Zu transkribierenden Urkunden (HAN)

H.A. Nienoord: Het archief van de borg Nienoord, voornamelijk betrekking hebbend op Vredewold.

Van de volgende akten zijn nog geen transcriptie aanwezig. Als u klikt op een oorkondenummer, wordt de afbeelding van de betreffende akte geopend in de transcriptiemodule. U kunt dan de transcriptie maken (zie de handleiding) en deze vervolgens met de knop 'Opslaan' op uw eigen computer opslaan. Vervolgens kunt u het bestand mailen naar Diese E-Mail-Adresse ist vor Spambots geschützt! Zur Anzeige muss JavaScript eingeschaltet sein!.

nummer jaar overlevering inv.nr. taal schrift gereserveerd
han097 1558 97
han099 1558 Origineel 99
han100 1558 Origineel 100
han102 1559 Origineel 102
han103 1559 Origineel 103
han104a 1559 Origineel 104a
han105 1559 105
han106 1560 Origineel 106
han107 1562 Origineel 107
han107a 1562 Origineel 107
han108 1562 Origineel 108
han109 1563 Origineel 109
han110 1564 110
han111 1565 111
han112 1565 Origineel 112
han113 1566 Origineel 113
han114 1566 Origineel 114
han115 1566 115
han116 1566 Origineel 116
han117 1566 Origineel 117
han118 1566 Origineel 118
han119 1566 Origineel 119
han120 1566 Origineel 120
han121 1566 Origineel 121
han122 1566 Origineel 122
han123 1566 Origineel 123
han124 1567 Origineel 124
han125 1567 Origineel 125
han126 1567 Origineel 126
han127 1568 Origineel 127
han128 1572 Origineel 128
han129 1575 129
han130 1580 Origineel 130
han132 1584 Origineel 132
han133 1588 Origineel 133
han134 1598 134
han135 1599 135
han135a 1599 135
han136 1599 136
han136aa 1481 0136a
han136ab 1549 0136a
han136ac 1480 Vidimus 0136a
han136ad 1592 0136a
han364 1550 364
han364a 1556 0364a
han364b 1569 0364b
han364c 1551 0364c
han364d 1550 0364d
han364e 1549 0364e
han364f 1550 0364f
han364g 1561 0364g
han364h 1553 0364h
han364i 1553 0364i
han364j 1552 0364j
han364k 1549 0364k
han364l 1550 0364l
han364m 1554 0364m
han366 1596 Origineel 366
han384 1521 Origineel 384
han385 1536 Origineel 385
han386 1557 386
han387 1571 387
han388 1582 388
han410 1473 Origineel 410
han412c 1546 0412c
han412ca 1546 0412ca
han412cb 1546 0412cb
han412d 1549 0412d
han412e 1558 0412e
han412ea 1558 0412ea
han412eb 1558 0412eb
han412ec 1558 0412ec
han412f 1558 0412f
han412g 1558 0412g
han412h 1558 0412h
han412i 1558 0412i
han412k 1558 0412k
han412l 1576 0412l
han412la 1575 0412la
han414 1543 414
han416a 1546 Afschrift 416
han416b 1546 Afschrift 416
han417 1547 417
han419 1548 419
han419a 1548 419
han419b 1548 419
han419c 1545 419
han420 1549 420
han421a 1549 421
han421b 1549 421
han422 1550 422
han423 1550 423
han424 1551 424
han424a 1551 0424a
han426 1554 426
han427 1554 Origineel 427
han428 1555 428
han431 1558 Origineel 431
han432 1558 Origineel 432
han433 1558 Origineel 433
han434 1559 Origineel 434
han435 1561 435
han435t 1561 0435t
han436 1561 436
han437a 1563 437
han437b 1563 437
han437c 1563 437
han438 1566 438
han439 1567 439
han440a 1567 Origineel 440
han441 1567 441
han442a 1567 Afschrift 442
han442b 1567 Afschrift 442
han443 1573 443
han444 1587 444
han444a 1600 Origineel 0444a
han515 1529 Origineel 515
han516 1557 Origineel 516
han537 1463 Origineel 537
han537a 1463 537
han538 1543 Origineel 538
han540 1564 Origineel 540
han541 1566 Origineel 541
han542 1575 Origineel 542
han543 1600 Origineel 543
han543a 1600 Afschrift 543
han605 1523 605
han605a 1525 0605a
han606 1556 606
han606i 1543 0606i
han606j 1543 0606j
han607 1587 Origineel 607
han607a 1587 Afschrift 607
han608 1575 608
han608a 1599 0608a
han608b 1583 0608b
han608c 1591 0608c
han608d 1592 0608d
han608e 1591 0608e
han608f 1592 0608f
han608g 1590 0608g
han608h 1600 0608h
han624 1551 624
han624a 1551 0624a
han624b 1551 0624b
han624c 1551 0624c
han624d 1551 0624d
han624e 1551 0624e
han624f 1551 0624f
han624g 1558 0624g
han624h 1558 0624h
han624j 1558 0624j
han624k 1559 0624k
han624l 1559 0624l
han624m 1565 0624m
han624n 1565 0624n
han624o 1558 0624o
han624p 1566 0624p
han624q 1531 0624q
han624r 1550 0624r
han624s 1559 0624s
han624t 1551 0624t
han626c 1576 0626c
han626d 1571 0626d
han626e 1577 0626e
han626i 1577 0626i
han626j 1579 0626j
han626k 1577 0626k
han626l 1578 0626l
han626m 1578 0626m
han626n 1571 0626n
han626o 1570 0626o
han630 1550 630
han631 1473 631
han631a 1483 631
han631aa 1559 631
han631ab 1566 631
han631ac 1561 631
han631ad 1566 631
han631ae 1566 631
han631af 1566 631
han631ag 1566 631
han631b 1523 631
han631c 1547 631
han631d 1562 631
han631e 1567 631
han631f 1567 631
han631g 1559 631
han631h 1559 631
han631i 1559 631
han631j 1559 631
han631k 1545 631
han631l 1545 631
han631m 1568 631
han631n 1565 631
han631o 1567 631
han631p 1565 631
han631q 1567 631
han631r 1566 631
han631s 1566 631
han631t 1545 631
han631u 1548 631
han631v 1545 631
han631w 1539 631
han631x 1545 631
han631y 1558 631
han631z 1559 631
han672 1521 Origineel 672
han673 1537 673
han674 1542 674
han675 1543 675
han676 1546 Origineel 676
han677 1546 677
han680 1556 680
han681 1566 681
han681a 1568 0681a
han681b 1560 0681b
han681c 1577 0681c
han681d 1568 0681d
han681e 1567 0681e
han681f 1567 0681f
han681g 1574 0681g
han682 1564 682
han684 1569 Origineel 684
han685 1570 Origineel 685
han686 1575 686
han687 1583 687
han688 1590 688
han689 1593 Origineel 689
han805 1556 Origineel 805
han806a 1598 Afschrift 806
han806b 1598 Afschrift 806
han806c 1598 Afschrift 806
han806d 1598 Afschrift 806
han806e 1599 Afschrift 806
han806f 1599 Afschrift 806
han806g 1599 Afschrift 806
han806h 1599 Afschrift 806
han806i 1599 Afschrift 806
han806j 1599 Afschrift 806
han806k 1599 Afschrift 806
han806l 1599 Afschrift 806
han806m 1600 Afschrift 806
han806n 1600 Afschrift 806
han806o 1600 Afschrift 806
han806p 1600 Afschrift 806
han806q 1600 Afschrift 806
han806r 1600 Afschrift 806
han806s 1600 Afschrift 806
han806t 1600 Afschrift 806
han806u 1600 Afschrift 806
han806v 1600 Afschrift 806
han806w 1600 Afschrift 806
han806x 1600 Afschrift 806
han806y 1600 Afschrift 806
han807 1580 807
han808 1598 808
han840 1559 Origineel 840
han864 1549 864
han865 1558 865
han865a 1558 0865a
han866 1572 866
han866a 1572 0866a
han866b 1572 866
han867 1567 867
han867a 1567 0867a
han869 1529 Origineel 869
han879 1599 879
han894 1531 Origineel 894
han896 1531 Vidimus 896
han897 1531 897
han897a 1531 0897a
han897b 1531 0897b
han897c 1531 0897c
han897d 1531 0897d
han897e 1531 0897e
han897f 1531 0897f
han897g 1566 0897g
han897h 1531 0897h
han925 1449 925
han925a 1473 0925a
han926 1529 Origineel 926
han927 1531 Origineel 927
han928 1551 Origineel 928
han929 1552 Origineel 929
han930 1554 Origineel 930
han931 1557 Origineel 931
han932 1566 Origineel 932
han933 1569 Origineel 933
han934 1449 Vidimus 934
hsf160ad 1479 Afschrift 160, fol. 052v Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160t 1564 Afschrift 160, fol. 022v Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160ae 1504 Afschrift 160, fol. 053r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160af 1509 Afschrift 160, fol. 054v Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160ay 1556 Afschrift 160, fol. 105r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160az 1569 Afschrift 160, fol. 107r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160ba 1571 Afschrift 160, fol. 109r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160bm 1550 Afschrift 160, fol. 136v Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160bu 1511 Afschrift 160, fol. 147r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160bz 1505 Afschrift 160, fol. 154r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160cb 1541 Afschrift 160, fol. 159v Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160cd 1491 Afschrift 160, fol. 164r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160cf 1487 Afschrift 160, fol. 166v Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160cg 1480 Afschrift 160, fol. 168v Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160ch 1485 Afschrift 160, fol. 170r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160cp 1493 Afschrift 160, fol. 182r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160ct 1496 Afschrift 160, fol. 188r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160db 1541 Afschrift 160, fol. 199r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160dc 1545 Afschrift 160, fol. 199v Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160di 1530 Afschrift 160, fol. 204v Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160dj 1513 Afschrift 160, fol. 205v Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160dl 1516 Afschrift 160, fol. 209r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160dm 1517 Afschrift 160, fol. 210r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160dn 1518 Afschrift 160, fol. 210v Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160do 1564 Afschrift 160, fol. 213r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160dq 1521 Afschrift 160, fol. 218r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160dr 1502 Afschrift 160, fol. 221r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160ds 1502 Afschrift 160, fol. 222r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160dt 1492 Afschrift 160, fol. 223r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160du 1498 Afschrift 160, fol. 224r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160dw 1532 Afschrift 160, fol. 226r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160dz 1512 Afschrift 160, fol. 230v Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160ea 1547 Afschrift 160, fol. 232v Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160eb 1547 Afschrift 160, fol. 233r Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160eu 1548 Afschrift 160, fol. 264v Middelnederduits 18de eeuw RW
hsf160fa 1542 Afschrift 160, fol. 274v Middelnederduits 18de eeuw RW

Zu transkribierenden Urkunden (HAG)

F.A. Gruys: Het archief van de familie Gruys, voornamelijk betrekking hebbend op Groningen en de Ommelanden.

Van de volgende akte is nog geen transcriptie aanwezig. Als u klikt op een oorkondenummer, wordt de afbeelding van de betreffende akte geopend in de transcriptiemodule. U kunt dan de transcriptie maken (zie de handleiding) en deze vervolgens met de knop 'Opslaan' op uw eigen computer opslaan. Vervolgens kunt u het bestand mailen naar Diese E-Mail-Adresse ist vor Spambots geschützt! Zur Anzeige muss JavaScript eingeschaltet sein!.

nummer jaar overlevering inv.nr. taal schrift gereserveerd
hag107 1599 Origineel 107 Middelnederduits
hag190 1559 Origineel 190 Middelnederduits
hag191a 1574 Origineel 191 Middelnederduits
hag194 1576 Origineel 194 Middelnederduits
hag195 1590 Origineel 195 Middelnederduits
hag197 1593 Origineel 197 Middelnederduits
hag198 1595 Origineel 198 Middelnederduits
hag253 1598 Origineel 253 Middelnederduits
hag290 1550 Origineel 290 Middelnederduits
hag292 1564 Origineel 292 Middelnederduits
hag294 1593 Origineel 294 Middelnederduits
hag294a 1593 Origineel 294 Middelnederduits
hag314 1540 Origineel 314 Middelnederduits
hag317 1565 Origineel 317 Middelnederduits
hag318 1584 Origineel 318 Middelnederduits
hag318a 1584 Origineel 318 Middelnederduits
hag319 1588 Origineel 319 Middelnederduits
hag320 1599 Origineel 320 Middelnederduits
hag321a 1479 Afschrift 321 Middelnederduits 1563
hag321 1563 Origineel 321 Middelnederduits
hag365 1538 Origineel 365 Middelnederduits
hag366 1573 Origineel 366 Middelnederduits
hag367 1565 Origineel 367 Middelnederduits
hag368 1565 Origineel 368 Middelnederduits
hag369 1591 Origineel 369 Middelnederduits
hag382 1556 Origineel 382 Middelnederduits
hag384 1592 Origineel 384 Middelnederduits
hag397 1555 Origineel 397 Middelnederduits
hag398 1556 Origineel 398 Middelnederduits
hag400 1561 Origineel 400 Middelnederduits
hag401 1561 Origineel 401 Middelnederduits
hag402 1585 Origineel 402 Middelnederduits
hag497 1577 Origineel 497 Middelnederduits

Zu transkribierenden Urkunden (DIK)

Arch. Abdij Dikninge: Het archief van het klooster Dikninge bij De Wijk, voornamelijk betrekking hebbend op Zuid-Drenthe.

Van de volgende akte is nog geen transcriptie aanwezig. Als u klikt op een oorkondenummer, wordt de afbeelding van de betreffende akte geopend in de transcriptiemodule. U kunt dan de transcriptie maken (zie de handleiding) en deze vervolgens met de knop 'Opslaan' op uw eigen computer opslaan. Vervolgens kunt u het bestand mailen naar Diese E-Mail-Adresse ist vor Spambots geschützt! Zur Anzeige muss JavaScript eingeschaltet sein!.

nummer jaar overlevering inv.nr. taal schrift gereserveerd
dik066b 1362 Afschrift 250 Latijn 15de eeuw
dik067a 1362 Afschrift 250 Latijn 15de eeuw
dik076a 1368 Afschrift 1 Latijn begin 15de eeuw
dik080a 1370 Afschrift 50 Latijn begin 15de eeuw
dik080b 1370 Afschrift 1 Latijn begin 15de eeuw
dik098a 1375 Afschrift 1 Latijn begin 15de eeuw
dik107a 1379 Afschrift 1 Latijn begin 15de eeuw
dik123 1396 Origineel 21 Middelnederduits ja
dik131a 1398 Afschrift 50 Latijn begin 15de eeuw
dik131b 1398 Afschrift 1 Latijn begin 15de eeuw
dik146a 1402 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik149 1403 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik150a 1404 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik152 1407 Origineel 257 Middelnederduits
dik153 1407 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik154 1407 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik155 1407 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik156 1408 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik157 1408 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik158 1408 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik159 1408 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik160 1408 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik161 1408 Origineel 155 Middelnederduits
dik161a 1408 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik162 1408 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik163 1408 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik164 1408 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik165 1408 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik166 1408 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik167 1408 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik168 1408 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik169 1409 Origineel 82 Middelnederduits
dik170 1409 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik171 1409 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik172 1409 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik173+ 1409 Origineel 257* Middelnederduits
dik173 1409 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik174 1409 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik175 1409 Origineel 227 Middelnederduits
dik176 1410 Origineel 186 Middelnederduits
dik176a 1410 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik177 1410 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik178 1410 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik179 1410 Origineel 242 Middelnederduits
dik180 1410 Origineel 156 Middelnederduits
dik181 1410 Origineel 195 Middelnederduits
dik181a 1410 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik182 1411 Origineel 121 Middelnederduits
dik182a 1411 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik183 1411 Origineel 195 Middelnederduits
dik183a 1411 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik184 1412 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik185 1412 Origineel 156 Middelnederduits
dik186 1412 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik187 1412 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik188 1412 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik189 1412 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik190 1412 Origineel 156 Middelnederduits
dik191 1412 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik192 1412 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik193 1413 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik194 1413 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik195 1413 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik196 1413 Origineel 157 Middelnederduits
dik196a 1413 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik197 1414 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik198 1414 Origineel 154 Middelnederduits
dik198a 1414 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik199 1414 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik201 1414 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik202 1415 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik203 1415 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik204 1416 Origineel 7 Latijn
dik206+ 1416 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik206 1416 Origineel 196 Middelnederduits
dik206a 1416 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik207+ 1416 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik207 1416 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik208 1417 Origineel 57 Middelnederduits
dik208a 1417 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik209 1417 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik210 1418 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik211 1418 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik212 1418 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik213 1418 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik214 1418 Origineel 187 Middelnederduits
dik214a 1418 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik215 1419 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik216a 1419 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik217 1419 Origineel 223 Middelnederduits
dik217a 1420 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik218 1420 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik219 1420 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik220 1420 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik221 1421 Origineel 59 Middelnederduits
dik222 1421 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik223 1421 Origineel 58 Middelnederduits
dik223a 1421 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik224 1421 Origineel 167 Middelnederduits
dik224a 1421 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik225 1421 Afschrift 1 Latijn begin 15de eeuw
dik226 1421 Origineel 190 Middelnederduits
dik226a 1421 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik227 1421 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik228+ 1421 Origineel 257** Middelnederduits
dik228 1421 Origineel 168 Middelnederduits
dik228a 1421 Afschrift 1 Middelnederduits begin 15de eeuw
dik229 1421 Origineel 130 Middelnederduits
dik229a 1421 Afschrift 1 Middelnederduits 15de eeuw
dik230 1421 Origineel 128 Middelnederduits
dik231 1421 Origineel 158 Middelnederduits
dik231a 1421 Afschrift 1 Middelnederduits 15de eeuw
dik232 1421 Origineel 169 Middelnederduits
dik233 1421 Origineel 30 Middelnederduits
dik234 1422 Afschrift 1 Middelnederduits 15de eeuw
dik235 1422 Origineel 197 Middelnederduits
dik236 1422 Origineel 235 Middelnederduits
dik237 1423 Origineel 148 Middelnederduits
dik238 1424 Afschrift 1 Middelnederduits 15de eeuw
dik239 1424 Origineel 258 Middelnederduits
dik240 1424 Afschrift 1 Middelnederduits 15de eeuw
dik241 1426 Origineel 77 Middelnederduits
dik243 1426 Origineel 198 Middelnederduits
dik243a 1426 Afschrift 1 Middelnederduits 15de eeuw
dik244 1427 Origineel 73 Middelnederduits
dik245 1427 Origineel 235 Middelnederduits
dik246 1427 Origineel 38 Middelnederduits
dik247 1428 Origineel 236 Middelnederduits
dik248 1428 Origineel 31 Middelnederduits
dik249 1428 Origineel 22 Middelnederduits
dik250 1428 Origineel 23 Middelnederduits
dik251 1428 Origineel 237 Middelnederduits
dik252 1428 Origineel 24 Middelnederduits
dik253 1428 Origineel 66 Middelnederduits
dik254 1429 Origineel 259 Middelnederduits
dik255 1429 Origineel 80 Middelnederduits
dik256 1430 Origineel 67 Middelnederduits
dik257 1430 Afschrift 43 Latijn contemporain
dik258 1431 Afschrift 32 Middelnederduits 17de eeuw
dik259 1431 Origineel 199 Middelnederduits
dik260 1432 Origineel 33 Middelnederduits
dik261 1432 Origineel 149 Middelnederduits
dik262 1432 Origineel 149 Middelnederduits
dik263+ 1434 Afschrift 1 Middelnederduits 15de eeuw
dik263 1434 Origineel 199 Middelnederduits
dik264 1434 Origineel 238 Middelnederduits
dik266 1436 Origineel 98 Middelnederduits
dik267+ 1437 Origineel 260* Middelnederduits
dik267 1437 Origineel 100 Middelnederduits
dik268 1437 Origineel 239 Middelnederduits
dik269 1437 Vidimus 4 Latijn 1437
dik270a 1437 Origineel 114 Middelnederduits
dik271 1437 Origineel 122 Middelnederduits
dik272 1437 Origineel 4 Latijn
dik273 1438 Origineel 115 Middelnederduits
dik275 1440 Origineel 200 Middelnederduits
dik276 1440 Origineel 71 Middelnederduits
dik277 1440 Origineel 38 Middelnederduits
dik278 1441 Origineel 89 Middelnederduits
dik279 1441 Origineel 108 Middelnederduits
dik281 1442 Origineel 85 Middelnederduits
dik282 1442 Origineel 87 Middelnederduits
dik283 1444 Origineel 218 Middelnederduits
dik285 1444 Origineel 74 Middelnederduits
dik286 1445 Origineel 218 Middelnederduits
dik289+ 1445 Origineel 260** Middelnederduits
dik290a 1445 Afschrift 79 Middelnederduits 16de eeuw
dik291+ 1446 Origineel 261* Middelnederduits
dik291 1446 Origineel 261 Middelnederduits
dik292+ 1447 Origineel 261** Middelnederduits
dik292 1446 Origineel 73 Middelnederduits
dik293 1449 Origineel 96 Middelnederduits
dik294 1454 Origineel 95 Middelnederduits
dik295 1456 Origineel 90 Middelnederduits
dik296 1458 Origineel 35 Middelnederduits
dik297+ 1459 Origineel 261*** Middelnederduits
dik297 1459 Origineel 41 Middelnederduits
dik298 1462 Origineel 146 Middelnederduits
dik300+ 1465 Origineel 261**** Middelnederduits
dik300 1465 Origineel 139 Middelnederduits
dik301 1466 Origineel 123 Middelnederduits
dik304 1469 Origineel 124 Middelnederduits
dik305+ 1473 Origineel 90* Middelnederduits
dik305 1471 Origineel 136 Middelnederduits
dik306a 1473 Afschrift 1 Middelnederduits 15de eeuw
dik307 1473 Afschrift 54 Middelnederduits 16de eeuw
dik309 1474 Origineel 201 Middelnederduits
dik310 1478 Origineel 6 Latijn
dik311 1481 Origineel 251 Latijn
dik312 1481 Origineel 251 Latijn
dik314 1482 Origineel 170 Middelnederduits
dik315 1483 Origineel 81 Middelnederduits
dik316 1485 Origineel 76 Middelnederduits
dik317 1485 Origineel 93 Middelnederduits
dik318 1485 Origineel 96 Middelnederduits
dik319 1486 Origineel 165 Latijn
dik320 1486 Origineel 101 Middelnederduits
dik321 1487 Origineel 83 Middelnederduits
dik323 1489 Origineel 51 Middelnederduits
dik324 1491 Origineel 191 Middelnederduits
dik325 1491 Origineel 139 Middelnederduits
dik326 1492 Afschrift 1 Middelnederduits begin 16de eeuw
dik327 1493 Origineel 86 Middelnederduits
dik328 1494 Origineel 62 Middelnederduits
dik329 1494 Afschrift 1 Middelnederduits begin 16de eeuw
dik330 1494 Origineel 219 Middelnederduits
dik331 1495 Origineel 229 Middelnederduits
dik333 1495 Origineel 244 Middelnederduits
dik334 1498 Origineel 106 Middelnederduits
dik335 1500 Origineel 56 Middelnederduits
dik335a 1500 Afschrift 1 Middelnederduits begin 16de eeuw
dik336 1501 Origineel 137 Middelnederduits
dik337 1502 Origineel 245 Middelnederduits
dik338 1502 Origineel 150 Latijn
dik339 1504 Origineel 125 Middelnederduits
dik340 1504 Origineel 160 Middelnederduits
dik341 1505 Origineel 262 Middelnederduits
dik342 1505 Origineel 161 Latijn
dik343 1508 Origineel 144 Middelnederduits
dik345 1510 Origineel 75 Middelnederduits
dik346 1510 Origineel 246 Middelnederduits
dik347 1511 Origineel 210 Middelnederduits
dik348 1511 Origineel 131 Middelnederduits
dik349 1512 Origineel 247 Middelnederduits
dik350 1512 Origineel 248 Middelnederduits
dik351+ 1512 Origineel 154* Middelnederduits
dik351 1512 Origineel 76 Middelnederduits
dik353 1513 Origineel 249 Middelnederduits
dik354 1513 Origineel 145 Middelnederduits
dik355 1515 Afschrift 1 Middelnederduits begin 16de eeuw
dik356 1516 Origineel 202 Middelnederduits
dik357 1517 Origineel 171 Middelnederduits
dik358 1517 Origineel 131 Middelnederduits
dik359 1517 Origineel 134 Latijn
dik360 1518 Origineel 63 Middelnederduits
dik361 1518 Origineel 172 Middelnederduits
dik362 1518 Origineel 172 Middelnederduits
dik363 1519 Origineel 25 Middelnederduits
dik364 1520 Afschrift 1 Middelnederduits begin 16de eeuw
dik365 1520 Origineel 116 Middelnederduits
dik366 1520 Afschrift 1 Middelnederduits begin 16de eeuw
dik367+ 1521 Origineel 262* Middelnederduits
dik367 1521 Origineel 68 Middelnederduits
dik368 1523 Origineel 8 Middelnederduits
dik369 1525 Origineel 181 Middelnederduits
dik371 1532 Origineel 39 Middelnederduits
dik372 1532 Origineel 40 Middelnederduits
dik373 1532 Origineel 102 Middelnederduits
dik374 1534 Origineel 138 Middelnederduits
dik375 1535 Origineel 162 Middelnederduits
dik376 1535 Origineel 75 Middelnederduits
dik377 1537 Origineel 64 Middelnederduits
dik379 1540 Origineel 26 Middelnederduits
dik380 1541 Origineel 140 Middelnederduits
dik381 1541 Origineel 139 Middelnederduits
dik382 1541 Origineel 132 Middelnederduits
dik383 1542 Origineel 141 Middelnederduits
dik384 1545 Origineel 182 Middelnederduits
dik385 1546 Origineel 140 Middelnederduits
dik386 1546 Origineel 141 Middelnederduits
dik387 1546 Origineel 173 Middelnederduits
dik388 1547 Origineel 143 Middelnederduits
dik389 1547 Origineel 240 Middelnederduits
dik390 1548 Origineel 135 Middelnederduits
dik391 1550 Afschrift 70 Middelnederduits 16de eeuw
dik392 1551 Origineel 27 Middelnederduits
dik394 1554 Origineel 69 Middelnederduits
dik395 1555 Origineel 129 Middelnederduits
dik396 1555 Origineel 129 Middelnederduits
dik397 1555 Origineel 129 Middelnederduits
dik399 1559 Origineel 147 Middelnederduits
dik400 1559 Origineel 103 Middelnederduits
dik401 1560 Origineel 181 Middelnederduits
dik403 1563 Origineel 117 Middelnederduits
dik404 1564 Origineel 179 Middelnederduits
dik405 1564 Origineel 183 Middelnederduits
dik406 1564 Origineel 9 Middelnederduits
dik407 1566 Origineel 224 Middelnederduits
dik408 1566 Origineel 133 Middelnederduits
dik409 1567 Origineel 178 Middelnederduits
dik414 1568 Origineel 179 Middelnederduits
dik417 1569 Origineel 79 Middelnederduits
dik420 1569 Origineel 252 Latijn
dik423 1569 Origineel 34 Middelnederduits
dik429++ 1570 Origineel 79 Middelnederduits
dik429+ 1570 Origineel 252* Middelnederduits
dik430 1570 Origineel 253 Latijn
dik431 1571 Origineel 180 Middelnederduits
dik432 1571 Origineel 254 Latijn
dik433 1571 Origineel 175 Middelnederduits
dik435 1571 Origineel 220 Middelnederduits
dik436 1571 Origineel 163 Middelnederduits
dik437 1571 Origineel 181 Middelnederduits
dik438 1572 Origineel 42 Middelnederduits
dik439 1574 Origineel 151 Middelnederduits
dik440 1574 Origineel 206 Latijn
dik441 1574 Origineel 206 Middelnederduits
dik443 1575 Origineel 129 Middelnederduits
dik445 1576 Origineel 182 Middelnederduits
dik451 1577 Origineel 139 Middelnederduits
dik460 1577 Origineel 188 Middelnederduits
dik469 1578 Origineel 76 Middelnederduits
dik470 1579 Origineel 183 Middelnederduits
dik481 1588 Origineel 222 Middelnederduits
dik487 1593 Origineel 142 Middelnederduits
dik492 1596 Origineel 19 Middelnederduits
dik494 1597 Origineel 5 Middelnederduits
dik501+ 1601 Origineel 203 Nederlands
dik501 1600 Origineel 37 Middelnederduits
dik502 1602 Origineel 45 Nederlands
dik505 1602 Origineel 46 Nederlands
dik508 1605 Origineel 65 Nederlands
dik511 1608 Origineel 29 Nederlands
dik512 1609 Origineel 47 Nederlands
dik513 1609 Origineel 47 Nederlands
dik517 1631 Afschrift 1 Nederlands 17de eeuw
dik518 1631 Afschrift 1 Nederlands 17de eeuw

Anleitung

(zur Zeit nur auf Niederländisch)

Transcriptiehandleiding


Inhoud

1. Middelnederduitse teksten
1.1. Hoofdregels
1.2. Normalisering van spelling
1.3. Aanvullende regels en uitzonderingen
1.4. Opmaak en regelindeling
1.5. Bijzondere tekens
1.6. Afkortingen
1.7. Zeldzame gevallen
1.8. Persoonsnamen
1.9. Toponiemen
1.10. Data
1.11. Munten
1.12. Commentaar

2. Latijnse teksten

3. Overige vreemde talen

4. Bijlage: afkortingstekens
4.1. Algemene afkortingstekens
4.2. Specifieke afkortingstekens
4.3. Specifieke afkortingstekens met wisselende betekenis
4.4. Bovengeschreven schrifttekens
4.5. Speciale gevallen

5. Voorbeelden
5.1. Een Middelnederduitse oorkonde
5.2. Een Latijnse oorkonde

1. Middelnederduitse teksten

1.1. Hoofdregels

  1. Alle letters worden zo veel mogelijk getranscribeerd met de letter zoals zij zich voordoen, binnen de gewone letters van het alfabet.
    Dat wil zeggen dat bij het transcriberen geen rekening wordt gehouden met verschillende vormen van de s of r of andere letters.
    broeders
    broeders (ook al zijn in dit woord twee verschillende vormen van de r)

  2. Interpunctie wordt aangepast naar huidig gebruik.
    Toegestane interpunctietekens zijn . , ; : - ?. Koppeltekens worden, anders dan het huidige gebruik, niet aangebracht (seeegel wordt niet see-egel, noerder ende sudersijdt wordt niet noerder- ende sudersijdt). Opsommingen met lange bijstellingen mogen gescheiden worden door puntkomma’s (i.p.v. komma’s). Vraagtekens worden alleen aangebracht bij vragen in de directe rede. In de praktijk komt dit alleen in getuigenverklaringen en verhalende bronnen voor. Uitroeptekens worden niet gebruikt.
    wes
    wes he doen kan, sal he (dus met toevoeging van komma)
    van Rolde, voer eyne
    van Rolde, voer eyne (punt veranderd in een komma)

  3. Hoofdlettergebruik wordt aangepast naar huidig gebruik.
    Zo beginnen zinnen altijd met een hoofdletter, net als persoonsnamen en toponiemen. Namen van maanden, dagen en windrichtingen beginnen met een kleine letter. Ook functies en instellingen (borgemesteren ende raed, abt, kloester, raed) De dubbel f (ff) en, zeer zeldzaam, de dubbel s (ss) en l (ll), worden aan het begin van een woord met een enkele letter getranscribeerd, omdat het hier een ligatuur (aan elkaar verbonden letters) betreft die bedoeld is als enkele (hoofd)letter. ffocke wordt dus getranscribeerd als Focke, ffallen in het midden van een zin als fallen en aan het begin van een zin als Fallen.
    abdisse
    abdisse Else Koeners (dus abdisse met kleine letter en de naam Koeners met hoofdletter)
    Fryma
    Fryma (de dubbel f is bedoeld als hoofdletter en wordt ook zo weergegeven omdat het een eigennaam betreft)
    frij
    frij (de dubbel f is bedoeld als hoofdletter en wordt dus een enkele, kleine letter; de hoofdletter wordt omgezet naar een kleine letter omdat het hier geen naam betreft)
    ontffangen
    ontffangen (de dubbel f in het midden van een woord blijft behouden)

  4. Accenten, umlauten en trema’s worden achterwege gelaten.
    wordt nu, mögen wordt mogen, geëygent en geeygent worden beide geeygent.
    brouwen
    brouwen (het streepje boven de u wordt genegeerd; de streep boven de e is een nasaalstreep, in dit geval een afkorting voor een n)

  5. Arabische en Romeinse cijfers worden als zodanig getranscribeerd. Romeinse cijfers worden in kleine letters getranscribeerd. Omliggende markeerpunten (.iii. of .3.) worden niet weergegeven. In Romeinse cijfers worden i en j beide als i weergegeven. Tientallen, twintigtallen, honderdtallen en duizendtallen worden hooggeschreven aangeduid. Over rangtelwoorden wordt elders gesproken.
    1 blijft dus 1 en xxi en xviiii (= 19) blijven ook gehandhaafd. XVI wordt xvi. Men zij erop bedacht dat een i of j met streep erdoor (en ook de j met doorlopende lus) duiden op ½. Hierover hieronder meer. Voorbeelden van hooggeschreven getallen zijn: vix (60), iiixx (drie stigen, ofwel 60), vic (600), vim (6000), m ende vc unde xiiii (1514). Hooggeschreven teksten worden met de code <sup> en </sup> aangegeven (hierover later meer).
    xii
    xii (= 12; dus niet xij)

    lx
    lx (= 60)

  6. Afkortingen worden zo veel mogelijk stilzwijgend opgelost.
    priorinne
    priorinne (dus met stilzwijgende oplossing van de afkorting voor ri en n)

  7. Scheiding tussen woorden wordt naar huidig gebruik aangepast
    Dus woord i.p.v. wo ord en het woord i.p.v. hetwoord. De woord- en regelscheiding van de originele tekst is niet van belang. Enige lastige voorbeelden uit de praktijk: alsdan, tho niete, medeparten, medehulpers, hier is mede toegesproken, sudersijdt, mit unser stadt segel, mit unsen stadtsegel, stedenvast, noerder unde sudersijdt (dus zonder toevoeging van koppelteken), arensgulden, doergetogen, overgegeven.
    hyromme
    hyromme (dus als één woord geschreven)
    dat doedenboeck
    dat doedenboeck

  8. De regelindeling van de oorspronkelijke tekst wordt gehandhaafd (zie verder 1.4). Paginascheidingen en -nummering worden niet aangegeven.

1.2. Normalisering van spelling

  1. Ten aanzien van een aantal letters en lettergroepen wordt een uitzondering op regel 1 gemaakt. Deze zijn onderling uitwisselbaar en worden zo veel mogelijk aangepast aan huidig gebruik/uitspraak:
    1. i en j: jngaen wordt ingaen; iaer wordt jaer
      In 't jaer
      In 't jaer (met aanpassing van de I/J naar huidig gebruik en toevoeging van een apostrof)
      ick Johan
      ick Johan
    2. y, ij en ii: vry wordt vrij; mijt wordt myt; mogeliic wordt mogelijc
      ghelijck
      ghelijck
      vijffenvijchtych
      vijffenvijchtych (= 55)
      tyn
      tyn (= 10)
    3. u en v: blijuen wordt blijven; vnde wordt unde
      gheloevet
      gheloevet (= beloofd)
      up Sunte
      up Sunte
    4. vu, uv, uu, vv en w: vutgaen en wtgaen worden uutgaen; suuerheit wordt suverheit; vvaerheit of vuaerheit wordt waerheit; wutgaen wordt uuutgaen (dus met drie u's!)
      De vorm van de letter of de aanwezigheid van puntjes doet dus niet ter zake.
      uut
      uut (dus niet wt)
      uuth
      uuth (dus niet vuth)
      melckhuuus
      melckhuuus (met drie u's)

  2. Uitzonderingen gelden ten aanzien van een klein aantal gevallen.
    - In geval van iemant/jemant wordt jemant geschreven en voor iets/jets iets. In de spelling van dit laatste woord met dubbel-e ieets/jeets wordt echter jeets getranscribeerd. In de betekenis ‘nu’ (jets, jetsunt, Nhd. jetzt) begint het woord in beide gevallen wel met een j: jets of jeets.
    - Het persoonlijk voornaamwoord van de tweede persoon wordt getranscribeerd als juu of ju (dus niet iw of iu).
    - De derde persoon meervoud synt en synnen (= zijn) worden altijd met een y geschreven.


  3. Als de u of v voor de klank w staat, wordt een v geschreven.
    Dus: sveren, huven, in de betekenis van zweren, huwen. Dit geldt ook in twijfelgevallen (Meves, van Bartholomeus, maar tegenwoordig als Meeuwes of Mewes uitgesproken).
    In het geval van een aantal eigennamen is niet altijd zonder meer uit te maken of een n of een u gelezen moet worden (Ene/Eve, Renke/Reuke). Als de juiste lezing onbekend is, moet hier een op zich willekeurige (maar binnen de betreffende akte wel consequente) keuze worden gemaakt.
    De dubbel u moet ook als w getranscribeerd worden als in de voorgaande klinker geen sprake is van een tweeklank: bowen in de betekenis van 'boven', i.p.v. bovven of bouven. In de betekenis 'bouwen' wordt natuurlijk ook bowen geschreven, maar dat spreekt voor zich.


1.3. Aanvullende regels en uitzonderingen

  1. In de constructies wij Johan ende Trine en ick Johan Peters (dus: persoonlijk voornaamwoord, gevolgd door één of meer eigennamen) wordt geen komma toegevoegd, anders dan in het huidige Nederlands.

  2. In een datumregel worden de jaaraanduiding en dagtekening gescheiden door een komma
    Voorbeeld: anno vijfftienhondert, den derden dach maii.
    endevijffenvijchtych
    ende vijffenvijchtych, des sondaeghes voer Assencionis

  3. Alle leestekens worden in de transcriptie gevolgd door één spatie, behalve het afbreekstreepje, het haakje openen en het aanhalingsteken openen. De laatste twee worden wel door een spatie voorafgegaan, kortom: alles als in het huidige Nederlands.
    Een afkortingspunt wordt zonder spaties gezet indien binnen een woord een niet-opgeloste afkorting van een zelfstandig woorddeel voorkomt, b.v. st.schot voor stuverschot of stuiverschot, maar stv’ wordt dus gedeeltelijk opgelost als stver., niet als st.ver (stu en ver zijn geen zelfstandige woorddelen).

  4. Apostrofs worden toegevoegd en weggelaten naar huidig gebruik.
    Hierbij wordt een spatie toegevoegd als het gebruikt wordt om letters aan het begin van een woord weg te laten: hebbent wordt hebben 't, hijt wordt hij't, hiet wordt hie't Wel: tenen male wordt t'enen male (hier dus geen spatie toevoegen). Men zij erop bedacht dat het hier geen enkel aanhalingsteken betreft! In de transcriptiemodule wordt automatisch het goede teken toegepast, namelijk ' en niet ´ ` ‘ of ’. Apostrofs worden niet aangebracht als toevoeging de uitspraak kan beïnvloeden: dattet blijft bij voorbeeld ongewijzigd (niet datte ’t, datt ’et of dat ’tet). In woorden als tnegentich, tsestich en tselve (in de betekenis ‘zelve’) wordt geen apostrof aangebracht omdat er geen letters weggelaten zijn. In de betekenis ‘hetzelve’ wordt dus wel 'tselve gespeld. Er wordt (anders dan in het huidige Nederlands) geen apostrof aangebracht bij een tweede naamval van een woord op een sisklank, dus niet stenen des hues’, maar stenen des hues, en niet Claes' soen, maar Claes soen.
    int
    in 't (dus met toevoeging van spatie en apostrof)

  5. Uitsluitend en altijd gescheiden door spaties worden duizendtallen, honderdtallen en het mindergetal (de laatste twee cijfers): dusent vijffhundert ende vierendetseventich, sestichtstehalff, hundert gulden ende soventien, tweundenegentich, dreeendedertich.
    In de laatste twee gevallen verschijnt dus geen trema (dreëndedertich) of koppelteken (dre-endedertich), anders dan in het huidige Nederlands.
    dusent
    dusent vierhondert ende vierendetnegentich

  6. Woorden kennen hoogstens één hoofdletter en dat is altijd de beginletter. Uitzonderingen op deze regel zijn:
    - Bij een woord dat begint met IJ worden beide beginletters in kapitaal gezet.
    - De tekst die over de scheiding van een chirograaf geschreven wordt, wordt altijd geheel in kapitaal gezet (gescheyden doer de woerden AVE GRATIA PLENA of gemerckt met de letteren A B C D).
    - Een woord of tekst als markering van een stuk (als gescreven staet in den sedel met den woerde AMEN of in den brieff, gemerckt A).

  7. Altijd met een nieuwe zin beginnen de verschillende clausules Alle argelist enz., In orkunde enz., Hierbij zijn geweest enz. en Gegeven op den derden april enz.
    Dit geldt natuurlijk niet als zij met ende of unde verbonden zijn: Alle argelist uutgesproken ende in orkunde der waerheit enz.

1.4. Opmaak en regelindeling

  1. Iedere regel in de transcriptie wordt afgesloten met de tekst <br /> (dus met een spatie tussen <br> en />) en een Enter (zonder spatie vóór de Enter!). Het is belangrijk dat dit consequent en letterlijk klopt, anders treden bij de verdere verwerking problemen op.
    Voorbeeld: Ick Johan verklare verkocht to hebben<br />
    minen swager Peter een hues to Leens<br />
    enz.

    Als men dit lastig vindt, kan het achterwege blijven en worden de codes <br /> nadien toegevoegd. Wel is het dan van nog groter belang om consequent iedere transcriptieregel met een Enter (zonder voorafgaande spatie) af te sluiten.

  2. Paginascheidingen en -nummering wordt niet in de transcriptie aangebracht. Een overgang naar een volgende pagina wordt dus als een gewone regelscheiding behandeld (afsluiten met <br /> en Enter). Custoden of bladwachters (een woord rechtsonderaan de pagina dat overeenkomt met het eerste woord van de volgende pagina) worden niet opgenomen, tenzij de volgende pagina ontbreekt.

  3. Slechts twee soorten opmaak zijn toegestaan: cursivering voor opgeloste en dubieuze afkortingen (<i>cursieve tekst</i>) en superscript voor niet-opgeloste afkortingen (<sup>hooggeschreven tekst</sup>). Deze worden met HTML-codes aangeduid.
    De afkorting waerh; kan worden getranscribeerd waerheit (waerh<i>eit</i>) om aan te geven dat men niet zeker is of de afkorting als waerheit, waerheyt, waerheyd enz. moet worden opgelost. Voor vorse. wordt geschreven vors<sup>e</sup>.. Voor xxm (= 2000) wordt geschreven: xx<sup>m</sup>. Het is belangrijk dat de paren <i> en </i>, en <sup> en </sup> exact zo getypt worden, omdat anders bij de verdere verwerking problemen optreden.
    Vetdruk, tabs en andere opmaakcodes mogen niet gebruikt worden.


  4. De eerste regel van een transcriptie dient altijd en uitsluitend te bestaan uit de code:
    <p>
    De laatste regel dient altijd en uitsluitend te bestaan uit de code:
    </p>
    Alle HTML-codes moeten in onderkast staan, dus niet <Br /> of <I> maar <br />, resp. <i>.
    Overigens worden de codes <p> en </p> automatisch bij het opslaan toegevoegd als zij vergeten zijn.

  5. Afbreekstreepjes worden altijd aangebracht als deze volgens de regels ten aanzien van woordscheiding vereist zijn, ongeacht of en in welke vorm de originele tekst ze geeft.
    Dit is noodzakelijk voor de mogelijkheid om geautomatiseerd te zoeken naar vrije tekst.
    Zo wordt de tekst: woenende tot Groe
    nyngen in den Oesterstrate enz.

    getranscribeerd als: ... woenende tot Groe-<br />
    nyngen in den Oesterstrate enz.


    overover ende bij ghe- (dus met toevoeging van afbreekstreepje)
    westwest Hynryck Eg...

  6. Handtekeningen en lijsten met namen o.i.d. worden steeds met <br /> en een Enter afgesloten. Hierbij hoeft de oorspronkelijke regelindeling niet gehandhaafd te worden:
    Johan Peters, oercunde Claes Peters subscripsit Ick Simon Egberts hebbe dit
    mitt mijn eygen name Albert Clasen geteykent
    wordt:
    Johan Peters, oercunde mitt mijn eygen name<br />
    Claes Peters subscripsit<br />
    Ick Simon Egberts hebbe dit geteykent<br />
    Albert Clasen<br />

    De volgorde is naar eigen inzicht van de transcribent, maar zo veel mogelijk logisch.

  7. Tabs zijn niet toegestaan. Is er sprake van een soort kolommen, dan wordt dat weergegeven met een liggend streepje omgeven door spaties.
    Bijv.:
    Johan Peters - 1 gulden<br />
    Claes Simons - 2 gulden 3 st.<br />
    Egbert Alberts - 5 st.<br />


1.5. Bijzondere tekens

  1. Niet-standaard-ASCII-tekens zijn niet toegestaan.
    Deze worden omgezet: æ en de e met een cédille (de zogenaamde e caudata) worden altijd ae, en œ wordt oe. Het teken & wordt weergegeven als et (in Latijnse teksten) of ende (in Middelnederduitse teksten). In de afkorting &c. wordt etc. getranscribeerd. Het teken voor ½ is in oorkonden zeldzaam; we vinden het in oude teksten wel weergegeven als ÷ en +, wat alles met 1/2 wordt getranscribeerd. Als hiervoor een Arabisch cijfer staat, moet een spatie worden toegevoegd: wordt 2 1/2. In oorkonden zijn deze notaties overigens zeldzaam.

  2. Een ß mag niet gebruikt worden en wordt altijd omgezet naar s, tenzij een dubbel-s voor de uitspraak noodzakelijk is. Wordt een ß gebruikt om een afkorting aan te duiden, dan wordt hij beschouwd als een s. (s met punt) en dienovereenkomstig behandeld (zie onder afkortingen).
    Dus: ßtock wordt stock, reyß wordt reys, loße wordt losse. Janßen wordt Jansen, maar Janßoen wordt Jans soen. In het geval van woorden die zijn samengesteld uit verschillende zelfstandige woorden kan een enkele s worden getranscribeerd als de lettergreepscheiding na de ringel-s wordt geacht te liggen: reyßovereenkomst wordt reysovereenkomst en seßendedertich wordt sesendedertich.

  3. Alle haakjes als ( ) [ ] { } (: :) enz. worden als gewone haakjes ( ) getranscribeerd en uitsluitend als zij in de tekst staan.

  4. Alle liggende streepjes (minteken, afbreekstreepje, gedachtestreepje) worden als - getranscribeerd c.q. weergegeven, ongeacht het teken dat in de oorspronkelijke tekst wordt gebruikt.

1.6. Afkortingen

  1. Nasaalstrepen (meestal een horizontaal streepje om een n of m weer te geven vóór de letter waarboven het staat) worden met de overeenkomstige letter opgelost.
    angaen
    angaen

  2. Nasaalstrepen kunnen doorgaans stilzwijgend worden opgelost, maar cursivering is facultatief (dan/dam of da<i>n</i>/da<i>m</i>), bijv. als er onzekerheid is over de bedoelde nasaal (m of n). Als nasaalstrepen worden opgelost met cursivering, wordt de eerste nasaal na de klinker cursief gezet: penningen. Een overtollige nasaalstreep ((bijv. hebbeñn of hebbeñ) wordt niet opgelost, ook als de schrijver elders een dubbel-n toepast als slotmedeklinker (dus hebbeñ wordt altijd hebben, ook al schrijft de schrijver elders altijd hebbenn).
    pennynghen
    pennyghen of pennyghen (pe<i>n</i>nyghe<i>n</i>)
    weegen
    weegen (de nasaalstreep is overbodig en wordt weggelaten)
    hebbenn
    hebbenn (de nasaalstreep is overbodig en wordt weggelaten)

  3. Bij het aflossen van afkortingen, bijv. in het geval van pre-/prae-, wordt de spelling gehanteerd die door de schrijver elders wordt gebruikt. Meestal is dit in de Middeleeuwen pre- en niet het klassiek-Latijnse prae-.

  4. Ten aanzien van de ß kunnen zich problemen voordoen. Allereerst al omdat in veel handen het onderscheid tussen ß en een lange s onduidelijk is. Verder bij verbogen vormen als bij unß, wat voor uns, unses, unser of unsen kan staan.
    Zo moet naar analogie binnen een bepaalde tekst gekeken worden of mit unß stadt segel staat voor mit unser stadt segel dan wel voor mit unsen stadtsegel. Indien dit niet beslist kan worden verdient de eerste optie de voorkeur.
    onse
    onse (de ß wordt als s getranscribeerd omdat een dubbel s voor de uitspraak niet nodig is)
    dessen
    dessen (de ß wordt als ss getranscribeerd omdat een dubbel s voor de uitspraak wel nodig is)
    sall
    hebbenn (de ß wordt als s getranscribeerd omdat een dubbel s voor de uitspraak niet nodig is)
  5. geg. wordt altijd als gegeven opgelost.

  6. In de bijlage (§ 4) wordt een overzicht van de meestvoorkomende middeleeuwse afkortingstekens gegeven. Als de oplossing van een afkorting onduidelijk of onbekend is, kan dat op drie manieren worden aangegeven (in volgorde van afnemende voorkeur):
    - met een punt achter het afgekorte woord, zowel in geval van vermoede samentrekking (stver. voor stver in de betekenis van 'stu(i)ver') als van afkapping (st. voor st.).
    Samentrekking of contractie is weglating van letters in het midden van een woord; afkapping of suspensie is weglating van letters aan het eind van een woord.
    - door cursivering (stuver, te typen als st<i>u</i>ver). Dit gebruik is facultatief, behalve in het geval van afkortingen met een hoge mate van onzekerheid (bijv. gelijckheit, te typen als gelijckh<i>eit</i>). Als een dergelijke onzekerheid weggenomen kan worden door consequente schrijfwijze van de betreffende schrijver, hoeft de oplossing niet gecursiveerd te worden maar het mag wel. In het algemeen wordt ten aanzien van de spelling van opgeloste afkortingen aangesloten bij de spelling van de overige tekst.
    - (alleen in uiterste geval om de tekst ten behoeve van correctie enigszins weer te geven) in de steno zoals in de bijlage (§ 4) aangegeven.

  7. Hooggeschreven afkortingen worden gebruikt in het geval van Romeinse hoofd- (xvc, ixm) en rangtelwoorden (iiden, viiiter) en in het geval van niet eenduidig op te lossen afkortingen (Romr keyr mat). Als in de hooggeschreven tekst een afkorting voorkomt, kan deze eveneens hooggeschreven cursief worden opgelost, maar dat is facultatief. Alleen in geval van verbuigingen mag de hooggeschreven tekst blijven staan. mr moet worden getranscribeerd als mr..
    mo co lxxvio
    mo co lxxvio (= 1176; te typen als m<sup>o</sup> c<sup>o</sup> lxxvi<sup>o</sup>)

  8. Niet opgelost worden:

    1. vorschreven en verwante woorden (als bovengeschreven, vorgenoemt, vorgeroert, voersegt).
      origineel transcriptie invoeren als
      vors vors. vors.
      vorß vors. vors.
      vorßn vorsn. vors<sup>n</sup>.
      vorsz vors. vors.
      vorsc vorsc. vorsc.
      vorscn vorscn. vorsc<sup>n</sup>.
      vorsce vorsce. vorsc<sup>e</sup>.
      vorg vorg. vorg.
      vorgem vorgem. vorgem.
      vorgeme vorgeme. vorgem<sup>e</sup>.
      vorger vorger. vorger.
      vorgescnn vorgescnn. vorgescnn.
      vorgescnnn vorgescnnn. vorgescnn<sup>n</sup>.
      Als de eerste lettergreep als v’s wordt afgekort, wordt getranscribeerd met vors., tenzij uit de overige tekst blijkt dat de schrijver bij voorkeur voers. schrijft.
    2. afleidingen als arffg. of erffgen. Met hooggeschreven naamvalsuitgangen wordt op dezelfde wijze omgegaan als bij de afleidingen van vorschreven.
      erffg.
      erffg.
    3. titulatuur kan onopgelost blijven en wordt met een kleine letter geschreven en (als het afkortingen betreft) altijd afgesloten met een punt: de e., de e. e., den er., de e. en er., de ed. en erb., m. (= meester of magister), mr. Naamvalsuitgangen kunnen hooggeschreven worden aangegeven: de erbn. (de erb<sup>n</sup>.) De punt komt in dat geval na de hooggeschreven letter.
    4. afkortingen waarbij de laatste letter herhaald wordt om een meervoud aan te duiden worden aaneengeschreven (zonder punt of spatie ertussen): hh. (= heren), de edd. (= de edele, mv.).
    5. munten, maten en gewichten worden niet opgelost voor wat betreft niet-specifieke afkortingstekens (dus wel emder g. voor emd’ g. en grase voor g~se).
      car.g. (carolusgulden) en brab. st. (brabantsche stuver) blijven dus behouden.
      st
      st. (= stuver)
      emdergulden
      emder g.

1.7. Zeldzame gevallen

  1. Aanhalingstekens mogen uitsluitend bij citaten in directe rede gebruikt worden. Hiervoor worden dubbele aanhalingstekens gebruikt (").

  2. De letter u met een bolletje erboven wordt uitsluitend in teksten van vóór 1450 getranscribeerd als uo (in te typen als u<sup>o</sup>). In alle overige gevallen worden de accenten boven een u genegeerd

  3. In oude (afschriften van) oorkonden worden nog de volgende bijzondere tekens toegepast:
    :+: chrismon aan het begin van een oorkonde; te transcriberen als :+:.
    Dit teken staat dikwijls in de marge aan het begin van een oorkonde.
    chrismon
    :+: Nos Henricus
    chrismon2
    :+: In nomine
    ... digniteitspunten; te typen als drie punten gescheiden door een spatie (. . .)
    dit teken wordt in oude oorkonden meestal gebruikt vóór een persoonsnaam of functie om de waardigheid van de betreffende persoon aan te duiden).
    digniteitspunten
    viris . . . dominis . . . abbate . . . mo-
    ¶ paragraafteken te transcriberen als :P:.
    Dit teken komt alleen voor in afschriften van akten in handschriften).
    C kapitelteken; te transcriberen als :C:.
    Dit teken komt alleen voor in afschriften van akten in handschriften).
    Al deze tekens worden door spaties gescheiden van de voorafgaande en volgende woorden.

  4. Bij Romeinse cijfers wordt een half doorgaans weergegeven door het laatste cijfer door te strepen. Betreft dat een i (of j) dan wordt die doorgestreepte letter weergegeven met 1/2 (met een spatie ervoor als er letters voor staan).
    Zeldzamer is het gebruik om een laatste v of x door te strepen. In die gevallen (als die al in oorkonden aangetroffen worden) wordt een slash (/) achter het cijfer gezet: x/ voor 9½, xix/ voor 18½ of xxv/ voor 24½.
    half
    lxxii 1/2 mercis

  5. De tekens = en + worden, uitsluitend in sommen, als zodanig getranscribeerd.
    Het betreft hier dus niet een = in de betekenis van een koppelteken of afbreekstreepje, dat als - wordt weergegeven, of een + in de betekenis van ½. Het is overigens de vraag of deze tekens überhaupt in oorkonden aangetroffen worden.

  6. In oorkonden van het begin van de vijftiende eeuw en eerder wordt voor de letters tt wel een teken gebruikt dat er uit ziet als een ck (bijv. secken voor setten). Dit wordt gewoon als tt getranscribeerd.
    ottonis
    Ottonis (in dit geval dus niet Ockonis of Octonis)

1.8. Persoonsnamen

  1. Voor persoonsnamen gelden dezelfde regels als voor andere teksten, behalve:
    - Niet-Latijnse voor- en achternamen kennen altijd een y en nooit een ij (Tryne, Alyt, Bywema, Schryver).
    Er is dus (helaas, maar noodgedwongen) onderscheid tussen schrijver als beroep en Schryver als toenaam. Dat verschil is er overigens ook al met betrekking tot het hoofdlettergebruik.
    - Bij Latijnse voornamen gelden ten aanzien van ij, ii en y dezelfde regels als voor Latijnse transcripties (zie § 2; dus Bonifatii, Dionysius i.p.v. Bonifaty of Dionijsius).

  2. In het geval van bijstellingen worden aanzienlijk meer komma’s aangebracht dan in de oorspronkelijke tekst, conform het huidige Nederlandse gebruik.
    Een (extreem) voorbeeld: Johan en Marie, ehelieden, ende Claes, voermont, ende Peter, voegeden van Anna, wedewe van Gert, kinderen’).
    Niet als bijstellingen die met komma’s omsloten dienen te worden, worden beschouwd: voorzetsel plus toponiem (Jan Backer to Middelstum), beroepen (Jan Jansen Backer; dus niet: Jan Jansen, backer), vorschreven en verwante aanduidingen.

    Wij Elteke Roltemans, abdisse, Else Koeners, priorinne,
    Wij Elteke Roltemans, abdisse, Else Koeners, priorinne, (dus geen komma na Wij, maar wel om de functieaanduidingen)
    ende Sygher, abts, van des cloesters weghen
    ende Sygher, abts, van des cloesters weghen
    ick Coep vors.
    ick Coep vors. (dus geen komma's tussengevoegd)

  3. Titels als heer, dr., juncker en keiser worden met kleine letter geschreven. Hetzelfde geldt ook voor functies.

  4. Persoons- en geografische namen beginnen altijd met een hoofdletter. Aanduidingen als Jonge, Olde, Swarte, Guede worden met hoofdletter geschreven (Abel Conders de Olde). Wat een onderdeel van een persoonsnaam is en wat een bijstelling is overigens subjectief. Er wordt naar gestreefd dat persoonsnamen uit twee leden bestaan, met als enige uitzondering een voornaam met patroniem, gevolgd door een beroepsaanduiding zonder lidwoord (Johan Jansen Brouwer). De onderdelen van een persoonsnaam worden met een hoofdletter geschreven (behalve lidwoorden en voorzetsels). Bijstellingen zonder lidwoord die geen toponiem zijn, worden gescheiden door een komma. De volgende tabel geeft een indruk van de verschillende mogelijkheden. Cursief staan steeds de onderdelen die beschouwd worden als deel van de persoonsnaam.
    met patroniem met toponiem met patroniem en toponiem
    Johan Johan Jansen Johan to Stedum Johan Jansen to Stedum
    Johan Brouwer Johan Jansen Brouwer Johan Brouwer to Stedum Johan Jansen Brouwer to Stedum
    Johan to Stedum, brouwer Johan Jansen to Stedum, brouwer
    Johan de Brouwer Johan Jansen de brouwer Johan de Brouwer to Stedum Johan Jansen de brouwer to Stedum
    Johan to Stedum de brouwer Johan Jansen to Stedum de brouwer
    Brouwer Johan brouwer Johan Jansen brouwer Johan to Stedum brouwer Johan Jansen to Stedum
    Deze regels gelden ook in geval van overspringingen: Johans hues Brouwer (= het huis van Johan Brouwer), Johans hues to Stedum (= het huis van Johan to Stedum, te onderscheiden van het huis te Stedum van Johan).

  5. Functieaanduidingen maken, anders dan beroepen, geen deel uit van een eigennaam: Else Jansen, abdisse, (en dus niet Else Jansen Abdisse). In het algemeen is het onderscheid tussen functie en achternaam duidelijk (Johan Keiser, mijn heer Carel, keiser des H. Rom. Rijcks). Bij lastige functies/beroepen als schrijver moet afhankelijk van de context gekozen worden voor Johan Schryver, of Johan, schrijver,.

  6. Er wordt (anders dan in het huidige Nederlands) geen apostrof aangebracht bij een tweede naamval van een woord op een sisklank, dus niet Johan Eppens’ kinderen, maar Johan Eppens kinderen.

1.9. Toponiemen

  1. Plaatsnamen worden ten aanzien van y/ij-gebruik en spatiëring naar huidig gebruik aangepast (Rijpe voor Zeerijp, Oprijp enz., Nykerck voor Niekerk (Gron.), Nijkerck voor Nijkerk (Geld.), Uithuisermeden voor Uithuizermeeden). Voor plaatsen in Nederland is de Nederlandse spelling uitgangspunt.
    Dus niet Ysbrechtum, Parys of Berlyn, maar IJsbrechtum, Parijs en Berlijn.

  2. Is geen sprake van een plaatsnaam of is geen modern equivalent bekend of aanwezig, dan wordt in het geval van niet-Latijnse toponiemen altijd y gespeld (Swarte Ryth, Dykema heert)).

  3. Alle ‘onderdelen’ van een toponiem dat geen plaatsnaam is worden in afwijking van het huidig gebruik door spaties gescheiden. Alle zelfstandige woorddelen beginnen met een hoofdletter, behalve het hoofdwoord mits dat geen toponiem is (heert, huus enz.).
    Enige voorbeelden om dit te verduidelijken zijn: Renkuma veenen, Melijcker Buer veenen, Aauwe Tyalsema veenen, Rewerde heert, Swarte Ryth, Haesen aacker, Winsummer en Obergummer hamrick, Ipinge heert, Ipinge Olde heert, Arent Ipinge heert.
    Uitzonderingen zijn toponiemen die tevens een instelling vormen.
    Sunte Maertenskerck, Sunte Walburgenkerck, Jacobs unde Annengasthues (geen koppeltekens tussen Jacobs, unde en Annen, maar Annen wel verbonden met hoofdwoord gasthues).
    Verder wordt een beperkt aantal andere toponiemen aaneengeschreven.
    Voorbeelden: Oldenhues, Oldenheem.
    Hierbij is subjectiviteit niet te vermijden, zoals ook de tegenwoordige spelling van toponiemen onvermijdelijk tot problemen en discussie leidt.
    Haesen acker
    Haesen acker (Haesen met een hoofdletter, maar acker niet)

  4. Van tweeledige plaatsnamen waarvan het eerste lid een voorzetsel bevat, wordt dat eerste lid met kleine letter geschreven als het voorzetsel als zodanig functioneert, ook al wordt dat lid tegenwoordig met hoofdletter geschreven.
    Voorbeelden: de conventualen ter Apel, Johan Rengers ten Post (tegenwoordig zou je spellen 'te Ter Apel' of 'te Ten Post')

1.10. Data

  1. Onderdelen van datumaanduidingen afgeleid van feestdagen of heiligendagen worden gescheiden door spaties en de zelfstandige naamwoorden worden met een hoofdletter geschreven, behoudens de aanduidingen als dach, avent, octaef, en de Latijnse equivalenten daarvan, alsmede de aard van de heilige (pape, episcopi, bisschop, martiris, martelaer, protomartiris). Baptista en Mater Dei worden met hoofdletters geschreven. Ook Sunte en Hillige worden gekapitaliseerd, maar alleen voorafgaande aan de naam van een heilige of begrip (Sunte Mathias, Hillige Drievuldicheit). Alle voorzetsels en lidwoorden in de datumaanduidingen worden met kleine letters geschreven. De bijstellingen bij een heilige worden niet door komma's gescheiden.
    Voorbeelden: Vitus dach, Margareten avent, des daeges na Nicolaes, ipso die Viti, vigilia Margarete (= de dag vóór Sint-Margaretha), crastina Nicolai (= de dag na Sint-Nicolaas), Paulus avent Bekeringe, Johannis dach ante Portam Latinam, Johannis dach doe hij voer de Latijnsche Poert was, Sunte Johans dach in den Somer, Mey avont, Mey dach.
    Wel aaneengeschreven wordt Paesachten, Pinxterachten, Santgangen, Vastenavond en Twaelfachten.

    up Sunte Mathias dach des hilgen Apostels
    up Sunte Mathias dach des hilgen Apostels

1.11. Munten

  1. Afgekorte namen van munten worden niet opgelost. Munten worden altijd met kleine letters geschreven, ook al bevatten zij geografische aanduidingen.
    Voorbeelden: ar.g. (arensgulden), emd. g. (emder gulden), st. (stuver), arensgulden, emder gulden, rijnsgulden, brabanse stuver.

  2. Bijvoegelijke naamwoorden die onderdeel van een munt vormen, worden gevolgd door een spatie; andere samenstellingen niet. Dit geldt ook voor de niet-opgeloste afkortingen.
    Daarom wordt gespeld: arensgulden, arensg. en ar.g. tegenover emder gulden, emder g. en emd. g.

1.12. Commentaar

  1. Commentaar van de transcribent wordt tussen rechte haken [ en ] gezet. Binnen het commentaar is een dubbele punt een belangrijk scheidingsteken. Komt deze binnen het commentaar voor, dan wordt alles vóór de dubbele punt niet meegenomen bij het zoeken op vrije tekst.
    Bij de tekst [ingevoegd: het witte hues] wordt dus het woord 'ingevoegd' niet opgenomen in de index op vrije tekst, maar 'het witte hues' wel.

  2. [...]
    Onleesbare tekst, door onduidelijk schrift, beschadiging of anderszins, wordt aangegeven met een ellips, drie punten tussen rechte haken: [...] voorafgegaan en gevolgd door spaties als het een heel woord of een groep woorden betreft die als geheel onleesbaar zijn. De rechte haken zijn verplicht; in een transcriptie kunnen dus nooit twee of meer puntjes achter elkaar voorkomen zonder dat zij omgeven zijn door rechte haken of gescheiden door spaties (digniteitspunten; zie § 1.7 sub 3). Het aantal onleesbare woorden wordt verder niet aangegeven. Als het slechts een deel van een woord betreft, wordt het teken tegen de wel leesbare letters geplaatst. Zijn gehele regels onleesbaar, dan wordt elke regel door een ellips weergegeven. Dit lijkt allemaal erg omslachtig, maar het dient om het zoeken op vrije tekst mogelijk te maken in geval van onvolledige getranscribeerde woorden.
    Voorbeelden:
    de man is [...] ende één of meer woorden geheel onleesbaar
    de ma[...] ende deel van één woord onleesbaar
    de man [...]de deel van één woord onleesbaar
    de ma[...] [...]de deel van twee woorden onleesbaar
    de ma[...] [...] ende deel van één woord en één of meer woorden geheel onleesbaar
    de ma[...] [...] [...]de deel van twee woorden en één of meer woorden geheel onleesbaar
    de ma[...] [...]<br />
    [...]<br />
    [...] ende<br />
    } onleesbaarheid over meerdere regels.
    Als duidelijk is dat een woord afgebroken is en het eerste gedeelte onleesbaar is, wordt het onleesbare gedeelte gerepresenteerd door een ellips met afbreekstreepje:
    borgemester der sta[...] [...-]<br />
    ningen
    Dit is noodzakelijk om te voorkomen dat ningen als woord in de index t.b.v. het zoeken op vrije tekst opgenomen wordt.

  3. [witruimte:]
    Bewust aangebrachte witruimte (bijv. om later één of meer woorden in te vullen) kan eventueel worden aangegeven door de tekst witruimte, eventueel gevolgd door een schatting van het aantal letters dat ingevuld kan worden, afgesloten door een dubbele punt en alles omsloten door rechte haken: [witruimte ca. 5 letters:]. Dit is een mogelijkheid, maar het verdient aanbeveling er alleen gebruik van te maken wanneer het relevant lijkt.

  4. [handtekening:]
    [handtekeningen:]
    [handmerk:]

    Originele handtekeningen worden voorafgegaan door de tekst [handtekening:] of [handtekeningen:]. Een handmerk wordt weergegeven door de tekst [handmerk:], dus altijd afgesloten met een dubbele punt. De handtekeningen worden onder elkaar weergegeven:
    [handtekeningen:] Johan Clasen<br />
    Berent Butken<br />
    Peter Puck<br />
    dyt teken [handmerk:] heft Kortjackjen selves getogen<br />


  5. [ingevoegd:]
    [ingevoegd m.a.i.:]
    [ingevoegd m.a.h.:]

    Invoeging met dezelfde hand en dezelfde inkt wordt stilzwijgend doorgevoerd als de plaats eenduidig is (bijv. door bovenschrijving of met een renvooi- of verwijzingsteken). In andere gevallen kan dit als volgt worden aangegeven:
    - Invoeging met andere inkt maar in dezelfde hand: [ingevoegd m.a.i.: desse woerden]
    - Invoeging met andere hand: [ingevoegd m.a.h.: desse woerden]
    - Algemene invoeging: [ingevoegd: desse woerden]
    Ook andere toelichting kan hieraan toegevoegd worden, maar altijd vóór de dubbele punt.
    Niet altijd betreft een tekst een ondubbelzinnig ingevoegde tekst; soms wordt een tekst toegevoegd als explicatie of met een onduidelijke betekenis. In die gevallen wordt in plaats van ingevoegd het woord toegevoegd gebruikt, eventueel met toelichtingen als door bovenschrijving, door onderschrijving, in margine, met renvooiteken enz.


  6. [doorgehaald:]
    [doorgehaald m.a.i.:]
    [doorgehaald m.a.h.:]

    Met grote waarschijnlijkheid niet relevante doorhaling wordt genegeerd: het grote hue witte hues (waarbij het woord 'hue' doorgehaald is) wordt gewoon het grote witte hues. In andere gevallen
    - Doorhaling met andere inkt: [doorgehaald m.a.i.: desse woerden]
    - Doorhaling met andere hand: [doorgehaald m.a.h.: desse woerden]
    - Algemene doorhaling: [doorgehaald: desse woerden]
    Ook andere toelichting kan hieraan toegevoegd worden, maar altijd vóór de dubbele punt. In plaats van de tekst doorgehaald kan in voorkomende gevallen ook geëxpungeerd (door ondergeschreven puntjes aangegeven dat het kan vervallen) of uitgekrabd worden gebruikt.

  7. [door doorhaling verbeterd in:]
    [door doorhaling verbeterd uit:]

    Als een (schijnbaar relevante) doorhaling leidt tot minder juiste lezing t.o.v. de oorspronkelijke tekst:
    dese woerden ['dese woerden' door doorhaling verbeterd in: dyt woert] synt
    Als een (schijnbaar relevante) doorhaling leidt tot betere lezing t.o.v. de oorspronkelijke tekst:
    dyt woert ['dyt woert' door doorhaling verbeterd uit: dese woerden] is
    Slechts één woord gecorrigeerd, oorspronkelijke tekst levert betere lezing op:
    dese woerden [door doorhaling verbeterd in: moerden] synt geschreven
    Slechts één woord gecorrigeerd, gecorrigeerde tekst levert betere lezing op:
    dese moerden [door doorhaling verbeterd uit: woerden] synt gepleget
    In plaats van doorhaling kunnen in voorkomende gevallen ook de woorden uitkrabbing, expungering, doorschrijving, bovenschrijving, onderschrijving of met renvooiteken gebruikt worden.

  8. [?:]
    [??:]

    In geval van (grote) twijfel kunnen desgewenst achter de hierboven vermelde teksten in het commentaar één of twee vraagtekens worden toegevoegd, bijv.:
    [hier ingevoegd?: desse woerden]
    [hier ingevoegd??: desse woerden]


  9. [ ]
    Door de transcribent gereconstrueerde tekst die door beschadiging of anderszins onleesbaar is geworden wordt tussen rechte haken weergegeven. Dit gebeurt ook in het geval van onzekere lezingen of reconstructies, in welk geval één vraagteken of, in geval van zeer twijfelachtige lezing of reconstructie, twee vraagtekens toegevoegd worden. In geval van een heel woord wordt het vraagteken of worden de vraagtekens achteraan tussen rechte haken weergegeven Voorbeelden:
    de [man] is: met grote waarschijnlijkheid gereconstrueerd woord
    de ma[n?] is: gereconstrueerde of onzekere letter
    de m[q??]n is: zeer twijfelachtige lezing voor een letter
    de man[?] is: gereconstrueerd of onzeker woord
    Dit kan ook in combinatie:
    g[old?][gul]den
    Alternatieve lezingen voor een woord worden aangegeven met de tekst of:, bijv.:
    de man [of: men] is: alternatieve lezing voor woord
    man [of: min] [of: men]: twee alternatieve lezingen voor woord
    De dubbele punt is in deze gevallen noodzakelijk. Deze constructie mag slechts op één, aan de toevoeging voorafgaand woord betrekking hebben en dus slechts één alternatieve lezing tussen de rechte haken bieden; dit i.v.m. het automatisch zoeken op vrije tekst.

  10. [sic!]
    Een opvallende lezing kan verduidelijkt worden door de tekst sic! tussen rechte haken. Het uitroepteken moet hierbij aangebracht worden (om dubbelzinnigheid ten opzichte van een gereconstueerd woord sic te vermijden en om te voorkomen dat het woord 'sic' in de index op vrije tekst opgenomen wordt): het grote grote [sic!] hues.

  11. [ ]
    [lees:]
    [voeg toe:]

    Waar het mogelijk en nodig is een tekst door een eenvoudige emendatie te verbeteren kan dit door direct na het verbeterde woord tussen rechte haken de tekst lees: gevolgd door een spatie en de verbeterde lezing te zetten: het grte [lees: grote] hues. De constructie gr[o]te wordt hier niet gebruikt, omdat die al toegepast wordt in het geval van een met grote waarschijnlijkheid gereconstrueerde letter die in de oorspronkelijke tekst door beschadiging onleesbaar is geworden (zie hierboven). Een ten onrechte vergeten woord moet als volgt ingevoegd worden: Alles [voeg toe: sonder] argelist. De constructies gr[o]te resp. Alles [sonder] argelist worden hier niet gebruikt, omdat die al toegepast worden in het geval van een met grote waarschijnlijkheid gereconstrueerde letter die in de oorspronkelijke tekst door beschadiging onleesbaar is geworden (zie hierboven).

  12. [---]
    [VOLGT <link>abc01234</link>]
    [---]

    Door de transcribent bewust weggelaten of verkorte tekst wordt aangegeven met drie liggende streepjes tussen rechte haken ([---]). Dit zal doorgaans toegepast worden in het geval van vidimussen en transumpten. Een vidimus (een oorkonde waarbinnen de tekst van een andere oorkonde integraal wordt opgenomen) wordt als volgt weergegeven:
    van woerde tot woerde als volget: [---]<br />
    <br />
    [VOLGT <link>abc01234</link>]
    <br />
    [---] In oerkunde der waerheyt enz.
    Na de aan de gevidimeerde akte voorafgaande tekst volgt eerst een dubbele punt en een spatie, dan de liggende streepjes tussen rechte haken, twee regeleinden, dan tussen rechte haken de tekst VOLGT in hoofdletters, een spatie en het oorkondenummer van de gevidimeerde akte, dan weer twee regelscheidingen, de liggende streepjes tussen rechte haken en een spatie.
    Andere gevallen waarbij delen van de tekst bewust weggelaten worden ter verkorting zullen overigens zelden of nooit voorkomen.

  13. [*]
    De toepassing van noten is in de transcripties van het DOGD beperkt, omdat noten niet genummerd kunnen worden. Een noot wordt aangegeven in de tekst door de tekens [*] gescheiden door spaties van de omliggende tekst. Komen in één regel meer noten voor, dan kunnen deze onderscheiden worden door twee of zonodig meer asterisken toe te passen. Naar een noot wordt verwezen onderaan de transcriptie met het regelnummer.
    Voorbeeld:
    Berent Butken ging uut varen [*] mit sijnen scheepken naer[?] [**] Suetlaren<br />
    ... rest van de oorkonde ...
    <br />
    r. 5 [*] Hier is een koffievlek.<br />
    r. 5 [**] Inkt van ‘naer’ sterk verbleekt<br />


  14. [[]]]
    Binnen een paar rechte haken mogen ook andere paren rechte haken gebruikt worden: [verbeterd in: ma[e?]r [sic!]]

  15. [Transcriptie van origineel: <link></link>]<br />
    [Transcriptie van ander exemplaar: <link></link>]<br />

    Van afschriften van elders in Cartago opgenomen oorkonden hoeft geen transcriptie te worden opgenomen.
    Er kan worden volstaan met een verwijzing van de volgende syntax:
    <p>
    [Transcriptie van ander exemplaar: <link>abc01234</link>]<br />
    </p>
    Naast ‘ander exemplaar’ kan aangegeven worden: origineel, origineel vidimus.
    In dit geval moet in het veld recto.aantekeningen dezelfde tekst opgenomen worden (zonder de rechte haken):
    Transcriptie van ander exemplaar: <link>abc01234</link>.


2. Latijnse teksten

  1. Latijnse teksten worden op dezelfde wijze behandeld als Middelnederduitse teksten.

  2. De interpunctie en het hoofdlettergebruik worden zo veel mogelijk aangepast aan het gebruik in het huidige Nederlands.

  3. Bij het normaliseren van een aantal letters wordt de tegenwoordig gebruikelijke spelling van het klassiek Latijn aangehouden. In geval van ‘foutief’ gespelde woorden wordt de overeenkomstige klank gespeld.
    i en j: wordt altijd i (iudex, incarnatio)
    y, ij en ii: february wordt februarii, martij wordt martii, Dionijsius wordt Dionysius, fijdelibus wordt fydelibus (= fidelibus)
    u en v: vnde wordt unde, aue wordt ave
    vu, uv, uu, vv en w: iuuare wordt iuvare, auus wordt avus, wlgus wordt vulgus, Vualfridus wordt Walfridus, hortws wordt hortuus (= hortus)
    Alle ‘foutieve’ (niet-klassieke) spellingen worden ongewijzigd overgenomen: faemina blijft faemina (= femina), teoria blijft teoria (= theoria), incarnacio blijft incarnacio (= incarnatio), eternus blijft eternus(= aeternus).


  4. Voor Latijnse teksten betekent dat in de praktijk dat bij oplossing van afkortingen vrijwel altijd e wordt getranscribeerd voor de klassiek- of Neolatijnse letter ae, tenzij uit de overige tekst blijkt dat de schrijver æ of e caudata toepast.

3. Overige vreemde talen

  1. Lopende teksten (dus niet losse woorden of woordgroepen) in vreemde talen worden op dezelfde wijze behandeld als Middelnederduitse teksten.
    Dat wil zeggen dat losse woorden en uitdrukkingen in Middelnederduitse teksten als à contant, François en général worden behandeld als de andere woorden en worden daarom zonder accent of cédille getranscribeerd.

  2. Accenten in lopende teksten in vreemde talen worden als volgt overgenomen, c.q. naar huidig gebruik aangepast:
    á: in Franse en Italiaanse teksten à, in Spaanse á; anders a
    à: in Franse en Italiaanse teksten à, in Spaanse á; anders a
    â: in Franse teksten â; anders a
    ä: in Duitse teksten ä; anders a
    ç: in Franse teksten ç; anders c
    é: in Franse en Spaanse teksten é; in Italiaanse è; anders e
    è: in Franse en Italiaanse teksten è, in Spaanse é; anders e
    ê: in Franse teksten ê; anders e
    í: in Spaanse teksten í; anders i
    î: in Franse teksten î; anders i
    ñ: uitsluitend in Spaanse teksten
    ó: in Italiaanse teksten ò, in Spaanse ó; anders o
    ò: in Italiaanse teksten ò, in Spaanse ó; anders o
    ô: in Franse teksten ô; anders o
    ö: in Duitse en Scandinavische teksten ö; anders o
    ø: in Scandinavische teksten, ö
    ú: in Franse en Italiaanse teksten ù, in Spaanse ú; anders u
    ù: in Franse en Italiaanse teksten ù, in Spaanse ú; anders u
    û: in Franse teksten û; anders u
    ü: in Duitse teksten ü; anders u
    Accenten worden niet aangebracht als zij er niet staan, ook al vereisen de moderne spellingsregels dat wel.


  3. Hoofdletters worden op dezelfde wijze van accenten voorzien als kleine letters.
    Tegenwoordig spelt men in het Frans ‘état’ en ‘Etat’. In Cartago wordt echter toch État gespeld, om te zorgen dat beide spellingen met één zoekactie in de vrije tekst gevonden worden.

  4. In Duitse teksten worden zelfstandige naamwoorden niet gekapitaliseerd, zoals dat tegenwoordig gebeurd.

4. Bijlage: afkortingstekens

Hier volgt een overzicht van de meest gebruikte middeleeuwse afkortingstekens en hoe zij opgelost kunnen worden. Tussen haakjes staat een paleografisch steno waarmee een onduidelijke tekst voor latere oplossing weergegeven kan worden.

4.1. Algemene afkortingstekens

  1. algemeen afkappingsteken: . (.)
    Dit is tegenwoordig het gebruikelijke afkortingsteken. In het origineel gebruikte alternatieve afkortingstekens (m.n. de dubbele punt) mogen enkel als punt worden getranscribeerd.
  2. algemeen afkappings- en samentrekkingsteken: ~ (<sup>-</sup>)
    In geval van afkorting van een koppelwoord wordt in principe altijd -de opgelost (ende, unde), ook al geeft de tekst elders voluit end, und of andere varianten.
  3. algemeen samentrekkingsteken: _ (_ )

4.2. Specifieke afkortingstekens


  1. nasaalstreep: _ (te typen als <sup>_</sup>)
    sancte
    sce_ op te lossen als sancte
  2. teken voor con: 9 (9)
    In de betekenis van con-, com-, cum- of cun- wordt als zodanig getranscribeerd. Als de nasaal overbodig is, wordt deze weggelaten (cognitio voor 9gnitio)
    convents
    9vents, op te lossen als convents
  3. teken voor us: 9 (<sup>9</sup>)
    ordinarius
    ordinari9 op te lossen als ordinarius
  4. teken voor is of um: | (|)
    Na ‘-ing’ (dikwijls in achternamen, maar ook in plaatsnamen, bijv. Husing|) wordt deze afkorting opgelost als -inge, waarbij de ‘e’ cursief gezet mag worden. Ook andere naamvallen worden op deze wijze weergegeven (dus Johan Husinge erve en niet Johan Husinges erve). Bij meervouden wordt -ingen opgelost.
    earum
    ear| op te lossen als earum
  5. teken voor klinker + r: ' (')
    In de betekenis van klinker + r wordt de betreffende lettergreep aangevuld. Als de r overtollig is, wordt deze niet aangegeven (parochia voor p’rochia).
    monasterio
    monast'io op te lossen als monasterio
  6. teken voor ur: 2 (<sup>2</sup>)
    graventur
    gravent2 op te lossen als graventur)
  7. teken voor et: 7 (7)
    et
    7 op te lossen als et
    et cetera
    7_ op te lossen als et cetera)
  8. teken voor et: & ( & )
    Dit afkortingsteken wordt tegenwoordig nog steeds gebruikt, maar moet in de transcripties altijd opgelost worden. In Latijnse en Franse teksten wordt de ampersand door et getranscribeerd. In de overige talen wordt een ander koppelwoord weergegeven, naar analogie van de overige tekst (meestal ende of unde). In geval van twijfel kan de opgeloste afkorting gecursiveerd worden.
  9. teken voor pro: ,p ( ,p )
    proveners
    ,pveners op te lossen als proveners
  10. teken voor per: p_ ( p_ )
    persone
    p_sone op te lossen als persone
  11. teken voor s + uitgang: ß (s3)

4.3. Specifieke afkortingstekens met wisselende betekenis

  1. klinker + t, ue (na een q of m): 3(3)
    videlicetvidelic3 op te lossen als videlicet
    sed
    s3 op te lossen als sed
    eaque
    eaq3 op te lossen als eaque

4.4. Bovengeschreven schrifttekens


Deze worden steeds na de letter gezet waarboven de tekens staan.
  1. medeklinker + a: a (<sup>a</sup>)
    contrarium
    9tariu_ op te lossen als contrarium
  2. medeklinker + e: - (<sup>-</sup>)
    Preterea
    P-terea op te lossen als Preterea
  3. medeklinker + e: e (<sup>e</sup>)
    Dit afkortingsteken komt in Middelnederduitse teksten voor, vaak bij burgemester’ voor burgemestere. Soms betreft een subtiel haaltje dat alleen door de context als afkortingsteken te herkennen is.
    Wij borgermestere ende raedt
    Wij borgermestere en~ raedt op te lossen als Wij borgermestere ende raedt
  4. medeklinker + i: i (<sup>i</sup>)
    supprior
    suppior op te lossen als supprior
  5. medeklinker + o: o (<sup>o</sup>)
    quot
    qot op te lossen als quot
  6. medeklinker + u: u (<sup>u</sup>)
    Dit afkortingsteken is zeldzaam.
  7. lettergroep met r: s (<sup>s</sup>)
    vero
    vso op te lossen als vero
  8. markeerpunten: . . (. .), bijv. in .e. voor est, maar ook om cijfers
    .v.
    .v. te normaliseren als v

4.5. Speciale gevallen

  1. nomina sacra uit het Grieks
    episcopus
    ep_c op te lossen als episcopus (de Griekse sigma wordt dikwijls als c weergegeven)
    Christi
    xp_i op te lossen als Christi

5. Voorbeelden

Als voorbeeld van de toepassing van de transcriptierichtlijnen wordt hieronder twee oorkonden met de bijbehorende transcripties gegeven. Na de transcripties volgt steeds een toelichting bij verschillende woorden en zinsneden. Deze teksten zijn ook aan te klikken om de toelichting te tonen.

5.1. Een Middelnederduitse oorkonde

H.A. Farmsum, reg. 404

Transcriptie

<p>
Wij borgermestere ende raedt in Groeninghen betueghen myt desen openen breve woe de erbare Sweder Wycheringhe<br />
vull ende all an handen Hinricus des schrijvers van 't Goerecht hefft betaelt szodane penningen als Sweder voerges.<br />
yaerlixs schuldich ys up Martini in den Wynter van de pachtghuederen, wij hem vorpachtet hebben ende in 't yaer van<br />
veerendevijfftich vorschenen. Dancken daerumme Sweder Wicheringhe voerg. ghoeder vulldaet ende betalinghe. Loven oeck um de<br />
voers. penningen ghene meer ansprake t'doen, noch laten doen myt ghenen rechten. Sunder arghelist. Dat oerkunde wij<br />
myt unser stadt secreet. Ghegeven in den jaere uns Heren dusent vijfhundert veerendevijfftich, vrijdaghes na Martini<br />
in den Wynter.<br />
</p>

Toelichting

regel 0:
  • <p>: iedere transcriptie moet met deze code op een aparte regel beginnen
regel 1:
  • Wij: de ij is weergegeven met het schriftteken y, maar wel met puntjes. Dit alles doet echter niet ter zake: omdat wij tegenwoordig wij met een lange ij spellen, wordt dat in de transcriptie ook gedaan.
  • borgermestere: met kleine letter; het haaltje boven de r is in dit geval een afkortingsteken voor e. Twijfelt men of hier borgermestere of borgermesteren gelezen moet worden, dan kan de afkorting ook cursief aangegeven worden: borgermester<i>e</i> (dit wordt uiteindelijk op het scherm getoond als: borgermestere).
  • ende: het afgekorte ende wordt stilzwijgend opgelost.
  • myt: de ij wordt genormaliseerd tot y omdat het woord 'met' tegenwoordig niet met een ij gespeld wordt.
  • breve: de u wordt als v genormaliseerd.
  • erbare: titulatuur wordt met kleine letter geschreven.
  • Wycheringhe<br />: namen beginnen altijd met een hoofdletter. Iedere regel wordt met <br /> afgesloten. Daarna volgt een Enter, zonder spatie ervóór.
regel 2:
  • schrijvers: het betreft hier geen naam: Hinricus Galinga was schrijver (secretaris) van het Gorecht. Daarom wordt het met een kleine letter en een ij geschreven.
  • van 't: een spatie en een apostrof worden toegevoegd.
  • szodane: de tekst geeft duidelijk een s en een z en deze worden daarom ook zo overgenomen. Zou de tekst geven ßodane of ssodane, dan zou een enkele s worden getranscribeerd omdat ß en ss aan het begin van een woord doorgaans worden gebruikt om een hoofdletter aan te duiden (en die wordt in dit zinsverband op zijn beurt genormaliseerd tot een kleine letter).
  • penningen: het algemene afkappingsteken wordt hier stilzwijgend als -en opgelost.
  • voerges.: het afgekorte voergeschreven wordt niet opgelost.
regel 3:
  • ys: de ij wordt genormaliseerd tot y omdat 'is' tegenwoordig niet met een ij gespeld wordt.
  • up: de letter die zich voordoet als een v wordt als u geschreven omdat hij een klinker weergeeft.
  • Wynter: Wynter wordt met een hoofdletter gespeld omdat het woord deel uitmaakt van een datumaanduiding. Anders worden seizoenen (maanden, dagen, windrichtingen enz.) net als in het huidige Nederlands met een kleine letter geschreven.
  • pachtghuederen: één woord, net als het moderne 'pachtgoederen'. Na dit woord volgt geen komma, ook al staat er een leesteken in de oorspronkelijke tekst, omdat we tegenwoordig ook zonder komma zouden schrijven: '...die Sweder schuldig is van de pachtgoederen die wij hem verpacht hebben ...'.
  • in 't: een spatie en een apostrof worden toegevoegd.
regel 4:
  • veerendevijfftich: als één woord geschreven.
  • Dancken: grammaticaal begint hier een nieuwe zin. Daarom wordt Dancken met een hoofdletter geschreven en de vorige zin met een punt afgesloten.
  • daerumme: als één woord geschreven.
  • Loven: grammaticaal begint hier een nieuwe zin. Daarom wordt Loven (= beloven) met een hoofdletter geschreven en de vorige zin met een punt afgesloten.
regel 5:
  • t'doen: een apostrof wordt toegevoegd. Omdat de weggelaten letter aan het eind van een woord ('te') staat, wordt geen spatie toegevoegd (in tegenstelling tot van 't en in 't)
  • rechten: begint met een kleine letter. In oude teksten worden vaak woorden die beginnen met 'recht-' met een hoofdletter geschreven.
  • Sunder arghelist.: De zinnen Sunder arghelist, Dat oerkunde wij... en Ghegeven in den jare... beginnen alle als nieuwe zin, dus met een hoofdletter en de voorgaande zinnen afgesloten met een punt.
regel 6:
  • unser stadt secreet: er is niet ondubbelzinnig uit te maken of bedoeld is 'met onzer stad secreet' of 'met ons stadssecreet' (myt unsen stadtsecreet). In twijfelgevallen verdient de eerste optie de voorkeur, omdat dat de gebruikelijkste constructie is. Om de onzekerheid weer te geven kan in dit geval de opgeloste afkorting cursief weergegeven worden: unser (te typen als uns<i>er</i>).
  • Ghegeven: de afkorting Gheg. wordt stilzwijgend als Ghegeven opgelost.
  • Heren: wordt net als in modern Nederlands met een hoofdletter geschreven.
  • dusent vijffhundert veerendevijfftich: bij getallen worden spaties aangebracht tussen duizend- en honderdtallen en tussen hondertallen en de rest van een getal. Tussen het jaartal en de dagaanduiding komt altijd een komma.
  • vrijdaghes: weekdagen worden met kleine letters geschreven.
regel 8:
  • <p>: iedere transcriptie moet met deze code op een aparte regel eindigen

5.2. Een Latijnse oorkonde

Kloosterarch., reg. 68

Transcriptie

<p>
:+: Universis Christi fidelibus presencia visuris seu audituris ego Tytardus, curatus in Medum, cupio fore manifestum in hiis scriptis, publice recognoscens<br />
quod de consensu et cum concilio advocatorum in Medum vendidi Tadeconi Hiddama unum centenarium terre reliquis in Medum et mihi legatum a Tetka Boelkama felicis recordacionis, situatum in Zondwera<br />
hammerke in quodam spacio, dicto vulgariter In da Bu<sup>o</sup>dhudna, ad partem occidentalem prediorum Tytardi Buwama, pro quadam pecunia<br />
seu summa pecunie mihi plenarie persoluta. In cuius testimonium sigillum meum presentibus est appensum. Et in maiorem<br />
roboris firmitatem sigillum domini Wilhelmi, curati in Zondwere, presentibus est eciam appensum. Datum anno Domini m<sup>o</sup> cccc<sup>o</sup> quarto<br />
tercia feria post festum Beati Petri ad Vincula. Intitulacionem approbamus.<br />
</p>

Toelichting

regel 1:
  • :+:: het teken in de linkermarge is een chrismon, dat wordt gerepresenteerd door de tekst :+:.
  • christi: het afgekorte (Griekse) xp~ wordt stilzwijgend opgelost tot Christi.
  • presencia: de c wordt als zodanig getranscribeerd, ook al is de klassiek-Latijnse spelling presentia.
  • recognoscens: het teken voor con- (9) wordt in dit geval zonder de overtollige n getranscribeerd.
regel 2:
  • Hiddama: in Fries/Groninger oorkonden staat a bij eigennamen doorgaans voor de uitgang -ma.
  • reliquis ... recordacionis: deze zinsnede staat met een renvooiteken onderaan de oorkonde. en wordt daarom stilzwijgend te bestemder plekke ingevoegd. Medum duidt hier op Uithuizermeeden en wordt daarom als toponiem met een hoofdletter geschreven.
  • Zondwera: voor Zondwera staat een doorgehaald q. Blijkbaar wilde de schrijver eerst in quodam schrijven (zoals twee woorden verder staat), maar bedacht zich na één letter. Deze duidelijke en hoogstwaarschijnlijk betekenisloze verschrijving wordt onvermeld gelaten.
regel 3:
  • In da Buohudna: de gehele aanduiding wordt als toponiem beschouwd ('gelegen in zeker land, gewoonlijk "In da Buohudna" genaamd') en daarom wordt ook In met een hoofdletter geschreven. Omdat het hier een tekst van vóór 1450 betreft wordt het bolletje boven de u weergegeven (vermoedelijk was het voor de uitspraak van deze Oudfriese aanduiding van belang). Dit woord wordt ingetypt als Bu<sup>o</sup>dhudna, wat op het scherm wordt weergegeven als Buohudna.
regel 5:
  • mo cccco quarto: de hooggeschreven afkorting o wordt als zodanig ingevoerd: m<sup>o</sup> cccc<sup>o</sup> quarto, wat op het scherm wordt weergegeven als mo cccco quarto. De afkorting staat voor 'millesimo quadringentesimo quarto'. Daarom worden tussen het duizend- en honderttal en tussen het hondertal en het laatste gedeelte (het zogenaamde mindertal) spaties aangebracht.