen weten woe wreetlyken, tyranlyken, unerlicken unde ungherechtigen greve Gherd unde Syrck, uns wedewen myd unsen unjarigen kynderen overfallen; unde weer sake, dat de beyden uns myd jenigen redelyken tosaghen mochten beklaghen effte beschuldigen edder jemande van den unsen, dat enyghe guede mans mochten kennen, dair solden heren iffte forsten unde gi sunderlinx unser jeghen de to rechte allmechtich inne syn, ghelijck voir unghelijck to done effte to nemende to allen tijden, welke erghescreven overfalle, ghewelde unde tyrannicheyt greve Gherd unde Syrck den unsen unude velen vromeden gueden koepfaren unde anderen lueden langhe beth hijrto ghedaen hebben unde noch doen hueten dages, de wij gherne nae alle unser macht wolden wedderstaen unde keren soe vele alze wij konnen, kenne God, des wij doch myd unser macht allene nycht en vormoeghen sunder hulpe anderer heren effte gueder stede. Wairumme begheren wij deger vruntlichen myd vlitigher andacht van .juwen erbern voirsichticheyden, gy myd den besten tosamene dairup willen synnen unde juw bespreken, wat hulpe, troest unde bystand wij unde de unse in dessen bedryve, wanneer men des betenghede umme des ghemenen koepmans nutticheyt to juw ende juwer stad mochten vormodende wesen. Aldus hebben wij oek anderen heren unde steden ghescreven, dair wij hulpe to vormodende syn, de wy hoepen uns ane troest unde hulpe nicht en laten; wanneer wij hulpe unde bystand vynden unde hebben, soe willen wij, off God wyl, en dyngh alzoe doen beschicken, dat Syrck sulker boesheit in Vrieslande wal schall vortygen unde laten, unde greven Gherde kan men des werkes oek wal moede maken van Vrieslanden zijden, wanneer dat heren unde stede eme nichtes en laten toforen. Wes juwer ersamheit hijrinne ghelevet to dose, begheren wij juwe fruntlyche bescreven andworde by denen unsen boeden. Deselven juwe erberheit God allmechtich ghesund moete sparen to langer tijd. Ghegheven to Awricke, under unsen secreetsigill, ame dage sancti Vincentii, anno etc. LXXIIIIo [*]
Thede, naghelatene wedewe seligen greve Oelrijcks, grefynne in Oestfriesland.
Unsen vruntlichen groet myd vormoeghe alles gueden tovoren. Ersamen besunderen gueden frunde. Iuw gheleve to weten, dat greve Gherd van Oldenborch hevet uns, unsen landen unde lueden jeghen God, ere unde recht boven syne bezegelden breve unde recesse in gueden gheloven in vasten vrede vorgheten syner ere inde ghelofften, he uns oek persoenlicken sulffs hevet toghesecht unde ghelovet myd synen handen, unse unde der unser beste alleweghe to wetene inde to doene, dairto unvorwaert syner ere unde ane entsecht in korten vorleden overghefallen myd rovende inde nemende, wedemen inde krame gheschynnet unde unse luede in unsen inde oek in synen eghenen lande unde straten ghefangen in eynen mercklyken tale, de dair eyn deel weren umme nerynge unde kopenscap to done in sodanen vrede unde gueden gheloven, dair wij myd eme inne stoenden, unde de in syne venghenscap ghesettet unde zeer unmynschlicken ghetoegen unde ghepynet, unde dairto schattet in eren ewigen vorderfflichen schaeden, des he doch ghene redelyke tosaghe, soe wij vorhoepen, to uns effte toen unsen en hedde, noch huete to daghe en hevet. Oek hevet desulve greve Gherd nicht langhe hijr tovoren by unses leven selighen heren tijden, greve Oelrycks mylder ghedaehte, desghelyken boven syne bezegelden breve in gueden gheloven unde vrede ane entsecht in unse land, gheheten Lenghenerland, inghetastet, dat gherovet, ghebrand, luede ghemordet unde in eren hueseren vorbrand, wedeme unde krame nicht ghespaert unde vele meer quaedes ghedaen, dat to langh ghevelle to scryvende, unde welck dairnaest nae eyner veyde doe wedder in eyn bestand unde vasten vrede waert ghesettet, wante he bekande, dat he ovele ghedaen unde van quaeden raede dairto ghesproeken weer, unde wolde dair wandel unde ghelijck nae erberer unde vromer luede zegghen ende kentenisse voir doen, dat he oek vorpenet hevet, dair he doch dat aldermynneste nicht voir ghedaen en hevet. Dair dan eyn gheheten Syrck tor Vredeborch ime in deme vorgherepten arghe unde boesheyden syn hulper ys, unde de vorben. Syrck unsen leven heren seligher gedachtenissen syn ghehuldigede man ys unde de Vredeborch to eynen openen hues unde synen erffghenamen vorsegelt unde in den sulven breve [*] mede lijfflyken gelovet unde to den hilgen ghesworen hefft, soe wij dat wal bewisen unde naebrengen konnen, myd deme vorg. breve he sulffs myd synen zegele vorzegelt hefft, unde uns hijr en boven overfallet myd aldusdanegen ungeborlicken unrechte unde wredicheit unde aldus den unschuldigen koepman, beyde to lande unde to water, beschedighet unde vornedert in eer ewighe vorderff hevet langhe tijd unde noch doen let, dat uns van grunde unses herten leyt is, des wij nicht en konnen allene myd unser macht unde lueden hebben konnen keren unde behinderen. Welke vorghescrevcn ghewalt, overfall unde groet unrecht wij juwen ersamheyden neghest Goede deme Heren kundich doen unde klagnen, soe wij alderklaghelykest konnen, up dat juwe ersamheit moeghen weten woe wreetlyken, tyranlyken, unerlicken unde ungherechtigen greve Gherd unde Syrck, uns wedewen myd unsen unjarigen kynderen overfallen; unde weer sake, dat de beyden uns myd jenigen redelyken tosaghen mochten beklaghen effte beschuldigen edder jemande van den unsen, dat enyghe guede mans mochten kennen, dair solden heren iffte forsten unde gi sunderlinx unser jeghen de to rechte allmechtich inne syn, ghelijck voir unghelijck to done effte to nemende to allen tijden, welke erghescreven overfalle, ghewelde unde tyrannicheyt greve Gherd unde Syrck den unsen unude velen vromeden gueden koepfaren unde anderen lueden langhe beth hijrto ghedaen hebben unde noch doen hueten dages, de wij gherne nae alle unser macht wolden wedderstaen unde keren soe vele alze wij konnen, kenne God, des wij doch myd unser macht allene nycht en vormoeghen sunder hulpe anderer heren effte gueder stede. Wairumme begheren wij deger vruntlichen myd vlitigher andacht van .juwen erbern voirsichticheyden, gy myd den besten tosamene dairup willen synnen unde juw bespreken, wat hulpe, troest unde bystand wij unde de unse in dessen bedryve, wanneer men des betenghede umme des ghemenen koepmans nutticheyt to juw ende juwer stad mochten vormodende wesen. Aldus hebben wij oek anderen heren unde steden ghescreven, dair wij hulpe to vormodende syn, de wy hoepen uns ane troest unde hulpe nicht en laten; wanneer wij hulpe unde bystand vynden unde hebben, soe willen wij, off God wyl, en dyngh alzoe doen beschicken, dat Syrck sulker boesheit in Vrieslande wal schall vortygen unde laten, unde greven Gherde kan men des werkes oek wal moede maken van Vrieslanden zijden, wanneer dat heren unde stede eme nichtes en laten toforen. Wes juwer ersamheit hijrinne ghelevet to dose, begheren wij juwe fruntlyche bescreven andworde by denen unsen boeden. Deselven juwe erberheit God allmechtich ghesund moete sparen to langer tijd. Ghegheven to Awricke, under unsen secreetsigill, ame dage sancti Vincentii, anno etc. LXXIIIIo [*]