Nummer:kla1121 | Datum:19 mei 1576 | Overlevering:Afschrift | Vindplaats:Kloosterarch., inv.nr. 52, reg. 1121 |
Alexander Riarius, patriarch van Alexandrie, camerarius van de paus, etc. etc., geeft vidimus van de overeenkomst van 1576 tussen Johan Knijffius, bisschop, en het kapittel van Groningen enerzijds en de abt van Adwert of Grootanwert anderzijds, over de inkomsten van de bisschop, waarbij het klooster de verplichting zijn goederen als tafelgoederen aan de bisschop ter beschikking te stellen afkoopt voor 6000 brabantse guldens per jaar.
In nomine sanctissimae et dividuae et Trini-
tatis Patris et Filii et Spiritus Sancti. Noverint
universi et singuli, praesens publicum transump-
ti Instrumentum visuri, lecturi et audituri
quod nos Alexander Riarius Dei et Apostolicae
sedis gratia Patriarcha Alexandrinus, Sanctis-
simi D.N. Papae, eiusque Camerarii, nec non
curiae causarum Camerae Apostolicae Generalis
Auditor, Romanaeque curiae judex ordinarius sen-
tentiarum quoque et censurarum in eadem Roma-
na curia et extra eam latarum ac litterarum
Apostolicarum quarumcunque universalis
et merus executor ab eodem sanctissimo D.N.
Papa specialiter deputatus ac utriusque
Sanctitatis suae signaturae Referendarius ha-
buimus, vidimus, legimus, tenuimus et diligenter
inspeximus certam sanctissmi D.N.D. Gregorii XIII origina-
lem supplicationem manu propria suae sanctita-
tis signatam, confirmationis concordiae et transacti-
onis initae, inter Reverendissmum D. Joannem Knijffium
Episcopum ac Capitulum Grunningense ex una
et Abbatem Adwertianum alias de Grootauwert
Cistersiensis Ordinis Gruningensis Dioecetis ex
altera partibus omni prorsus vitis et suspitione
carentem et prima facie apparebat sub data
Romae apus sanctum Petrum nono Kalendis Maji anno
quarto praelibati sanctissimi Domini Nostri Gregorii XIII Tenoris
hujusmodi.
Beatissime Pater dudum fel. me. Paulus Papa
quartus praedecessor vester gravibus tunc expres-
sis causis adductus piis quoque supplicationibus
serenissimi Philippi Hispaniarum Regis Catho-
lici excitatis de venerabilium Fratrum
suorum sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium
consilio atque Apostolicae potestates plenitudine Ecclesiam
civitatem et Dioecesis Trajectensem a Coloniensi Provincia
cui tunc erat Metropolico jure subjecta nec non Grunin-
gensem et diversa alia tunc expressa oppida insignia Regionis
inferioris Germaniae dicto Phillippo haereditaris jure etiam
tunc subjectae cum omnibus et singulis suis terminis,
territoriis, cleris, Populis, Monasteriis, et beneficiis Eccle-
siasticis cum cura et sine cura saecularibus et quo-
rumvis ordinum regularibus, aliisque piis locis a
suis Provinciis et Dioecesis perpetuo segregavit, divisit,
et separavit ac Gruningense, caeteraque oppida
praedicta sic divisa in Civitates, sedem vero Tra
jectensem tunc Episcopalem in Metropolitanam, ac
sancti Martini Gruningensem primariam nun-
cupatam, caeterasque alias aliorum praedictorum
oppidorum Ecclesias in Cathedrales pro totidem Epis-
copis creandis qui suae quique Ecclesiae praeessent
erexit ac Gruningensi aliisque Ecclesiis et civitatibus
praedictis certos district.s per nuncium suum
postmodum ab eo illuc mittendum limitandos
pro suis Dioecesibus concessit nec non Grunnin-
gensem et certas alias tunc expressas Ecclesias
civitates et Diocesi. Ecclesiae Trajectensis pro-
sua Provincia subjecit ac eidem Philippo Regi
ejusque successoribus qui pro tempore ejusdem
regionis in temporalibus Domini essent jus nominan-
di Romano Pontifici personae idoneas ac alias
certis tunc expressis modo et forma qualificatas
ad Gruningensem et alias Cathedrales Ecclesias
sic erectas tam a primaeva illarum erectione
hujusmodi quam deinceps quotiescumque illas
vacare contingeret et per ipsum Romanum Ponti-
ficem pro tempore existentem in Episcopos ad
nominationem hujusmodi nominandi in perpetuum
reservavit. Ac deinde piae memoriae Pius IIII
et praedecessor verster mensae Episcopali Grunin-
gensi de congrua, Dote providere volens in
Monasterio Adwertiano sive de Grootauwert
Cistersiensis ordinis olim Trajectensis nunc
Gruningensis Dioecesis cujus fructus [...] trium
Millium Ducatorum auri de cam. se. co. ex.
val.ann. ut dictus Pius quartus praede
cessor acceperat, non excedebant ex tunc prout
ex ea die et e contra eum primum illud per cessum
vel decessum etiam ex causa permutationis, seu
quamvis aliam dimissionem, vel amissionem etiam
tunc illius Abbatis vel Commendatarii ejusdem
Monasterii aut alias quomodolibet etiam
apud sedem vacare contigeret etiam si actu
tunc aut alias vacaret nomen titulum
et denominationem Abbatis motu propris
etiam perpetuo suppressit et extinxit ac Abba-
tialem illius dignitatem cum omnibus et
singulis suis fructibus redditibus proventi-
bus et emolumentis et praeeminentis prae-
rogativis superioritatibus jurisdictionibus
et administrationibus, juribus et pertinentiis
universis dictae mensae Episcopali Grunin-
gensi applicavit et appropriavit, prout in litteris
eorundem praedecessorum desuper confectis plenius
continetur. Ac postmodum devoti oratores vestri
Arnoldus Landt, Abbas et conventus praedicti
Monasterii de praemissis certiores facti ne
suppressio, extincto, applicatio et appropriatio
hujusmodi suum sortirentur effectum cum assis
tentia et interventu devotorum etiam orato-
rum vestrorum Abbatum Clarecampensis
et Geertskens clooster et de Munterna alias
in Grisemonicken praedicto monasterio Adwer-
tiano alias in Grootauwert ordinariorum visi
tatorum post varias deliberationes etiam
cum devota S.V. creatura Joanne Episcopo
ac Decano et Capitulo Gruningensi pro se
suisque succesoribus et mensa Episcopali
ultro citroque non minus frequenter quam ma-
ture habitas pro bono pacis ac tranquillitati tam
propriis quam suorum hinc inde successorum salu-
briter confulere percupientes aliisque rationibus
et causis eorum animos moventibus impulsi sub
beneplacito tamen S. [...] et sanctae sedis Apostolicae
ac dicti Philippi Regis jus praesentandi Romano
Pontifici ad Ecclesiam Gruningensem ex privilegio
Apostolico habentis et non alias, aliter, nec alio modo
ad infrascriptam devenerunt concordiam et transactio
nem videlicet quod Episcopus nec non Decanus
et Capitulum Gruningense hujusmodi tam pro se quam
suis successoribus ..onte et libere salvis tamen in-
frascriptis et non alias nec alis modo in mani-
bus S.V. aut alterius ad in potestamen habentis
in favorem tamen Praedictorum Abbatis et conventus
Advertiani alias in Grootauwert cederent renun-
ciarent, abdicarent, et resignarent omne et universum
Jus, seu quodvis emolumentum sibi aut suae men-
Sae Episcopali ex supradicta applicatione et ap-
propriatione quoquomodo et qualitercunque nunc com-
petens sive imposterum quomodolibet competiturum
quodque illius cassationi, revocationi et abolitioni
in omnibus et per omnia ac si nullo unguam tem-
pore concessa aut emanata fuisset toties et
quandocunque per dictum et pro tempore existen-
tem ipsius Monasterii Abbatem requisiti et inter-
pellati forent consensum et assensum suum co-
ram sede Apostolica praestare nec non ad
effectum eundem si quando et quatenus opus
foret unum vel plura sufficientis procurationis
instrumenta ad eam rem necessaria et opportuna
eisdem Abbati et Conventui in debita forma
et cum debitis solitis et consuetis citra ullam
tergiversationem omnius et realiter exhibere
tenerentur. Et ne ex renunciatione et resi-
gnatione ejuscemmodi Episcopus ac Decanus
et Capitulum hujusmodi sive illorum succes-
sores nimium dispendium paterentur neve
etiam doti mensae Episcopalis Gruningen
sis ullum praejudicium generaretur Abbas
et Conventus hujusmodi etiam de expresso
consilio et plenario assensu supradictorum
Patrum visitatorum tam pro se quam suis
Successoribus omni meliori modo et forma
Viceversa promiserunt quod statim post
impetratum praesentis concoridiae as-
sensum sive approbationem ex bonis
immobilibus, agrisque et possessionibus ad
Monasterium praefatum pleno proprieta-
tis jure pertinentibus eidem Episcopio
Gruningensi pro se et suis successoribus
[transcriptie ontbreekt vanaf 598] tantam
tatis Patris et Filii et Spiritus Sancti. Noverint
universi et singuli, praesens publicum transump-
ti Instrumentum visuri, lecturi et audituri
quod nos Alexander Riarius Dei et Apostolicae
sedis gratia Patriarcha Alexandrinus, Sanctis-
simi D.N. Papae, eiusque Camerarii, nec non
curiae causarum Camerae Apostolicae Generalis
Auditor, Romanaeque curiae judex ordinarius sen-
tentiarum quoque et censurarum in eadem Roma-
na curia et extra eam latarum ac litterarum
Apostolicarum quarumcunque universalis
et merus executor ab eodem sanctissimo D.N.
Papa specialiter deputatus ac utriusque
Sanctitatis suae signaturae Referendarius ha-
buimus, vidimus, legimus, tenuimus et diligenter
inspeximus certam sanctissmi D.N.D. Gregorii XIII origina-
lem supplicationem manu propria suae sanctita-
tis signatam, confirmationis concordiae et transacti-
onis initae, inter Reverendissmum D. Joannem Knijffium
Episcopum ac Capitulum Grunningense ex una
et Abbatem Adwertianum alias de Grootauwert
Cistersiensis Ordinis Gruningensis Dioecetis ex
altera partibus omni prorsus vitis et suspitione
carentem et prima facie apparebat sub data
Romae apus sanctum Petrum nono Kalendis Maji anno
quarto praelibati sanctissimi Domini Nostri Gregorii XIII Tenoris
hujusmodi.
Beatissime Pater dudum fel. me. Paulus Papa
quartus praedecessor vester gravibus tunc expres-
sis causis adductus piis quoque supplicationibus
serenissimi Philippi Hispaniarum Regis Catho-
lici excitatis de venerabilium Fratrum
suorum sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium
consilio atque Apostolicae potestates plenitudine Ecclesiam
civitatem et Dioecesis Trajectensem a Coloniensi Provincia
cui tunc erat Metropolico jure subjecta nec non Grunin-
gensem et diversa alia tunc expressa oppida insignia Regionis
inferioris Germaniae dicto Phillippo haereditaris jure etiam
tunc subjectae cum omnibus et singulis suis terminis,
territoriis, cleris, Populis, Monasteriis, et beneficiis Eccle-
siasticis cum cura et sine cura saecularibus et quo-
rumvis ordinum regularibus, aliisque piis locis a
suis Provinciis et Dioecesis perpetuo segregavit, divisit,
et separavit ac Gruningense, caeteraque oppida
praedicta sic divisa in Civitates, sedem vero Tra
jectensem tunc Episcopalem in Metropolitanam, ac
sancti Martini Gruningensem primariam nun-
cupatam, caeterasque alias aliorum praedictorum
oppidorum Ecclesias in Cathedrales pro totidem Epis-
copis creandis qui suae quique Ecclesiae praeessent
erexit ac Gruningensi aliisque Ecclesiis et civitatibus
praedictis certos district.s per nuncium suum
postmodum ab eo illuc mittendum limitandos
pro suis Dioecesibus concessit nec non Grunnin-
gensem et certas alias tunc expressas Ecclesias
civitates et Diocesi. Ecclesiae Trajectensis pro-
sua Provincia subjecit ac eidem Philippo Regi
ejusque successoribus qui pro tempore ejusdem
regionis in temporalibus Domini essent jus nominan-
di Romano Pontifici personae idoneas ac alias
certis tunc expressis modo et forma qualificatas
ad Gruningensem et alias Cathedrales Ecclesias
sic erectas tam a primaeva illarum erectione
hujusmodi quam deinceps quotiescumque illas
vacare contingeret et per ipsum Romanum Ponti-
ficem pro tempore existentem in Episcopos ad
nominationem hujusmodi nominandi in perpetuum
reservavit. Ac deinde piae memoriae Pius IIII
et praedecessor verster mensae Episcopali Grunin-
gensi de congrua, Dote providere volens in
Monasterio Adwertiano sive de Grootauwert
Cistersiensis ordinis olim Trajectensis nunc
Gruningensis Dioecesis cujus fructus [...] trium
Millium Ducatorum auri de cam. se. co. ex.
val.ann. ut dictus Pius quartus praede
cessor acceperat, non excedebant ex tunc prout
ex ea die et e contra eum primum illud per cessum
vel decessum etiam ex causa permutationis, seu
quamvis aliam dimissionem, vel amissionem etiam
tunc illius Abbatis vel Commendatarii ejusdem
Monasterii aut alias quomodolibet etiam
apud sedem vacare contigeret etiam si actu
tunc aut alias vacaret nomen titulum
et denominationem Abbatis motu propris
etiam perpetuo suppressit et extinxit ac Abba-
tialem illius dignitatem cum omnibus et
singulis suis fructibus redditibus proventi-
bus et emolumentis et praeeminentis prae-
rogativis superioritatibus jurisdictionibus
et administrationibus, juribus et pertinentiis
universis dictae mensae Episcopali Grunin-
gensi applicavit et appropriavit, prout in litteris
eorundem praedecessorum desuper confectis plenius
continetur. Ac postmodum devoti oratores vestri
Arnoldus Landt, Abbas et conventus praedicti
Monasterii de praemissis certiores facti ne
suppressio, extincto, applicatio et appropriatio
hujusmodi suum sortirentur effectum cum assis
tentia et interventu devotorum etiam orato-
rum vestrorum Abbatum Clarecampensis
et Geertskens clooster et de Munterna alias
in Grisemonicken praedicto monasterio Adwer-
tiano alias in Grootauwert ordinariorum visi
tatorum post varias deliberationes etiam
cum devota S.V. creatura Joanne Episcopo
ac Decano et Capitulo Gruningensi pro se
suisque succesoribus et mensa Episcopali
ultro citroque non minus frequenter quam ma-
ture habitas pro bono pacis ac tranquillitati tam
propriis quam suorum hinc inde successorum salu-
briter confulere percupientes aliisque rationibus
et causis eorum animos moventibus impulsi sub
beneplacito tamen S. [...] et sanctae sedis Apostolicae
ac dicti Philippi Regis jus praesentandi Romano
Pontifici ad Ecclesiam Gruningensem ex privilegio
Apostolico habentis et non alias, aliter, nec alio modo
ad infrascriptam devenerunt concordiam et transactio
nem videlicet quod Episcopus nec non Decanus
et Capitulum Gruningense hujusmodi tam pro se quam
suis successoribus ..onte et libere salvis tamen in-
frascriptis et non alias nec alis modo in mani-
bus S.V. aut alterius ad in potestamen habentis
in favorem tamen Praedictorum Abbatis et conventus
Advertiani alias in Grootauwert cederent renun-
ciarent, abdicarent, et resignarent omne et universum
Jus, seu quodvis emolumentum sibi aut suae men-
Sae Episcopali ex supradicta applicatione et ap-
propriatione quoquomodo et qualitercunque nunc com-
petens sive imposterum quomodolibet competiturum
quodque illius cassationi, revocationi et abolitioni
in omnibus et per omnia ac si nullo unguam tem-
pore concessa aut emanata fuisset toties et
quandocunque per dictum et pro tempore existen-
tem ipsius Monasterii Abbatem requisiti et inter-
pellati forent consensum et assensum suum co-
ram sede Apostolica praestare nec non ad
effectum eundem si quando et quatenus opus
foret unum vel plura sufficientis procurationis
instrumenta ad eam rem necessaria et opportuna
eisdem Abbati et Conventui in debita forma
et cum debitis solitis et consuetis citra ullam
tergiversationem omnius et realiter exhibere
tenerentur. Et ne ex renunciatione et resi-
gnatione ejuscemmodi Episcopus ac Decanus
et Capitulum hujusmodi sive illorum succes-
sores nimium dispendium paterentur neve
etiam doti mensae Episcopalis Gruningen
sis ullum praejudicium generaretur Abbas
et Conventus hujusmodi etiam de expresso
consilio et plenario assensu supradictorum
Patrum visitatorum tam pro se quam suis
Successoribus omni meliori modo et forma
Viceversa promiserunt quod statim post
impetratum praesentis concoridiae as-
sensum sive approbationem ex bonis
immobilibus, agrisque et possessionibus ad
Monasterium praefatum pleno proprieta-
tis jure pertinentibus eidem Episcopio
Gruningensi pro se et suis successoribus
[transcriptie ontbreekt vanaf 598] tantam
x
Archief | Groninger Archieven |
---|---|
Fonds | Kloosterarch. |
Toegangsnummer | 172 |
Inventarisnr. | 52 |
Regestnr. | 1121 |
Olim | Reg. Feith 1576.61. |
Jaar | 1576 |
Datumcode | 1905 |
x
Taal | Middelnederduits |
---|---|
Schrift | 18de-/19de-eeuws afschrift |
Afbeelding 1 | |
Commentaar | eerste bladzijde |
Afbeelding 2 | |
Commentaar | tweede bladzijde |
Afbeelding 3 | |
Commentaar | derde bladzijde |
Afbeelding 4 | |
Commentaar | vierde bladzijde |
Afbeelding 5 | |
Commentaar | vijfde bladzijde |
Afbeelding 6 | |
Commentaar | zesde bladzijde |
Afbeelding 7 | |
Commentaar | zevende bladzijde |
Afbeelding 8 | |
Commentaar | achtste bladzijde |
Afbeelding 9 | |
Commentaar | negende bladzijde |
Afbeelding 10 | |
Commentaar | tiende bladzijde |
Afbeelding 11 | |
Commentaar | elfde bladzijde |
Afbeelding 12 | |
Commentaar | twaalfde bladzijde |
x
Persoon | |
---|---|
Naam | Gregorius XIII |
Letterlijk | Gregorius XIII |
N.B. | paus |
Persoon | |
Naam | Paulus IV |
Letterlijk | Paulus papa quartus |
N.B. | paus |
Persoon | |
Naam | Filips II |
Letterlijk | Philippus Hispaniarum rex catholicus |
N.B. | koning van Spanje |
Persoon | |
Naam | Pompeius Antoninus |
Letterlijk | ds. Pompejus Antoninus |
N.B. | notaris van de pauselijke curie |
Persoon | |
Naam | Johannes Cnyf |
Letterlijk | Joannes Knyffus |
N.B. | bisschop van Groningen |
Persoon | |
Naam | Arnoldus Lant |
Letterlijk | Arnoldus Landt |
N.B. | abt van Aduard |
Persoon | |
Naam | Alexander Riarius |
Letterlijk | Alexander Riarius |
N.B. | patriarch van Alexandrie enz. |
Toponiem | |
Toponiem | Aduard |
Type | klooster |
Regio | Middag |
Toponiem | |
Toponiem | Gerkesklooster |
Type | klooster |
Regio | Friesland |
Toponiem | |
Toponiem | Germania Inferior |
Type | land |
Regio | Stad en Lande |
Toponiem | |
Toponiem | Groningen |
Type | bisdom |
Regio | Stad Groningen |
Toponiem | |
Toponiem | Keulen |
Type | aartsbisdom |
Regio | Duitsland (overig) |
Toponiem | |
Toponiem | Klaarkamp |
Type | klooster |
Regio | Friesland |
Toponiem | |
Toponiem | Martinikerk (Groningen) |
Type | kerk |
Regio | Stad Groningen |
Toponiem | |
Toponiem | Rome |
Type | stad |
Regio | Italië |
Toponiem | |
Toponiem | Termunten |
Type | klooster |
Regio | Friesland |
Toponiem | |
Toponiem | Utrecht |
Type | bisdom |
Regio | Utrecht |
Trefwoord | |
Trefwoord | afkondiging |
Trefwoord | |
Trefwoord | bisschop |
Attribuut | Groningen |
Trefwoord | |
Trefwoord | kapittel |
Attribuut | bisdom Groningen |
Trefwoord | |
Trefwoord | kerk |
Attribuut | Groningen, Martinikerk |
Trefwoord | |
Trefwoord | klooster |
Attribuut | Aduard |
Trefwoord | |
Trefwoord | klooster |
Attribuut | Gerkesklooster |
Trefwoord | |
Trefwoord | klooster |
Attribuut | Klaarkamp |
Trefwoord | |
Trefwoord | klooster |
Attribuut | Termunten |
Trefwoord | |
Trefwoord | koning |
Attribuut | Spanje |
Trefwoord | |
Trefwoord | patriarch |
Attribuut | Alexandrië |
Trefwoord | |
Trefwoord | paus |
Trefwoord | |
Trefwoord | privilege (schriftelijk stuk) |
Trefwoord | |
Trefwoord | rechter (kerkelijk) |
Trefwoord | |
Trefwoord | suppliek |