Algemeen
Gevolgd wordt de datering die in de oorkonde staat, ook al is die onjuist of wordt een andere jaarstijl gehanteerd. Indien de datering ontbreekt of onvolledig is, kan hier wel enige aanduiding geplaatst worden.
Structuur
De datumcodes worden op de volgende wijze samengesteld:
Hieronder worden de verschillende wijzen waarop deze structuur gevuld wordt, uitgewerkt.
Moderne datering
1. Dagnummer
Dagnummers worden aangeduid met arabische cijfers, met een voorloopnul in geval van getallen onder de tien.
2. Maandnummer
Maandnummers worden, na de dagnummers, aangeduid met arabische cijfers, met een voorloopnul in geval van getallen onder de tien.
Januari |
01 |
December |
12 |
enz. |
Feestdatering
3. Feestdagen
Tot halverwege de zestiende eeuw was het in Groningen en Drenthe gebruikelijk om de datum aan te geven met feestdagen, als St. Nicolaas, Pasen enz. Hieronder volgt een lijst van heiligen- en andere dagen zoals die tot nu toe zijn aangetroffen in akten die in Cartago worden opgenomen. De heiligen- en feestdagen worden gecodeerd met de datumcode, om het zoeken naar akten met een bepaalde datering mogelijk te maken, zonder dat men zich hoeft te bekommeren om spellingsvarianten. In onderstaande lijst staat achter iedere aanduiding de code (maximaal zes letters) en de datum die met de datering wordt aangeduid. De code is vet gezet als de alfabetische volgorde van de code afwijkt van wat men wellicht in eerste instantie zou verwachten.
Bij het toekennen van een datumcode wordt zoveel mogelijk verkort door combinaties op te lossen: ‘de maandag na de zondag vóór Pasen’ moet gecodeerd worden als ‘de maandag na Palmzondag’ (LpPalmar) of (eventueel) ‘de maandag vóór Pasen’ (LaPasche); ‘de vrijdag voor de octaaf van Pasen’ als ‘de vrijdag vóór Quasi modo’ of (eventueel) ‘de vrijdag na Pasen’ (VpPasche); ‘de vrijdag vóór Paasavond’ als ‘de vrijdag vóór Pasen’ (VaPasche).
Weekdagen die betrekking hebben op de dag zelf, worden weggelaten: ‘Dinsdag op Martinusavond’ wordt gecodeerd als ‘vMartin’.
Als zowel een moderne datering als een datering naar een feestdag genoemd wordt, wordt alleen de moderne datering gecodeerd: ‘den elfden novembris, sijnde sunte Meertensdach’ wordt gecodeerd als ‘1111’.
Afkortingen
In de lijst worden de volgende afkortingen voor het type heilige gebruikt. Soms zijn deze aanduidingen nodig om gelijknamige heiligen te onderscheiden.
abb. |
abbatis, abt |
ap. |
apostoli, apostel |
cf. |
confessor, belijder |
ep. |
episcopi, bisschop |
ev. |
evangeliste, evangelist |
m. |
martiris/-rum, martela(a)r(en) |
pb. |
presbyteri, priester |
pp. |
pape, paus |
soc. |
sociorum, gezellen |
vid. |
vidue, weduwe |
v. |
virginis, maagd |
Alfabetische lijst
Bij feestdagen die anders afgekort worden dan men in eerste instantie zou verwachten, zijn de afkortingen vetgedrukt. Dagen met een + moeten nog in het controleprogramma van Cartago verwerkt worden.
Abdon et Sennen |
AbdSenn |
30 juli |
Adolphi ep. |
Adolph |
29 aug. |
Adriani m. |
Adrian |
4 maart |
Adventus Domini: zie 8. Perioden |
Agapeti |
Agapet |
18 aug. |
Agathe v. m. |
Agathe |
5 febr. |
Agnetis v. m. |
Agneti |
21 jan. |
Albini ep. cf. |
Albini |
22 juni |
Alexii cf. |
Alexii |
17 juli |
Alexander et soc. m. |
Alexan |
24 april |
Aller apostelen |
DivApo |
15 juli |
Allerheiligen |
OmnSan |
1 nov. |
Allerkinderen |
OmnInn |
28 dec. |
Allerzielen |
OmnAni |
2 nov. |
Altera dominica post Pasche |
Miseri |
2e zondag na Pasen |
Ambrosii ep. cf. |
Ambros |
4 april |
Andere zondag na Pasen |
Miseri |
2e zondag na Pasen |
Andree ap. |
Andree |
30 nov. |
Anemundi cf. |
Anemun |
28 sept.? |
Anne |
Anne |
26 juli |
Annunciationis Marie |
AnnMar |
25 maart |
Antonii abb. cf. |
Antoni |
17 jan. |
Antonii m. |
AntMar |
2 sept. |
Apollinaris cf. |
Apolln |
23 juli |
Apollonie v. m. |
Apollo |
9 febr. |
Apostolorum |
PetPau |
29 juni |
Arnulphi ep. cf. |
Arnulp |
16 aug. (of 18 juli) |
Ascensionis Domini |
AscDom |
6e donderdag na Pasen |
Assumptionis Marie |
AssMar |
15 aug. |
Aswoensdag |
CapJej |
7de woensdag vóór Pasen |
Augustini ep. cf. |
August |
28 aug. |
Augustini translationis |
TraAug |
11 okt. |
Bamissen |
Bavoni |
1 okt. |
Barbare v. m. |
Barbar |
4 dec. |
Barnabe ap. m. |
Barnab |
11 juni |
Bartholomei ap. m. |
Bartho |
24 aug. |
Bavonis cf. |
Bavoni |
1 okt. |
Bekering van Paulus |
ConPau |
25 jan. |
Beloken Pasen |
QuaMod |
zondag na Pasen |
Beloken Pinksteren |
Trinit |
8e zondag na Pasen |
Benedicti abb. cf. |
Benedi |
21 maart |
Benedicti translationis |
TraBen |
11 juli |
Bernardi abb. cf. |
Bernar |
20 aug. |
Blasii ep. m. |
Blasii |
3 febr. |
Bonifacii ep. m. |
Bonifa |
5 juni |
Bricci ep. cf. |
Bricci |
13 nov. |
Calixti pp. m. |
Calixt |
14 okt. |
Cantate |
Cantat |
4e zondag na Pasen |
Caritas Dei |
CarDei |
8e zaterdag na Pasen |
Caroli regis |
Caroli |
28 jan. |
Catharine v. m. |
Cathar |
25 nov. |
Cathedra Petri |
CatPet |
22 febr. |
Cecilie v. m. |
Cecili |
22 nov. |
Cena Domini |
CenDom |
donderdag vóór Pasen |
Cinerum |
CapJej |
7de woensdag vóór Pasen |
Circumcisionis Domini |
CirDom |
1 jan. |
Circumdederunt |
Circum |
9e zondag vóór Pasen |
Clare v. |
Clare |
12 aug. |
Clementis pp. m. |
Clemen |
23 nov. |
Cleti pp. m. |
Cleti |
26 april |
Commemorationis Pauli |
ComPau |
30 juni |
Conceptionis Domini |
AnnMar |
25 maart |
Conceptionis Johannis Baptiste |
ConJoh |
24 sept. |
Conceptionis Marie |
ConMar |
8 dec. |
Conversionis Pauli |
ConPau |
25 jan. |
Corpus Christi |
Sacram |
9e donderdag na Pasen |
Cosme et Damiani m. |
CosDam |
27 sept. |
Crispini (et Crispiniani) m. |
Crispi |
25 okt. |
Cruces |
Cruces |
de drie dagen vóór Hemelvaart |
Crucis (tout court) |
InvCru |
3 mei |
Crucis Exaltationis |
ExaCru |
14 sept. |
Crucis Inventionis |
InvCru |
3 mei |
Cypriani (et Justini) m. |
Cypria |
26 sept. |
Cyriaci m. |
Cyriac |
8 aug. |
Damasi pp. |
Damasi |
11 dec. |
Decollationis Johannis |
DecJoh |
29 aug. |
Dertiendedag |
Epipha |
6 jan. |
Dionysii m. |
Dionys |
9 okt. |
Divisionis Apostolorum |
DivApo |
15 juli |
Domini conceptio |
AnnMar |
25 maart |
Dominica # post octavam Pentecoste |
#DpTrinit |
(# + 8)e zondag na Pasen |
Dominica # post Trinitatem |
#DpTrinit |
(# + 8)e zondag na Pasen |
Dominica Incarnationis |
VisMar |
25 maart |
Dominica Septuagesima |
DomSep |
9e zondag vóór Pasen |
Dominica Sexagesima |
DomSex |
8e zondag vóór Pasen |
Dominici cf. |
Domini |
5 aug. |
Donati ep. m. (cf.) |
Donati |
7 aug. |
Dorothee |
Doroth |
12 febr. |
Driekoningen |
Epipha |
6 jan. |
Duo Ewaldorum m. |
DuoEwa |
3 okt. |
Duodecim Apostolorum |
DivApo |
15 juli |
Egesippi cf. |
Egesip |
7 apr. |
Egidii abb. cf. |
Egidii |
1 sept. |
Elfduizend maagden |
XImVir |
21 okt. |
Eligii ep. cf. |
Eligii |
1 dec. |
Elisabeth vid. |
Elisab |
19 nov. |
Epimachi et Gordiani mm. |
EpiGor |
10 mei |
Epiphanii |
Epipha |
6 jan. |
Erasmi ep. m. |
Erasmi |
3 juni |
Esto Mihi |
EstMih |
7e zondag vóór Pasen |
Ewaldorum m. |
DuoEwa |
3 okt. |
Exaltationis Crucis |
ExaCru |
14 sept. |
Exaudi |
Exaudi |
6e zondag na Pasen |
Exsurge |
Exsurg |
8e zondag vóór Pasen |
Fabiani et Sebastiani m. |
FabSeb |
20 jan. |
Factus est Dominus |
Factus |
10e zondag na Pasen |
Felicis pb. m. |
Felici |
14 jan. |
Felicis et Adaucti mm. |
FelAda |
30 aug. |
Francisci cf. |
Franci |
4 okt. |
Frederici ep. |
Freder |
18 juli |
Galli abb. (ep.) cf. |
Galli |
16 okt. |
Gangendag |
Santga |
10 okt. |
Gangulphi m. |
Gangul |
9 mei |
Gaudete |
Gaudet |
2e zondag vóór Kerst |
Geboorte van Johannes de Doper |
NatJoh |
24 juni |
Geboorte van Maria |
NatMar |
8 sept. |
Georgii m. |
Georgi |
23 april |
Gereonis et Victoris (et soc.) m. |
GerVic |
10 okt. |
Gertrudis v. |
Gertru |
17 maart |
Gervasii et Protasii m. |
GerPro |
19 juni |
Goede Vrijdag |
Parasc |
vrijdag vóór Pasen |
Gordiani et Epimachi mm. |
EpiGor |
10 mei |
Gorgonii m. |
Gorgon |
9 sept. |
Gregorii ep. |
Gregoi |
25 aug. |
Gregorii pp. cf. |
Gregor |
12 maart |
Hantgifte |
Hantgi |
1 jan. |
Helene reg. |
Helene |
8 febr. |
Hemelvaart Jesu Christi |
AscDom |
6e donderdag na Pasen |
Hemelvaart Marie |
AssMar |
15 aug. |
Heriberti ep. cf. |
Heribe |
16 maart. |
Hieronymi pb. cf. |
Hieron |
30 sept. |
Hippolyti m. |
Hippol |
13 aug. |
Huberti ep. |
Hubert |
3 nov. |
Ignati ep. |
Ignati |
31 jan. |
Incarnationis dominica |
VisMar |
25 maart |
Inventionis Crucis |
InvCru |
3 mei |
Inventionis Stephani |
InvSte |
3 aug. |
Invocavit |
Invoca |
6e zondag vóór Pasen |
Jacobi (majoris) ap. |
Jacobi |
25 juli |
Johannis ante portam Latinam |
JohaPL |
6 mei |
Johannis Baptiste |
NatJoh |
24 juni |
Johannis Decollationis |
DecJoh |
29 aug. |
Johannis in de Coel |
DecJoh |
29 aug. |
Johannis et Pauli ap. m. |
JohPau |
26 juni |
Johannis ev. |
JohEva |
27 dec. |
Johannis in den Swele |
DecJoh |
29 aug. |
Johannis Laterane |
JohaPL |
6 mei |
Johannis Onthoofding |
DecJoh |
29 aug. |
Jubilate |
Jubila |
3e zondag na Pasen |
Judica |
Judica |
2e zondag vóór Pasen |
Juliane v. m. |
Julian |
16 febr. |
Juliani ep. cf. |
Juliai |
9 jan. |
Kerstmis |
NatChr |
25 dec. |
Kiliani ep. m. |
Kilian |
8 juli |
Kruisverheffing |
ExaCru |
14 sept. |
Kruisvinding |
InvCru |
3 mei |
Lamberti ep. m. |
Lamber |
17 sept. |
Laurentii m. |
Lauren |
10 aug. |
Lebuini cf. |
Lebuin |
12 nov. |
Lebuini Translationis (in den somer) |
TraLeb |
12 nov. |
Leonardi cf. |
Leonar |
6 nov. |
Leonis pp. cf. |
Leonis |
11 april of 28 juni |
Letare |
Letare |
3e zondag vóór Pasen |
Liborii |
Libori |
23 juli |
Lichtmis |
PurMar |
2 febr. |
Loyen ep. cf. |
Eligii |
1 dec. |
Luce ev. |
Luce |
18 okt. |
Lucie v. m. |
Lucie |
13 dec. |
Ludgeri ep. cf. |
Ludger |
26 maart |
Lutke Vastenavond |
LutVas |
7e dinsdag vóór Pasen |
Magdalene |
MarMag |
22 juli |
Magni |
Magni |
19 aug. |
Marcelli pp. |
Marcel |
16 jan. |
Marcelliani et Marci m. |
MarMar |
18 juni |
Marcellini et Petri m. |
MarPet |
2 juni |
Marci ev. m. |
Marci |
25 april |
Marci pp. m. |
MarPap |
7 okt. |
Margarethe v. m. |
Margar |
13 juli |
Maria geboorte |
NatMar |
8 sept. |
Maria Hemelvaart |
AssMar |
15 aug. |
Marie Annunciationis |
AnnMar |
25 maart |
Marie Assumptionis |
AssMar |
15 aug. |
Marie Conceptionis |
ConMar |
8 dec. |
Marie Egyptiace |
MarEgy |
8 sept. |
Marie Magdalene |
MarMag |
22 juli |
Marie Nativitatis |
NatMar |
8 sept. |
Marie Presentationis |
PreMar |
21 nov. |
Marie Purificationis |
PurMar |
2 febr. |
Marie Visitationis |
VisMar |
2 juli |
Martini ep. cf. (hiemalis, in de winter) |
Martin |
11 nov. |
Martini pp. m. |
Martii |
10 nov. |
Martini schuddekorf |
TraMar |
4 juli |
Materniani ep. |
Matern |
4 juli |
Matthei ap. (ev.) |
Matthe |
21 sept. |
Matthie ap. |
Matthi |
24 febr. |
Mauritii m. |
Maurit |
22 sept. |
Medardi ep. cf. |
Medard |
8 juni |
Mei |
Mei |
1 mei |
Michaelis archangeli |
Michae |
29 sept. |
Midvasten |
Midvas |
3e zondag vóór Pasen |
Midwinter |
Midwin |
25 dec. |
Misericordia Domini |
MisDom |
2e zondag na Pasen |
Narcisci ep. |
Narcis |
29 okt. |
Nativitatis Domini nostri |
NatChr |
25 dec. |
Nativitatis Jesu Christi |
NatChr |
25 dec. |
Nativitatis Johannis Baptiste |
NatJoh |
24 juni |
Nativitatis Marie |
NatMar |
8 sept. |
Nazarii et Celsi m. |
NazCel |
28 juli |
Nerei et Achillei m. |
NerAch |
12 mei |
Nicasii ep. |
Nicasi |
29 okt. |
Nicolai ep. cf. |
Nicola |
6 dec. |
Nicolai Translationis |
TraNic |
9 mei |
Nieuwjaar |
CirDom |
1 jan. |
Octava Pasche |
QuaMod |
zondag na Pasen |
Octava Pentecosta |
Trinit |
8e zondag na Pasen |
Oculi |
Oculi |
4e zondag vóór Pasen |
Odelrici |
Ulrici |
4 juli |
Odgeri |
Odgeri |
10 sept. |
Odulphi pb. cf. |
Odulph |
12 juni |
Ommegangendag |
Ommega |
?? |
Omnium animarum |
OmnAni |
2 nov. |
Omnium Apostolorum |
DivApo |
15 juli |
Omnium innocentium |
OmnInn |
28 dec. |
Omnium puerorum |
OmnInn |
28 dec. |
Omnium sanctorum |
OmnSan |
1 nov. |
Onnosele kinderen |
OmnInn |
28 dec. |
Onthoofding van Johannes |
DecJoh |
29 aug. |
Paasachten |
QuaMod |
zondag na Pasen |
Palmarum |
Palmar |
zondag vóór Pasen |
Palmzondag |
Palmar |
zondag vóór Pasen |
Pancratii (et Nerei) m. |
Pancra |
12 mei |
Pancratii et Servatii |
PanSer |
12 mei |
Pantaleonis m. |
Pantal |
28 juli |
Parasceve |
Parasc |
vrijdag vóór Pasen |
Pasche |
Pasche |
Pasen |
Pauli (tout court) |
ConPau |
25 jan. |
Pauli Bekering |
ConPau |
25 jan. |
Pauli Conversionis |
ConPau |
25 jan. |
Pauli primi eremiti |
PaupHe |
10 jan. |
Penninckdach |
Pennin |
? |
Pentecosta |
Pentec |
7e zondag na Pasen |
Perpetue et Felicitatis v. m. |
PerFel |
7 maart |
Petri |
VinPet |
1 aug. |
Petri ad Cathedram |
CatPet |
22 febr. |
Petri ad Vincula |
VinPet |
1 aug. |
Petri et Pauli ap. |
PetPau |
29 juni |
Petronelle |
Petron |
31 mei |
Philippi et Jacobi ap. |
PhiJac |
1 mei |
Pinksteren |
Pentec |
7e zondag na Pasen |
Pontiani ep. |
Pontia |
14 jan. |
Potentiane v. m. |
Potent |
19 mei |
Praxedis v. |
Praxed |
21 juli |
Presentationis Marie |
PreMar |
21 nov. |
Primi et Feliciani m. |
PriFel |
9 juni |
Prisce v. m. |
Prisce |
18 jan. |
Processi et Martiniani m. |
ProMar |
2 juli |
Protasii et Gervasii m. |
GerPro |
19 juni |
Proti et Jacincti m. |
ProJac |
11 sept. |
Purificationis Marie |
PurMar |
2 febr. |
Quasi modo geniti |
QuaMod |
zondag na Pasen |
Quatuor Coronatorum |
QuaCor |
8 nov. |
Remacli |
Remacl |
3 sept. |
Remigii ep. cf. |
Remigi |
1 okt. |
Reminiscere |
Remini |
5e zondag vóór Pasen |
Resurrectionis Domini |
ResDom |
27 maart |
Rogatiani et Donatiani m. |
RogDon |
24 mei |
Rogationes |
Rogati |
de drie dagen vóór Hemelvaart |
Rufi et Gebhardi |
RufGeb |
25 aug. |
Sacramenti |
Sacram |
9e donderdag na Pasen |
Santgangen |
Santga |
10 okt. |
Scheiding der Apostelen |
DivApo |
15 juli |
Scholastice v. |
Schola |
10 febr. |
Schortelwoensdag |
Schort |
woensdag vóór Pasen |
Sebastiani m. |
FabSeb |
20 jan. |
Septem Dormientium |
SepDor |
27 juni |
Septem fratrum |
SepFra |
10 juli |
Septuagesima |
DomSep |
9e zondag vóór Pasen |
Servatii ep. cf. |
Servat |
13 mei |
Severi ep. cf. |
Severi |
22 okt. |
Severini ep. cf. |
Severn |
23 okt. |
Sexagesima |
DomSex |
8e zondag vóór Pasen |
Silvestri pp. cf. |
Silves |
31 dec. |
Simonis et Jude ap. |
SimJud |
28 okt. |
Sinxen |
Pentec |
7e zondag na Pasen |
Sitientes venite ad aquas |
SitVen |
3e zaterdag vóór Pasen |
Sixti pp. m. |
Sixti |
6 aug. |
Stephani inventionis |
InvSte |
3 aug. |
Stephani pp. m. |
StePap |
2 aug. |
Stephani protomartiris |
Stepha |
26 dec. |
Stephani translationis |
TraSte |
7 mei |
Sworen Maandag |
SwoMaa |
maandag na Pasen |
Theodori m. |
Theodo |
9 nov. |
Thome ap. |
Thome |
21 dec. |
Thome de Aquino cf. |
ThoAqu |
7 maart |
Thome ep. Cantuariensis m. |
ThoCan |
29 dec. |
Tiburtii et Valeriani m. |
TibVal |
14 april |
Tiburtii m. |
Tiburt |
11 aug. |
Tienduisent martelaren |
XmMart |
22 juni |
Timothei |
Timoth |
24 jan. |
Transfigurationis Domini |
TraDom |
6 aug. |
Translationis Augustini |
TraAug |
11 okt. |
Translationis Benedicti |
TraBen |
11 juli |
Translationis Lebuini |
TraLeb |
12 nov. |
Translationis Martini |
TraMar |
4 juli |
Translationis Nicolai |
TraNic |
9 mei |
Translationis Stephani |
TraSte |
7 mei |
Trinitatis |
Trinit |
8e zondag na Pasen |
Trium Regum |
Epipha |
6 jan. |
Twaalf Apostelen |
DivApo |
15 juli |
Twaalfachten |
oEpipha |
13 jan. |
Twaalfdedag |
Epipha |
6 jan. |
Undecim milium virginum |
XImVir |
21 okt. |
Ulrici |
Ulrici |
4 juli |
Urbani pp. (ep.) m. |
Urbani |
25 mei |
Valentii |
Valeni |
21 mei |
Valentini pb. m. |
Valent |
14 febr. |
Valerii ep. cf. |
Valeri |
29 jan. |
Vasten: zie 8. Perioden |
Vastenavond |
Vastav |
7e dinsdag vóór Pasen |
Vedasti et Amandi ep. cf. |
VedAma |
6 febr. |
Venite sitientes ad aquas |
SitVen |
3e zaterdag vóór Pasen |
Verheffing des kruizes |
ExaCru |
14 sept. |
Verrijzenis des Heren |
ResDom |
27 maart |
Victorini m. |
Victor |
25 febr.? |
Victoris (et soc.) m. |
GerVic |
10 okt. |
Victoris et Corone |
VicCor |
14 mei |
Vincentii m. |
Vincen |
22 jan. |
Vincula Petri |
VinPet |
1 aug. |
Vindicationis Marie |
VinMar |
8 dec.? (= ConMar?) |
Vinding des kruizes |
InvCru |
3 mei |
Visitationis Marie |
VisMar |
2 juli |
Vitalis |
Vitali |
28 april |
Viti (et Modesti) m. |
Viti |
15 juni |
Vocem jocunditatis |
VocJoc |
5e zondag na Pasen |
Vrijmarkt |
Vrijma |
8 sept. |
Walburgis v. |
Walbur |
1 mei |
Walfridi m. |
Walfri |
22 juni |
Wijnachten |
NatChr |
25 dec. |
Willebrordi ep. cf. |
Willeb |
7 nov. |
Willehadi ep. |
Willeh |
8 nov. |
Witte donderdag |
CenDom |
donderdag vóór Pasen |
4. Relatieve aanduidingen
Dikwijls wordt bij het dateren niet naar de dag zelf gerefereerd maar bijv. naar de dag ervoor, erna, zeven dagen later enz. Deze relatieve aanduidingen worden nooit voorzien van een voorzetsel maar als volgt gecodeerd:
Aanduiding |
Code |
Betekenis |
Voorbeeld |
Feria |
- |
de dag zelf |
Martin (feria Martini) |
Dies |
- |
de dag zelf |
Martin (die Martini) |
Ipse dies |
- |
de dag zelf |
Martin (ipso die Martini) |
Festum |
- |
de dag zelf |
Martin (festo Martini) |
Previgilia |
u |
twee dagen vóór |
uMartin (previgilia Martini) |
Daags vóór de avond |
u |
twee dagen vóór |
uMartin (dages voer Martens avent) |
Vigilia |
v |
daags vóór |
vMartin (vigilia Martini) |
Avond |
v |
daags vóór |
vMartin (Martens avent) |
Daags vóór |
v |
daags vóór |
vMartin (dages voer Martini) |
Pridie |
v |
daags vóór |
vMartin (pridie Martini) |
Profestum |
v |
daags vóór |
vMartin (profesto Martini) |
Crastinus |
c |
daags na |
cMartin (crastino Martini) |
Altera dies |
c |
daags na |
cMartin (altera die Martini) |
Postridie |
c |
daags na |
cMartin (postridie Martini) |
Derde dag |
t |
2(!) dagen na |
tMartin (des derden dages na Martini) |
Octava |
o |
7(!) dagen na |
oMartin (octava Martini) |
Achtste dag |
o |
7(!) dagen na |
oMartin (des achtsten dages na Martini) |
Veertien dagen na |
b |
14 dagen na |
bMartin (veertien dagen na Martini) |
Dertigste dag |
g |
29(!) dagen na |
gMartin (Martini dertichsten dach) |
Omstreeks |
ca |
b.v. caMartin |
caMartin (circa Martini) |
5. Rangtelwoorden
Rangtelwoorden in een datumaanduiding worden door Arabische cijfers weergegeven.
Andere |
2 |
Altera |
2 |
Tiende |
10 |
6. Weekdagen
In een datumcode worden de weekdagen gerepresenteerd door hoofdletters en wel de beginletter van de Latijnse benaming (behalve in geval van de woensdag, Mercurii dies, omdat de M al gebruikt wordt voor de dinsdag).
Zondag |
D |
Dominica |
D |
Maandag |
L |
secunda feria |
L |
Lune dies |
L |
Dinsdag |
M |
tertia feria |
M |
Martis dies |
M |
Woensdag |
E |
quarta feria |
E |
Mercurii dies |
E |
Gudensdag |
E |
Donderdag |
J |
quinta feria |
J |
Jovis dies |
J |
Vrijdag |
V |
sexta feria |
V |
Veneris dies |
V |
Zaterdag |
S |
Sabbatum |
S |
Zonavond |
S |
Al deze dagen worden gevolgd door relatieve aanduidingen.
7. Voorzetsels
Voor voorzetsels worden zo veel mogelijk de eerste letters van de Latijnse vertaling gebruikt.
Vóór |
a |
Ante |
a |
Na |
p |
Post |
p |
Infra octavam |
p |
Binnen de octaaf |
p |
In de hoogtijd van |
p |
In de week na/van |
p |
Post octavam |
po |
Tot |
— (geen voorzetsel: 'tot Nicolai' is namelijk St.-Nicolaasdag zelf) |
Tot |
p (in geval van Pasen en Pinksteren: 'maendach tot Pasen' wordt LpPasche) |
In |
i (alleen bij perioden; in de week na/van, in de Vasten) |
In |
p (in geval van Pasen en Pinksteren: 'in de Paasweek' wordt pPasche) |
In de week na/van (als periode) |
w |
8. Perioden
Een enkele keer wordt een aanduiding van een periode gebruikt:
Adventus Domini |
#Advent |
#ste zondag van de Advent |
Angaria quadragesimalia |
AngQua |
6e woensd.-zat. vóór Pasen |
Vasten |
Vasten |
|
Lotting |
Lottin |
|
Romeinse datering
9. Dagtelling
In de Romeinse kalender wordt geteld naar dagen vóór de drie dagaanduidingen. De dagtelling bij Romeinse datering geschiedt inclusief, d.w.z. de tweede Kalenden is de dag vóór de Kalenden; de tiende Kalenden noemen wij de negende dag vóór de Kalenden.
Tweede dag vóór |
2 |
Tiende dag vóór |
10 |
10. Dagaanduiding
De Romeinse datering kent slechts drie aanduidingen:
Idus |
Idu |
Kalende |
Kal |
None |
Non |
11. Maanden
De maanden in de Romeinse datering zijn hetzelfde als onze huidige. Deze worden naar de Latijnse benaming afgekort tot drie letters:
Januarii |
Jan |
Februarii |
Feb |
Martii |
Mar |
Aprilis |
Apr |
Maii |
Mai |
Junii |
Jun |
Julii |
Jul |
Augusti |
Aug |
Septembris |
Sep |
Octobris |
Oct |
Novembris |
Nov |
Decembris |
Dec |
Dus bijv. KalNov, 6IduMar, 10KalJul enz.
12. Onvolledige datering
Indien een datering om een of andere reden onvolledig is, wordt dat op de volgende wijze gecodeerd.
Algemeen |
Indien geheel onleesbaar |
?????? |
Indien dagaanduiding niet opgegeven |
niets invullen |
Nog niet nader onderzocht |
...... |
Moderne datering |
Indien dag onleesbaar |
?? |
b.v. ??01 |
Indien maand onleesbaar |
?? |
b.v. 31?? |
Indien dag niet opgegeven |
-- |
b.v. --01 |
Indien maand niet opgegeven |
-- |
b.v. 21-- |
Indien dag nog niet nader onderzocht |
-- |
b.v. --01 |
Indien dag en maand niet opgegeven |
niets invullen |
Feestdatering |
Indien deels onleesbaar en onbekend |
??? |
b.v. ???Mar (onbekend welke Mariafeestdag bedoeld is) |
Romeinse datering |
Indien maand niet opgegeven |
--- |
b.v. Kal--- |
13. Geen of onvolledige jaaraanduiding
Deze codering heeft alleen betrekking op de inventarisatielijsten en is voor de gebruikers van Cartago niet van belang. Bij geen datering wordt het jaar opengelaten
Aanduiding |
Teken |
Voorbeeld |
Ca. |
~ |
1350~ |
Na |
> |
1350> |
Vóór |
< |
1350< |
Periode |
/ |
1350/1353 |
Onzeker |
? |
1350? |
Gereconstrueerd |
] |
1350] |
16de eeuw |
XVI |
tweede helft van de 16de eeuw |
XVIB |
laatste kwart van de 16de eeuw |
XVId |
Een datering als ‘tussen de geboorte van St. Jan de Doper en Petri et Pauli’ wordt alleen naar de eerste datum gecodeerd: ‘pNatJoh’
Bijlage. Een kalender uit het bisdom Münster
(Groninger Archieven, Handschriften in quarto, inv.nr. 19).
dag |
code |
Jan. |
Kl. Januarius heft eynendaertich daegen, |
|
|
de maene xxx. |
|
1 |
|
A |
Jaers dach |
CirDom |
2 |
iii |
b |
Octava S. Steven |
oStepha |
3 |
|
c |
Octava S. Johan |
oJohEva |
4 |
|
d |
Octava Alderkynder |
oOmnInn |
5 |
xix |
e |
Symon confessor |
Simeon |
6 |
viii |
f |
Daerteyn dach |
Epipha |
7 |
|
g |
Isydorus confessor |
Isidori |
|
Die sonne gaedt up tho achte uren unde vieren under. |
|
|
Die dach hefft viii uren unde die nacht xvi uren. |
|
8 |
xvi |
A |
Steven confessor |
SteCon |
9 |
v |
b |
Julianus marteler |
Juliai |
10 |
|
c |
Paulus heremyt |
PaupHe |
11 |
xiii |
d |
Ignacius paues |
Iginii |
12 |
ii |
e |
Satirus marteler |
Satiri |
13 |
|
f |
Octava Daerteyn dach |
oEpipha |
14 |
x |
g |
Pontiaen marteler |
Pontia |
|
Eyn vierendell voer achten up unde eyn vierendell nae vieren under. |
|
15 |
|
A |
Joseph |
Josepi |
16 |
xviii |
b |
Marcellus pawes |
Marcel |
17 |
vii |
c |
Anthonius monick |
Antoni |
18 |
|
d |
Prisca junckfrouw |
Prisce |
19 |
xv |
e |
Marius et Martha |
MarMat |
20 |
iiii |
f |
Sebastiaen marteler |
FabSeb |
21 |
|
g |
Agneta juncfrouw |
Agneti |
22 |
|
A |
Vincentius marteler |
Vincen |
Jan. |
code |
23 |
i |
b |
Emerenciana joncfrouw |
Emeren |
24 |
|
c |
Timotheus apostell |
Timoth |
25 |
ix |
d |
Paulus bekeringhe |
ConPau |
|
Die sonne tho achtehalff up unde tho vijfftehaelf under. |
|
26 |
|
e |
Policarpus byscop |
Polyca |
27 |
xvii |
f |
Johannes Guldemundt |
JohChr |
28 |
vi |
g |
Octava Agnete |
oAgneti |
29 |
|
A |
Valerius byscop |
Valeri |
30 |
xiii |
b |
Aldegundt juncfrouw |
Aldegu |
31 |
iii |
c |
Ignacius byscop |
Ignati |
Febr. |
Kl. Februarius hefft xxviii daegen, de mane xxix daeghe. |
|
1 |
|
d |
Brigida juncfrouw |
Brigid |
2 |
xi |
e |
Onser Vrouwen Lichtmyssen |
PurMar |
|
Eyn vierendel nae soeven uren up unde eyn vierendel na vijven under. |
|
3 |
xix |
f |
Blasius byscop |
Blasii |
4 |
viii |
g |
Philia juncfrouw |
Philie |
5 |
|
A |
Agathe juncfrouw |
Agathe |
6 |
xiii |
b |
Vedaste juncfrouw |
VedAma |
7 |
v |
c |
Augulius marteler |
Auguli |
8 |
|
d |
Helena juncfrouw |
Helene |
9 |
xiii |
e |
Appolonia juncfrouw |
Apollo |
10 |
ii |
f |
Scholastica juncfrouw |
Schola |
|
Di sonne gaedt up to vii uren unde to v under. |
|
|
Die dach heff x uren und die nacht xiiii uren. |
|
11 |
|
g |
Desiderius byscop |
Desidr |
12 |
x |
A |
Dorothea juncfrouw |
Doroth |
Febr. |
code |
13 |
|
b |
Eulalia juncfrouwe |
Eulali |
14 |
xviii |
c |
Valentyn marter |
Valent |
15 |
vii |
d |
Faustyn marteler |
Fausti |
16 |
|
e |
Julyan joncfrouw |
Julian |
17 |
xv |
f |
Policronius byscop |
Polych |
|
Eyn quartier voer vii up unde eyn quartier nae vijven under. |
|
18 |
|
g |
Symon byscop |
Simeoi |
19 |
|
A |
Sabyn prester |
Sabini |
20 |
xii |
b |
Eleuterius |
Eleuth |
21 |
i |
c |
lxxx marteleren |
LXXXMa |
22 |
|
d |
Petrus voerhevinghe |
CatPet |
23 |
|
e |
Vigilia |
vMatthi |
24 |
|
f |
Mathias apostell |
Matthi |
|
Eyn haelff ure voer vii up 1/2 ure nae vijven under. |
|
25 |
|
g |
Victorinus marteler |
Victor |
26 |
|
A |
Nestorius marteler |
Nestor |
27 |
|
b |
Julyan marteler |
JulMar |
28 |
xiiii |
c |
Roman abdt |
Romani |
Maart |
Kl. Merthe hefft xxxi daege, die maene xxx. |
|
1 |
iii |
d |
Swylbertus |
Swiber |
2 |
|
e |
Simplicius marteler |
Simpli |
3 |
xi |
f |
Celidonius marteler |
Celedo |
4 |
|
g |
Foce marteler |
Phoce |
5 |
|
A |
Lucius paewes |
Lucii |
|
Eyn quartier nae vi up unde eyn quartier voer vi under |
|
Mart |
code |
6 |
viii |
b |
Victorius et Victo |
VicVic |
7 |
|
c |
Perpetua et Felicitas |
PerFel |
8 |
xvi |
d |
Philemonis marteler |
Philem |
9 |
v |
e |
Viertich martelaren |
XLMart |
10 |
|
f |
Alexander paewes |
AlePap |
11 |
xiii |
g |
Gregorius marteler |
GreMar |
12 |
|
A |
Gregorius paeues |
Gregor |
|
Die su[n]ne gaedt to vi up, tho vi under. |
|
|
Die dach hefft xii uren die nacht xii uren. |
|
13 |
|
b |
Leo paewes |
LeoPap |
14 |
x |
c |
lix martelaeren |
LIXMar |
15 |
|
d |
Longinus marteler |
Longin |
16 |
xviii |
e |
Herebertus marteler |
Heribe |
17 |
vii |
f |
Gertruydt abdisse |
Gertru |
18 |
|
g |
Alexander byscop |
AleEpi |
19 |
xv |
A |
Johannes heremydt |
JohHer |
|
Eyn quartier voer vi up unde eyn quartier nae vijven under |
|
20 |
iiii |
b |
Hubertus bysscop |
Huberi |
21 |
|
c |
Benedictus abdt |
Benedi |
22 |
xii |
d |
Paulus bysscop |
PauEps |
23 |
i |
e |
Victorian martaler |
Victoa |
24 |
|
f |
Pigmenius marteler |
Pigmen |
25 |
ix |
g |
Marien boetscap |
AnnMar |
26 |
|
A |
Ludgerus bysscop |
Ludger |
|
Die sunne eyn halff ure voer vi up unde eyn 1/2 ure nae vi under. |
|
27 |
xvii |
b |
Ons Heren Verrijsenisse |
ResDom |
28 |
vi |
c |
Bontranius byscop |
Guntra |
Maart |
code |
29 |
|
d |
Eustachius abdt |
Eustac |
30 |
xiiii |
e |
Quirin marteler |
Quirii |
31 |
iii |
f |
Balbyna joncfrouwe |
Balbin |
April |
Kl. Aprill hefft xxx daegen, de maene xxix. |
|
1 |
xi |
g |
Theodera joncfrouw |
Theoda |
2 |
|
A |
Ryteria joncfrouwe |
Ryteri |
3 |
|
b |
Teodosia joncfrouwe |
Theods |
4 |
xix |
c |
Ambrosius bysscop |
Ambros |
|
Eyn quartier na v up unde eyn quartier nae vii under. |
|
5 |
viii |
d |
Claudian conffessor |
Clauda |
6 |
xvi |
e |
Firminius marteler |
FirMar |
7 |
v |
f |
Egesyppus confessor |
Egesip |
8 |
|
g |
Celestinus pawes |
Celesti |
9 |
xiii |
A |
Maria van egypten |
MarEgy |
10 |
ii |
b |
Ezechiel propheta |
Ezechi |
11 |
i |
c |
Leo paewes |
Leonis |
|
Die sonne gaedt tho vijff uren up tho vii under. |
|
|
Die dach hefft xiiii uren, die nacht tyn uren. |
|
12 |
x |
d |
Julius paewes |
JulPap |
13 |
|
e |
Eufemia juncfrouwe |
Euphem |
14 |
xviii |
f |
Tyburtius marteler |
TibVal |
15 |
vii |
g |
Helena joncfrouwe |
HelVir |
16 |
|
A |
Calixtus paewes |
Callis |
17 |
xv |
b |
Petrus confessor |
PetCon |
18 |
iiii |
c |
Apollonius marter |
Apolli |
|
Eyn vierendel voer vijven up eyn veren nae vii under |
|
19 |
|
d |
Vincentius marteler |
Vincet |
April |
code |
20 |
xii |
e |
Victoer paewes |
VicPap |
21 |
i |
f |
Symeon bysscop |
SimEpi |
22 |
|
g |
Gaius paewes |
Gaii |
23 |
ix |
A |
Gregorius ridder |
Georgi |
24 |
|
b |
Ludtgerus byscop |
gLudger |
25 |
xvii |
c |
Marcus evangelista |
Marci |
|
Eyn haleff ure voer vijven up unde eyn 1/2 ure nae vii onder |
|
26 |
vi |
d |
Cletus paewes |
Cleti |
27 |
|
e |
Anastacius bysscop |
Anasta |
28 |
xiiii |
f |
Vitalis marteler |
Vitali |
29 |
|
g |
Maxentius marteler |
Maxent |
30 |
|
A |
Quiryn marteler |
Quirin |
Mei |
Kl. Meye hefft xxxi daegen, |
|
|
die maene xxx. |
|
1 |
xi |
b |
Philippus unde Jaekob |
PhiJac |
2 |
|
c |
Anastacius |
Athana |
3 |
xix |
d |
Hilligen Crues dach |
InvCru |
|
Eyn vierendel nae vieren up unde eyn vierendell nae soevenen under. |
|
4 |
viii |
e |
Floriaen marteler |
Floria |
5 |
|
f |
Goedehardus bysscop |
Godeha |
6 |
xvi |
g |
Johan in den Olye |
JohaPL |
7 |
v |
A |
Domicella joncfrouwe |
Domice |
8 |
|
b |
Wiero bysscop |
Wironi |
9 |
xiii |
c |
Gongholff marteler |
Gangul |
10 |
ii |
d |
Gordiaen marteler |
EpiGor |
11 |
|
e |
Amandus bysscop |
Amandi |
12 |
x |
f |
Pancraes marteler |
Pancra |
Mei |
code |
|
Die sonne gaedt tho iiii up unde tho viii under. |
|
|
Die dach hefft xvi uren, die nacht viii. |
|
13 |
|
g |
Victoer marteler |
VicCor |
14 |
xviii |
A |
Sophie junckfrouwe |
Sophie |
15 |
vii |
b |
Peregryn bysscop |
Peregr |
16 |
|
c |
Conversio Augustini |
ConAug |
17 |
xv |
d |
Dioscorus martelaer |
Diosco |
18 |
iiii |
e |
Ponciana juncfrouwe |
Potent |
19 |
|
f |
Basilia juncfrouwe |
Basili |
20 |
xii |
g |
Peregryn bysscop |
Peregn |
21 |
ii |
A |
Tymotheus apostell |
Timoti |
22 |
|
b |
Castus marteler |
Casti |
23 |
|
c |
Desiderius bysscop |
Deside |
24 |
|
d |
Donatianus |
RogDon |
25 |
xvii |
e |
Urbaen paewes |
Urbani |
26 |
vi |
f |
Quadratus marteler |
Quadra |
27 |
|
g |
Vedastus prester |
Vedast |
28 |
xiiii |
A |
Germaen bysscop |
German |
29 |
iii |
b |
Alexander marteler |
AleMar |
30 |
|
c |
Felix paewes |
FelPap |
31 |
xi |
d |
Petronilla joncfrouwe |
Petron |
Juni |
Kl. Junius hefft xxx daeghen, |
|
|
die mane xxix. |
|
1 |
|
e |
Nicomedis marteler |
Nicome |
|
Eyn vierendeel voer iiii up unde eyn veren nae viii under. |
|
2 |
xix |
f |
Marcellus paewes |
MarPet |
Juni |
code |
3 |
viii |
g |
Erasmus marteler |
Erasmi |
4 |
xvi |
A |
Quirin bysscop |
QuiEpi |
5 |
v |
b |
Bonefacius marteler |
Bonifa |
6 |
|
c |
Philippus marteler |
Philip |
7 |
xiii |
d |
Paulus bysscop |
PauEpi |
8 |
ii |
e |
Medardus bysscup |
Medard |
9 |
|
f |
Primus unde Feliciaen |
PriFel |
10 |
x |
g |
Aldegunda juncfrouwe |
Aldegn |
11 |
|
A |
Barnabas apostel |
Barnab |
12 |
xviii |
b |
Odulphus conffessoer |
Odulph |
|
En vierendel voer iiii up unde eyn veren nae viiii under. |
|
13 |
vii |
c |
Kunera joncfrouwe |
Cunere |
14 |
|
d |
Valerius byscup |
ValRuf |
15 |
xv |
e |
Vitus et Modestus |
Viti |
16 |
iiii |
f |
Aureliaen bysscup |
Aureli |
17 |
|
g |
Quintiaen marteler |
Quinta |
18 |
xii |
A |
Marcus unde Marcellus |
MarMar |
19 |
i |
b |
Servaes unde Prothaes |
GerPro |
20 |
|
c |
Regina joncfrouwe |
Regine |
21 |
xix |
d |
Eusebius marteler |
Euseii |
22 |
|
e |
Teyndusent Martelaeren |
XmMart |
23 |
xvii |
f |
Vigilia |
vNatJoh |
24 |
vi |
g |
Johan Baptista |
NatJoh |
25 |
|
A |
Lebuyn confessoer |
TraLeb |
26 |
xiiii |
b |
Johan unde Paulus marteleren |
JohPau |
27 |
iii |
c |
Soeven Slaepers |
SepDor |
Juni |
code |
28 |
|
d |
Vigilia |
vPetPau |
29 |
|
e |
Peter unde Pawel |
PetPau |
30 |
|
f |
Commemoratio Pauli |
ComPau |
|
Die dach hefft xviii uren, die nacht vi uren |
|
Juli |
Kl. Julius hefft xxxi daegen, |
|
|
die mane daertich |
|
1 |
|
g |
Rombaldus |
Rumold |
2 |
|
A |
Unser Vrouwen Visitacien |
VisMar |
3 |
|
b |
Thomas |
TraTho |
4 |
xvi |
c |
Martinus Oversettynghe |
TraMar |
5 |
v |
d |
Dominicus marteler |
Dominc |
6 |
|
e |
Octava Petri et Pauli |
oPetPau |
|
Hir begynnen die hundesdaegen. |
|
7 |
xiii |
f |
Claudius marteler |
ClaNic |
8 |
ii |
g |
Kylyan bysscop |
Kilian |
9 |
|
A |
Octave Unser Vrouwen |
oVisMar |
10 |
x |
b |
Soeven Broeders |
SepFra |
11 |
|
c |
Benedictus Overseth |
TraBen |
12 |
xviii |
d |
Pius pawes |
Pii |
13 |
vii |
e |
Margareta juncfrouwe |
Margar |
|
Die sunne tho iiii up unde tho viii |
|
|
Die dach hefft xvi uren, die nacht viii uren. |
|
14 |
|
f |
Eraclius bysscop |
Eracli |
15 |
xv |
g |
Schedynge der Apostolen |
DivApo |
Juli |
code |
16 |
iiii |
A |
Hilarius bysscop |
Hilarn |
17 |
|
b |
Alexius confessoer |
Alexii |
18 |
xii |
c |
Arnulphus bysscop |
Arnuli |
19 |
i |
d |
Joseph |
Joseph |
20 |
|
e |
Praxedis juncfrouwe |
Praxed |
21 |
ix |
f |
Fredericus bysscop |
Freder |
22 |
|
g |
Maria Magdalena |
MarMag |
|
Eyn vierendeel nae iiii up unde tho viii under |
|
23 |
xvii |
A |
Apollonia juncfrouwe |
Apolln |
24 |
vi |
b |
Vigilia |
vJacobi |
25 |
|
c |
Jacob apostell |
Jacobi |
26 |
xiiii |
d |
Anna wedewe |
Anne |
27 |
iii |
e |
Hermelaus bysscop |
Hermol |
28 |
|
f |
Panthaleon l marteler |
Pantal |
29 |
xi |
g |
Felix unde Simplicius |
FelSim |
|
Die sonne tho iii 1/2 up unde tho vii 1/2 under |
|
30 |
xix |
A |
Abdon unde Sennen |
AbdSen |
31 |
|
b |
Germaen bysscop |
Germai |
Aug. |
Kl. Augustus hefft xxxi daegen, |
|
|
die maene xxx. |
|
1 |
viii |
c |
Sunte Peter |
VinPet |
2 |
xvi |
d |
Steven pawes |
StePap |
3 |
v |
e |
Steven vyndynghe |
InvSte |
4 |
|
f |
Justinus prester |
Justin |
5 |
xiii |
g |
Dominicus confessoer |
Domini |
6 |
ii |
A |
Sixtus paewes |
Sixti |
Aug. |
code |
7 |
|
b |
Donatus prester |
Donati |
|
Eyn vierendel voer v up unde eyn vierendell nae vii under |
|
8 |
x |
c |
Ciracus mydt sijnen Gesellen |
Cyriac |
9 |
|
d |
Vigilia |
vLauren |
10 |
xviii |
e |
Laurentius marteler |
Lauren |
11 |
vii |
f |
Tiburcius marteler |
Tiburt |
12 |
|
g |
Clare joncfrouwe |
Clare |
13 |
xv |
A |
Ipolitus marteler |
Hippol |
14 |
iiii |
b |
Vigilia |
vAssMar |
15 |
|
c |
Onser Vrouwen Hemelvaerth |
AssMar |
16 |
xii |
d |
Arnulphus |
Arnulp |
|
Die sunne tho vijven up unde tho soevenen under. |
|
|
Die dach hefft vierteyn uren die nacht x uren. |
|
|
Hyr enden die hondesdaegen. |
|
17 |
i |
e |
Jeroen marteler |
Hieroi |
18 |
|
f |
Agapitus marteler |
Agapet |
19 |
ix |
g |
Magnus marteler |
Magni |
20 |
|
A |
Bernardus abdt |
Bernar |
21 |
xvii |
b |
Privatus marteler |
Privat |
22 |
vi |
c |
Octava Unser Liever Vrouwen |
oAssMar |
23 |
|
d |
Vigilia |
vBartho |
24 |
xiiii |
e |
Bartholomeus apostell |
Bartho |
|
Eyn vierendell nae v up unde eyn vierendell nae vii under. |
|
25 |
iii |
f |
Gorgonius marteler |
Gorgoi |
26 |
|
g |
Herenius marteler |
Irenei |
27 |
xi |
A |
Ruphus marteler |
RufGeb |
28 |
|
b |
Augustyn bysscup |
August |
Aug. |
code |
29 |
xix |
c |
Johannis Onthoevinghe |
DecJoh |
30 |
viii |
d |
Felix unde Adauctus |
FelAda |
31 |
|
e |
Paulynus bysscop |
Paulin |
Sept. |
Kl. September heff xxx daegen, |
|
|
die maene xxix. |
|
1 |
xvi |
f |
Egidius abdt |
Egidii |
|
Die sonne tho v 1/2 halleff [sic!] up unde tho vi 1/2 under. |
|
2 |
v |
g |
Anthonius marteler |
AntMar |
3 |
|
A |
Remaclus bysscup |
Remacl |
4 |
xiii |
b |
Marcellus bysscup |
Marcei |
5 |
ii |
c |
Herculyaen marteler |
Hercul |
6 |
x |
d |
Magnus marteler |
MagAbb |
7 |
|
e |
Regina joncfrouwe |
Regine |
8 |
|
f |
Onser Vrouwen Geboerte |
NatMar |
|
Eyn vierendeel voer vi up unde eyn vierendeel na vi under |
|
9 |
xvi |
g |
Gorgonius marteler |
Gorgon |
10 |
vii |
A |
Hilarius paewes |
Hilari |
11 |
|
b |
Prothus unde Jaecinctus |
ProJac |
12 |
|
c |
Marcellus bysscop |
MarEpi |
13 |
iiii |
d |
Philippus bysscop |
Philii |
|
Die sonne tho vi up unde tho vi under. |
|
|
Die dach hefft xii uren unde die nacht xii uren. |
|
14 |
|
e |
Hillige Cruces Verhevynghe |
ExaCru |
15 |
xii |
f |
Octava van Maria |
oNatMar |
16 |
i |
g |
Euffemia joncfrouwe |
Euphem |
17 |
|
A |
Lambert bysscop |
Lamber |
18 |
ix |
b |
Columbaen abdt |
Columba |
Sept. |
code |
19 |
|
c |
Januarius marteler |
Januai |
20 |
xvii |
d |
Vigilia |
vMatthe |
21 |
vi |
e |
Matheus apostell |
Matthe |
22 |
|
f |
Mauritius marteler |
Maurit |
|
Eyn vierendeel nae vi up unde eyn vierendell nae vi under |
|
23 |
xiii |
g |
Tecla joncfrouwe |
Tecle |
24 |
|
A |
Johan Ontfangenisse |
ConJoh |
25 |
|
b |
Firmyn bysscop |
Firmin |
26 |
xi |
c |
Cipriaen marteler |
Cypria |
27 |
|
d |
Cosmas unde Damiaen |
CosDam |
28 |
xix |
e |
Wenzelaus koninck |
Wences |
29 |
|
f |
Michael arceengell |
Michae |
30 |
|
g |
Jeronimus prester |
Hieron |
|
Eyn halff ure nae vi up unde 1/2 ure voer vi under |
|
Okt. |
Kl. October hefft xxxi dagen, |
|
|
die maene xxx. |
|
1 |
xvi |
A |
Remigius bysscop |
Remigi |
2 |
v |
b |
Leodiger marteler |
Leodeg |
3 |
|
c |
Twe Ewalden |
DuoEwa |
4 |
xiii |
d |
Franciscus conffessoer |
Franci |
5 |
|
e |
Appollynaris marteler |
Apollr |
6 |
x |
f |
Fides joncfrouwe |
Fidis |
7 |
|
g |
Martius paewes |
MarPap |
|
Eyn vierendeel voer vii up, eyn vierendeell nae v under. |
|
8 |
xviii |
A |
Ontkoemmer juncfrouwe |
Ontkom |
9 |
vii |
b |
Dyonisius bysscup |
Dionys |
Okt. |
code |
10 |
|
c |
Sunte Victoer |
GerVic |
11 |
xv |
d |
Gummer confessoer |
Gummar |
12 |
iiii |
e |
Cypriaen mydt sijnen Gesellen |
Cypria |
13 |
|
f |
Theophilus bysscop |
Theoph |
14 |
xii |
g |
Calixtus pawes |
Calixt |
|
Die sonne tho vii up, tho vijven under. |
|
|
Die dach x uren die nacht xxiiii uren. |
|
15 |
i |
A |
ccc unde lxiiii martelaren |
TreMar |
16 |
|
b |
Gallus confessoer |
Galli |
17 |
|
c |
Maximyn |
Maximn |
18 |
|
d |
Lucas evangelyste |
Luce |
19 |
|
e |
Januarius marteler |
Januar |
20 |
xvii |
f |
Quiryn marteler |
Quirni |
21 |
|
g |
Elvendusent Magden |
XImVir |
|
En vierendeell nae vii up, eyn veren voer v under. |
|
22 |
|
A |
Severus bysscup |
Severi |
23 |
|
b |
Severinus bysscup |
Severn |
24 |
|
c |
Felix marteler |
FelMar |
25 |
xi |
d |
Cryspyn unde Cryspyniaen |
Crispi |
26 |
xix |
e |
Amandus bysscup |
Amandi |
27 |
|
f |
Vigilia |
vSimJud |
28 |
xiii |
g |
Symon unde Judas |
SimJud |
29 |
|
A |
Narciscus bysscup |
Narcis |
|
De sonne tho vii 1/2 up unde tho vijfftehalff under |
|
30 |
xvi |
b |
Eusebius confessoer |
Eusebi |
31 |
v |
c |
Quintyn marteler |
Quinti |
Nov. |
Kl. November hefft xxx daegen, |
|
|
de mane xxix. |
|
1 |
|
d |
Allehilligen |
OmnSan |
Nov. |
code |
2 |
|
e |
Allerzeilen dach |
OmnAni |
3 |
|
f |
Hubertus bysscup |
Hubert |
4 |
|
g |
Modesta juncfrouwe |
Modest |
5 |
x |
A |
Felix prester |
FelEus |
|
Eyn vierendel voer viii up unde eyn verendell voer iiii onder. |
|
6 |
xviii |
c |
Wyllybrordus bysscup |
Willeb |
7 |
|
b |
Leonardus confessoer |
Leonar |
8 |
vii |
d |
Die Vier Gekroenden |
QuaCor |
9 |
|
e |
Theoderus bysscup |
Theodo |
10 |
xv |
f |
Martinus paewes |
Martii |
11 |
iiii |
g |
Martinus bysscup |
Martin |
12 |
|
A |
Lebuyn confessoer |
Lebuin |
|
Die sonne tho achte uren up unde tho vieren under. |
|
|
Die dach hefft acht uren die nacht xvi uren |
|
13 |
xii |
b |
Brictius bysscup |
Bricci |
14 |
|
c |
Serapion marteler |
Serapi |
15 |
|
d |
Secundus |
Secund |
16 |
|
e |
Othmarus bysscup |
Otmari |
17 |
|
f |
Amandus bysscup |
AmaEps |
18 |
xvi |
g |
Octava Sancti Martini |
oMartin |
19 |
v |
A |
Elizaebeth weduwe |
Elisab |
20 |
|
b |
Maximinus bysscup |
MaxEpi |
21 |
xiiii |
c |
Presentacie Marien |
PreMar |
22 |
|
d |
Cecilia juncfrouwe |
Cecili |
23 |
|
e |
Clemens paewes |
Clemen |
24 |
xi |
f |
Crisogonus marteler |
Chryso |
Nov. |
code |
25 |
xix |
g |
Katherina juncfrow |
Cathar |
26 |
|
A |
Linus paewes |
Lini |
27 |
viii |
b |
Vitalis marteler |
VitAgr |
28 |
|
c |
Theophinus marteler |
Theopn |
29 |
xvi |
d |
Vigilia |
vAndree |
30 |
|
e |
Andreas apostell |
Andree |
|
Eyn vierendeel nae viii uren up unde eyn vierendeel voer iiii under. |
|
Dec. |
Kl. December hefft xxxi daeghe, |
|
|
die maene daertich. |
|
1 |
xiii |
f |
Eligius bysscup |
Eligii |
2 |
ii |
g |
Sylvester unde Secundus |
SilSec |
3 |
|
A |
Claudius unde sijne Gesellen |
Claudi |
4 |
x |
b |
Barbara juncfrouwe |
Barbar |
5 |
|
c |
Julius marteler |
Julii |
6 |
xviii |
d |
Nicolaus bysscup |
Nicola |
7 |
vii |
e |
Octave Andree |
oAndree |
8 |
|
f |
Onser Vrouwen Ontfancnisse |
ConMar |
9 |
xv |
g |
Eucharius byscup |
Euchar |
10 |
iiii |
A |
Eulalie joncfrouw |
Eulale |
11 |
|
b |
Damasus pawes |
Damasi |
|
Die son tho nege[n]dehaelff up mydt ii minuten |
|
|
unde tho 3 1/2 onder mydt twe mynuten. |
|
|
Die dach heff vi uren, die nacht xviii uren. |
|
12 |
xii |
c |
Valerius confessoer |
Valeii |
13 |
i |
d |
Lucia jonfer |
Lucie |
14 |
|
e |
Nycasius byscup |
Nicasi |
Dec. |
code |
15 |
x |
f |
Valerianus marteler |
Valera |
16 |
|
g |
Ananias marteler |
Ananie |
17 |
xviii |
A |
Lazarus et Martha |
LazMar |
18 |
vii |
b |
Valentyn byscop |
ValEpi |
19 |
|
c |
Wynibaldus confessoer |
Wunneb |
20 |
|
d |
Vigilia |
vThome |
21 |
|
e |
Thomas apostol |
Thome |
22 |
|
f |
Dydimus confessoer |
Didymi |
23 |
xi |
g |
Vigilia juncfrouwe |
Vigili |
|
Eyn vierendeel nae viii up unde en veren nae iiii under. |
|
24 |
|
A |
Vigilia |
vNatChr |
25 |
|
b |
Kersdach |
NatChr |
26 |
|
c |
Steven marteler |
Stepha |
27 |
|
d |
Johan apostel unde evangeliste |
JohEva |
28 |
|
e |
Alle Kynderen dach |
OmnInn |
29 |
|
f |
Thomas martelaer |
ThoCan |
30 |
|
g |
David koeninck |
David |
31 |
|
A |
Sylvester paewes |
Silves |
|
Dath jaer hefft xii maenden, lii weken unde eynen dach |
|
|
unde hefft driehundert unde vijffundesestich daegen |
|
|
unde sees uren. |
|
6 febr., Vedaste juncfrouw: bedoeld zal zijn Vedastus bisschop.
15 febr., Helena joncfrouwe: bedoeld is Helena koningin.
23 april, Gregorius ridder: bedoeld is Georgius.
24 april, Ludtgerus byscop: dit betreft in feite dertigste dag na Ludgeri.
19 juni, Servaes unde Prothaes: bedoeld is Gervaes.
23 juli, Apollonia juncfrouwe: bedoeld is Apollinaris
6 nov., Wyllybrordus bysscup: bedoeld is Leonardus confessor.
7 nov., Leonardus confessoer: bedoeld is Wyllybrordus bysscup.
Bijlage. Fragment van een kalender uit de Stad Groningen
(Groninger Archieven, Arch. Gilden, inv.nr. 40)
Mei |
code |
|
Tercius occidit et septimus ora relidit |
Kl. Maius habet dies xxxi. |
1 |
xi |
b |
Phylippi et Iacobi apostolorum. Walburgis |
PhiJac, Walbur |
2 |
. |
c |
Athanasii episcopi |
Athana |
3 |
xix |
d |
Invencio Sancte Crucis. Alexandri, Eventii et Theodori martirum |
InvCru |
4 |
viii |
e |
|
|
5 |
. |
f |
|
|
6 |
xvi |
g |
Iohannis ante Portam Latinam |
JohaPL |
7 |
v |
A |
|
|
8 |
. |
b |
Petri episcopi et confessoris. Vironis episcopi |
Wironi |
9 |
xiii |
c |
Gengulfi martiris |
Gangul |
10 |
ii |
d |
Gordiani et Epymachi martirum |
EpiGor |
11 |
. |
e |
|
|
12 |
x |
f |
Nerey, Achilley atque Pancracii martirum |
NerAch, Pancra |
13 |
. |
g |
Servacii episcopi |
Servat |
14 |
xviii |
A |
|
|
15 |
vii |
b |
|
|
16 |
. |
c |
|
|
17 |
xv |
d |
|
|
18 |
iiii |
e |
Potenciane virginis |
Potent |
19 |
. |
f |
|
|
20 |
xii |
g |
|
|
21 |
ii |
A |
|
|
22 |
. |
b |
|
|
23 |
. |
c |
Desiderii episcopi et martiris |
Deside |
24 |
. |
d |
Donatiani et Rogaciani |
RogDon |
25 |
xvii |
e |
Urbani pape et martiris |
Urbani |
26 |
vi |
f |
|
|
27 |
. |
g |
|
|
28 |
xiiii |
A |
|
|
29 |
iii |
b |
Maximini episcopi et confessoris |
Maximi |
30 |
. |
c |
|
|
31 |
xi |
d |
Petronille virginis |
Petron |
Juni |
code |
Denus pallescit quindenus federa ne... |
Kl. Iunius habet dies xxxa. |
1 |
. |
e |
Nychomedis martiris | Nicome |
2 |
xix |
f |
Marcellini et Petri martirum |
MarPet |
3 |
viii |
g |
|
|
4 |
xvi |
A |
|
|
5 |
v |
b |
Bonifatii et sociorum eius |
Bonifa |
6 |
. |
c |
|
|
7 |
xiii |
d |
|
|
8 |
ii |
e |
Medardi episcopi |
Medard |
9 |
. |
f |
Primi et Feliciani martirum |
PriFel |
10 |
x |
g |
|
|
11 |
. |
A |
Barnabe apostoli |
Barnab |
12 |
xviii |
b |
|
|
13 |
vii |
c |
|
|
14 |
. |
d |
|
|
15 |
xv |
e |
Viti, Modesti et Crescencie martirum |
Viti |
16 |
iiii |
f |
Cyrici et Iulitte martirum |
CirJul |
17 |
. |
g |
Alexi confessor |
Alexii |
18 |
xii |
A |
Marci et Marcelliani martirum |
MarMar |
19 |
i |
b |
Gervasi et Prothasi martirum |
GerPro |
20 |
. |
c |
|
|
21 |
xix |
d |
Albani martiris |
Albani |
22 |
. |
e |
Waldfridi martiris. x milium martirum |
Walfri, XmMart |
23 |
xvii |
f |
Vigilia |
vNatJoh |
24 |
vi |
g |
Nativitas Sancti Iohannis Babtiste |
NatJoh |
25 |
. |
A |
Lebuini, Rabbodi et Alberti |
TraLeb |
26 |
xiiii |
b |
Iohannis et Pauli martirum |
JohPau |
27 |
iii |
c |
Septem dormientium |
SepDor |
28 |
. |
d |
Leonis pape. Benigni martiris |
Leonis, Benigni |
29 |
. |
e |
Petri et Pauli apostolorum |
PetPau |
30 |
. |
f |
Commemoratio Sancti Pauli |
ComPau |
Juli |
code |
Terdecimus mactat Iulii denus latescat |
Kl. Julius habet dies xxxi. |
1 |
. |
g |
Octava Sancti Iohannis Baptiste |
oNatJoh |
2 |
. |
A |
Processi et Martiniani martrium |
ProMar |
3 |
. |
b |
|
|
4 |
xvi |
c |
Translacio Sancti Martini episcopi |
TraMar |
5 |
v |
d |
|
|
6 |
. |
e |
Octava Apostolorum. Goaris confessoris |
oPetPau, Goaris |
7 |
xiii |
f |
Wilbaldi episcopi |
Wilbal |
8 |
ii |
g |
Kyliani et sociorum eius |
Kilian |
9 |
. |
A |
|
|
10 |
x |
b |
Septem fratrum |
SepFra |
11 |
. |
c |
Benedicti abbatis |
TraBen |
12 |
xviii |
d |
|
|
13 |
vii |
e |
Margarete virginis et martiris |
Margar |
14 |
. |
f |
|
|
15 |
xv |
g |
Divisio apostolorum. Plechelmi episcopi |
DivApo, Pleche |
16 |
iiii |
A |
Munulfi, Gundulfi episcoporum |
MonGon |
17 |
. |
b |
|
|
18 |
xii |
c |
Octava Benedicti. Fretherici episcopi |
oBenedi, Freder |
19 |
i |
d |
|
|
20 |
. |
e |
Praxedis virginis |
Praxed |
21 |
ix |
f |
|
|
22 |
. |
g |
Marie Magdalene |
MarMag |
23 |
xvii |
A |
Apollinaris episcopi et martiris |
Apolln |
24 |
vi |
b |
Christine virginis et martiris |
Christi |
25 |
. |
c |
Iacobi apostoli. Christofori et Cucufati |
Jacobi, Chrisf |
26 |
xiiii |
d |
|
|
27 |
iii |
e |
|
|
28 |
. |
f |
Nazarii, Celsi et Panthaleonis martirum |
Pantal, NazCel |
29 |
xi |
g |
Felicis episcopi et martiris. Simplicii, Faustini |
FelSim |
30 |
xix |
A |
Abdon et Sennes martirum |
AbdSen |
31 |
. |
b |
Germani episcopi |
Germai |
Aug. |
code |
Prima necat fortem. St...nitque secunda colet |
Kl. Augusti habet dies xxxi. |
1 |
viii |
c |
Ad vincula Sancti Petri. Eusebii episcopi et martiris |
VinPet, EusEpi |
2 |
xvi |
d |
Stephani pape et martiris |
StePap |
3 |
v |
e |
Invencio Sancti Stephani prothomartiris |
InvSte |
4 |
. |
f |
Walburgis virginis |
AdvWal |
5 |
xiii |
g |
Dominici confessoris |
Domini |
6 |
ii |
A |
Sixti, Felicisimi, Agapiti |
Sixti |
7 |
. |
b |
[Donati episcopi et martiris] |
Donati |
8 |
x |
c |
Ciraci et sociorum |
Cyriac |
9 |
. |
d |
Romani |
Romani |
10 |
xviii |
e |
Laurencii levite et martiris |
Lauren |
11 |
vii |
f |
Tyburcii martiris |
Tiburt |
12 |
. |
g |
|
|
13 |
xv |
A |
Ypoliti martiris |
Hippol |
14 |
iiii |
b |
Eusebii presbiteri. Vigilia |
EusPre, vAssMar |
15 |
|
c |
Assumptio Sancte Marie virginis |
AssMar |
16 |
xii |
d |
Arnulfi episcopi |
Arnulp |
17 |
i |
e |
Octava Sancti Laurencii. Mammetis martiris |
oLauren, Mammet |
18 |
. |
f |
Agapiti martiris |
Agapet |
19 |
ix |
g |
Magni martiris |
Magni |
20 |
. |
A |
Deposicio felicis memorie Beati Bernardi |
Bernar |
21 |
xvii |
b |
|
|
22 |
vi |
c |
Octava Sancte Marie. Thimothei |
oAssMar, TimSym |
23 |
. |
d |
Thimothei et Appollinaris |
TimApo |
24 |
xiiii |
e |
Bartholomei apostoli |
Bartho |
25 |
iii |
f |
Genesii martiris |
Genesi |
26 |
. |
g |
|
|
27 |
xi |
A |
Ruffi martiris |
RufGeb |
28 |
. |
b |
Augustini episcopi. Hermetis martiris |
August, Hermet |
29 |
xix |
c |
Decollacio Sancti Iohannis Babtiste |
DecJoh |
30 |
viii |
d |
Felicis et Adaucti martirum |
FelAda |
31 |
. |
e |
Paulini episcopi |
Paulin |