| Nummer:oub1474 | Datum:Emden, 9. Jan. 1496 | Überlieferung:Editie | Fundstelle:Ostfriesisches Urkundenbuch, II, S. 487, nr. 1474 |
Notariell beglaubigte eidliche Aussage von 7 alten Emder Bürgern über das Privilegium der Stadt Emden, dass die Westfälischen Kaufleute oder Schiffer ihre Waaren nicht weiter hinaus als bis zum Emder Hafen schiffen dürfen.
In nomine Domini. Amen. Anno nativitatis Christi millesimo quadringentesimo nonagesimo sexto, indictione decima quarta, die vero sabbati nona mensis Januarii, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri, domini Allexandri divina providentia pape sexti, anno eius quinto, coram me notario publico infrascripto ac in mei testiumque infrascriptorum presencia, personaliter constituti honorabiles viri Releff Muller, Johan Roeleves, Mencke van Haeren, Johan Plagghe, Johan van Haren, Roeleff Schulte, Egbaert Scroeder, cives civitatis Emedensis[*] ac inhabitatores ibidem, in annis satis gravati[*] et maturi, similiter honeste vite et laudabilis conversacionis[*] ac bone reputacionis, competenter habundantes in bonis temporalibus, diligenter requisiti et interrogati per discretos burgimagistros et consulatum opidi prefati Emedensis, quid eis constaret seu in memoria haberent de nonnullis privilegiis et iuribus pro antedicto opido Emedensi, [*] an videlicet mercatoribus, copmannis seu quibuscunque nautis terre Vestphalie, [*] Monasteriensis diocesis, hoc de iure, privilegio seu antiqua prescripta consuetudine esset concessum, indultum sive permissum, quod eorum naves et bona quecumque ad loca remociora, non attingendo portum prefati opidi Emedensis[*] ducerentur aut de iure duci consueverint, [*] seu preter licenciam[*] aliqua navis de Westphalia eis scientibus publice ad loca alia remociora neu attingendo prefatum portum Emedensem[*] sit transvechta.[*] Ad huiusmodi interrogatum prefati honesti viri simul uno ore deliberatis animis, mediis eorum prestitis iuramentis, non ob favorem seu spem alicuius lucri responderunt atque dixerunt, ac quilibet eorum respondit et dixit, quod nunquam naute, copmanni seu mercatores de Westphalia longius et remocius eorum naves bona consueverunt ducere, preter ad portum opidi Emedensis, [*] nisi hoc veniret de singulari permissione et licencia dominorum terre Frisie, et de contrario nunquam audiverunt seu intellexerunt. Insuper Reeleff[*] Muller prenarratus diligenter requisitus et interrogatus dixit: eo adhuc existente iuvene et in servicio cuiusdam Koene Kennynges[*] nuncupati, qui Koene suam navim cum frugibus duxit causa vendendi ad portum opidi Emedensis, [*] quas fruges predictus Koene tam largo et exiguo precio vendere recusavit, revehendo suam navem[*] extra portum supra fluvium[*] Emsam[*] figendo intencione pergendi ad remociora loca, scilicet Delffzyle, neu impetrata licencia, hoc attendens quidam nuncupatus[*] olde Ymele, [*] existens regens antedicti opidi eo tempore, quo Hamburgenses obsidebant civitatem Emedensem, [*] quod sine licencia et consuetudine recedere intenderet, mittens pro eo et sua navi, ducebatur captivus et vinctus ad urbem opidi Emedensis, [*] donec et quousque Koene cum antedicto Ymelen favore multorum amicorum componeret, [*] et vendidit tandem suas fruges Emedae, [*] quod sic fuit et est verum. Similiter Johan Roeleves diligenter examinatus respondit ut supra, et quod sibi bene reeordaret, (quod)[*] abbas in Adewert[*] comparavit et emit siliginem a Rodolpho de Langhen, quam siliginem duxerunt[*] non attingentes[*] portum Emedensem, [*] sed hoc fuit de licencia dominorum Frisie ob rogatum antedicti abbatis. Eciam dixit et adiunxit, quod sepe audivit a suo patre, quomodo vendidisset quondam domino Ulrico, comiti terre Frisie pie memorie, lapides pro reformacione platearum, scilicet[*] silices, quos pater antedieti Johannis deberet presentare in Gretsyll; sed ipse nun audens postergare portum Emedensem, [*] sed prius obtenta licencia presentavit lapides, quod sic fuit et est verum.
Eciam diligenti examine examinatus Egbart[*] Scroeder dixit et dicit, quod sint bene viginti septem anni et ultra elapsi, [*] quod ipse primo exercebat officium ponderis aut theolonii, existens magister ponderis, sed sibi non constare, quod aliqua navis de Westphalia sic ducta ad alia remociora loca nun attingens portum antedicti opidi, nisi fieret de licencia dominorum Frisie. Eciam addidit, quod prepositus in Langhen comparavit siliginem a quodam Buttell Goedeke, qui Goedeke duxit siliginem navi sua ad portum prememorati opidi Emedensis, [*] sed quia antedictus volens parcere laboribus et expensis obtinuit magnis precibus a dominis terre Frisie, quod predictus Goedeke navi sua duxit siliginem extra portum Emedensem[*] ad conventum antedicti prepositi in Langen, recipiens in solutionem siliginis butirum, [*] quod sic fuit et est verum.
Istis sic peractis antedicti viri satis moniti et interrogati diligenti cum examine, ut hoc moris, dixerunt[*] ac quilibet eorum dixit satis deliberatus, quod nunquam copmanni et mercatores de Westphalia naves citra eorum memoriam cum bonis suis in eisdem detentis remocius sive longius duxerint[*] sive ducere consueverint[*] quam ad opidum Emedense[*] sive portum antedicti opidi usque in hodiernum diem, et de contrario nunquam audiverunt neque intellexerunt nisi iam narrata. Ut premissa peramplius[*] testificari[*] velle, quando requisiti fuerint et quociens opus fuerit in quocunque iudicio et quibuscunque iudicibus tam secularibus quam spiritualibus. Super quibus omnibus et singulis premessis prefati burgimagistri et consulatus unum vel plura publicum seu publica eis per me notarium infrascriptum confici instrumenturn et instrumenta pecierunt, prirno secundo tercio, instanter instancius et instantissime, quociens hoc opus fuerit et ipsis videbitur expedire. Acta sunt hec in sepedicto opido Emedensi, [*] in domo consulari, sub anno, mense, die, hora, indictione, pontificatu quibus supra; presentibus ibidem discretis et honestis viris Edden uth den Rypen et Johan Fynseken, [*] civibus antedicti opidi, testibus[*] fidedignis ad premissa vocatis pariter atque rogatis.
S. N. Et ego Hermannus Huenrick de Wener, clericus Monast. dioc., publicus sacra imperiali auctoritate notarius, quia huiusmodi burgimagistrorum inquisicioni sive interrogacioni et dictorum testium responsioni sive deposicioni et protestacioni omnibusque aliis et singulis premissis affui, dum sic ut premittitur fierent et agerentur, una cum prenominatis testibus ideo hoc presens publicum instrumentum manu propria conscriptum subscripsi, publicavi et in hanc publicam formam redegi, signoque et nomine meis solitis et consuetis signavi rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium et singulorum premissorum.
Eciam diligenti examine examinatus Egbart[*] Scroeder dixit et dicit, quod sint bene viginti septem anni et ultra elapsi, [*] quod ipse primo exercebat officium ponderis aut theolonii, existens magister ponderis, sed sibi non constare, quod aliqua navis de Westphalia sic ducta ad alia remociora loca nun attingens portum antedicti opidi, nisi fieret de licencia dominorum Frisie. Eciam addidit, quod prepositus in Langhen comparavit siliginem a quodam Buttell Goedeke, qui Goedeke duxit siliginem navi sua ad portum prememorati opidi Emedensis, [*] sed quia antedictus volens parcere laboribus et expensis obtinuit magnis precibus a dominis terre Frisie, quod predictus Goedeke navi sua duxit siliginem extra portum Emedensem[*] ad conventum antedicti prepositi in Langen, recipiens in solutionem siliginis butirum, [*] quod sic fuit et est verum.
Istis sic peractis antedicti viri satis moniti et interrogati diligenti cum examine, ut hoc moris, dixerunt[*] ac quilibet eorum dixit satis deliberatus, quod nunquam copmanni et mercatores de Westphalia naves citra eorum memoriam cum bonis suis in eisdem detentis remocius sive longius duxerint[*] sive ducere consueverint[*] quam ad opidum Emedense[*] sive portum antedicti opidi usque in hodiernum diem, et de contrario nunquam audiverunt neque intellexerunt nisi iam narrata. Ut premissa peramplius[*] testificari[*] velle, quando requisiti fuerint et quociens opus fuerit in quocunque iudicio et quibuscunque iudicibus tam secularibus quam spiritualibus. Super quibus omnibus et singulis premessis prefati burgimagistri et consulatus unum vel plura publicum seu publica eis per me notarium infrascriptum confici instrumenturn et instrumenta pecierunt, prirno secundo tercio, instanter instancius et instantissime, quociens hoc opus fuerit et ipsis videbitur expedire. Acta sunt hec in sepedicto opido Emedensi, [*] in domo consulari, sub anno, mense, die, hora, indictione, pontificatu quibus supra; presentibus ibidem discretis et honestis viris Edden uth den Rypen et Johan Fynseken, [*] civibus antedicti opidi, testibus[*] fidedignis ad premissa vocatis pariter atque rogatis.
S. N. Et ego Hermannus Huenrick de Wener, clericus Monast. dioc., publicus sacra imperiali auctoritate notarius, quia huiusmodi burgimagistrorum inquisicioni sive interrogacioni et dictorum testium responsioni sive deposicioni et protestacioni omnibusque aliis et singulis premissis affui, dum sic ut premittitur fierent et agerentur, una cum prenominatis testibus ideo hoc presens publicum instrumentum manu propria conscriptum subscripsi, publicavi et in hanc publicam formam redegi, signoque et nomine meis solitis et consuetis signavi rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium et singulorum premissorum.
x
| Bestand | Ostfriesisches Urkundenbuch, II |
|---|---|
| Fol. Nr. | S. 487 |
| Nr | 1474 |
| Olim | a. Orig. Perg. im Rathsarchive zu Emden, 717 Nr. 16. Hierbei auch eine von Hoitet Tiabbern, Stadtsekretair zu Emden, beglaubigte Abschrift und 2 deutsche Uebersetzungen, alle Saec. XVI. — b. Abschrift im Tablinum Emdense. Aus b. gedruckt von Pannenborg im Jahrbuch der Gesellschaft für bildende Kunst etc. zu Emden 1875. S. 110. |
| Jahr | 1496 |
| Datumcode | 0901 |